Ruim 150 Nederlandse wetenschappers roepen de regering op mee te werken aan een verbod op dodelijke autonome wapens. Dat zijn wapensystemen die met kunstmatige intelligentie, zonder menselijke tussenkomst, doelen kunnen selecteren en aanvallen.
Volgens vredesorganisatie PAX komt de oproep vlak voordat de regering haar standpunt over deze wapens mogelijk herziet. Dat gebeurt op basis van een evaluatie die de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) en de Commissie van Advies inzake Volkenrechtelijke Vraagstukken (CAVV) momenteel uitvoeren.
De Nederlandse experts uiten hun zorgen over de groeiende rol van kunstmatige intelligentie bij de ontwikkeling van wapens. Deze technologie verlaagt volgens hen de drempel om oorlog te voeren, waardoor conflicten sneller kunnen escaleren.
De Nederlandse regering was tot nu toe niet voor een verbod op autonome wapens. Sinds 2013 is onze regering daar met andere landen over in gesprek.
'Onmenselijk'
De wetenschappers vragen de regering zich sterk te maken voor 'een internationaal verdrag dat betekenisvolle menselijke controle garandeert over het gebruik van geweld'. "Het is onmenselijk om het doden van mensen aan machines over te laten", aldus een van de ondertekenaars, professor Lambèr Royakkers van de TU Eindhoven.
Grensbewakingsrobots
De ontwikkelingen gaan snel, waarschuwt PAX. "Zo is het technisch al mogelijk dat grensbewakingsrobots zonder menselijke tussenkomst een ‘illegale passant’ kunnen doden en dat drones op basis van bijvoorbeeld nummerbordherkenning automatisch voertuigen kunnen bombarderen."
De oproep van de Nederlandse wetenschappers volgt op vergelijkbare initiatieven in Australië, België, Canada en Noorwegen, waar wetenschappers opriepen tot een dergelijk verbod.
De open brief aan de regering is ondertekend door wetenschappers van onder meer de Universiteit Leiden, de UvA, de TU Delft en de Rijksuniversiteit Groningen.
Al 30 landen willen totaalverbod
Wereldwijd zijn er al 30 landen die een totaalverbod op 'killer robots' willen. Dat zijn bijvoorbeeld Oostenrijk, Colombia, Egypte, Palestina, Mexico, Pakistan en Zimbabwe.

Wat zijn killer robots?
De naam killer robots wordt doorgaans gebruikt voor wapensystemen die onbemand of zelfs zonder tussenkomst van een mens handelen. In het laatste geval worden ze aangestuurd door algoritmes die het doel van de aanval uitkiezen. Landen als de VS, Israël, China, Rusland en Zuid-Korea zetten met regelmaat bijvoorbeeld zelfstandig vliegende en bewapende drones in.
Het gebruik van dit soort wapens gaat terug tot de Tweede Wereldoorlog. Het Duitse en het Russische leger gebruikten toen op afstand bestuurbare mijnen en tanks.
De inzet van vliegende drones kwam in 1973 op gang toen Israël er een van Amerikaanse makelij gebruikte tegen Egypte. De VS gebruikt sinds de eerste Golfoorlog in 1991 dergelijke onbemande toestellen. Naar schatting kost de inzet van militaire drones elk jaar het leven van duizenden mensen.
In 2018 bestelde Nederland vier MQ-9 Reaper-drones. Het is mogelijk om deze te bewapenen, maar dat was op het moment van aanschaf volgens Defensie niet de bedoeling.


Bright is verhuisd naar Bright.nl
Nieuwe artikelen van Bright zijn voortaan te vinden op Bright.nl.
Kijk ook onze video's op YouTube.
En luister onze podcast.