Het heeft even geduurd, maar nu is ie er eindelijk: de corona-app. Na maandenlang testen is de CoronaMelder vanaf vandaag landelijk in gebruik. Heb jij nog geen idee of je de app wilt installeren? Dit zijn de voor- en nadelen.
De Eerste Kamer ging dinsdag akkoord met invoering van de app, die gebruikers vertelt wanneer ze ten minste 15 minuten dicht in de buurt zijn geweest van een besmet persoon. Die laatste moet dat dan wel samen met de GGD aangeven in de app. Het gebruik is vrijwillig - mensen mogen niet worden verplicht om de app te gebruiken.
De CoronaMelder werd de afgelopen tijd in vijf regio's in Nederland getest. Daar konden mensen die positief op corona testen via de app andere mensen waarschuwen. Vanaf zaterdag kan heel Nederland er gebruik van maken. Sinds het begin van de test is de app 1,3 miljoen keer gedownload.
Zo werkt de CoronaMelder-app
Meer dan veertig experts van onder andere privacy-organisaties Bits of Freedom en Platform Burgerrechten en mensenrechtenorganisatie Amnesty International formuleerden afgelopen april tien uitgangspunten waaraan zo'n app zou moeten voldoen.
Hoewel de CoronaMelder volgens de partijen technisch goed is ontworpen en er veel aandacht is voor gebruikersgemak en privacy, schiet de app volgens hen op sommige gebieden toch nog te kort.
Afhankelijk van techreuzen
Zo hekelen de privacy-organisaties dat het ministerie zich bij de bouw van de app 'afhankelijk heeft gemaakt van twee dominante techreuzen', Google en Apple.
"Zij bepalen hoe de technologie werkt en hebben daarmee grote invloed op de effectiviteit van de app. Zij bepalen ook wanneer de onderliggende code van de CoronaMelder weer wordt weggehaald", aldus Tijmen Wisman van Platform Burgerrechten.
Niet meteen testen
Ook zou een randvoorwaarde bij de app moeten zijn dat een gebruiker zich na een melding direct kan laten testen, vindt epidemioloog Carl Moons van het UMC Utrecht. Hij is voorzitter van een commissie die het ministerie van Volksgezondheid adviseert over 'slimme digitale oplossingen tegen Covid-19', waaronder de corona-app.
Door de huidige krapte in testcapaciteit mag testen nu alleen nog met gezondheidsklachten, ook als je een waarschuwing van de app hebt gekregen. Nu krijgen mensen bij een waarschuwing het dringende advies in zelfquarantaine te gaan. De vraag is of mensen zonder klachten ook daadwerkelijk tien dagen in quarantaine gaan als zij die melding van de app krijgen.
Moons: "Als een besmet persoon in de trein zit, krijgen veel andere mensen een melding. We moeten gaan zien of al die personen dan tien dagen in quarantaine gaan. We zijn daarom bezig met het opstellen van een evaluatieprotocol, om goed te kijken wat mensen gedaan hebben toen ze een melding kregen."
Ook voor mensen zonder klachten die niet thuis kunnen werken of geen inkomsten hebben als ze niet op hun werk verschijnen, kan zo'n melding lastig zijn. Daarnaast zijn ook de GGD's kritisch, omdat de app de testcapaciteit verder onder druk zet.
Zodra de testcapaciteit op orde is of sneltesten op de markt zijn, adviseert de commissie om waarschuwingen vanuit de app direct te laten opvolgen met de mogelijkheid tot testen.
Meerwaarde
Toch heeft de app volgens Moons zeker meerwaarde. "De app kan nauwe contacten sneller informeren dan bij het huidige bron- en contactonderzoek, dat geheel afhankelijk is van mensenwerk. Ook kan de app de mensen informeren over een besmet persoon die zij zich niet kunnen herinneren of niet eens kennen, zoals bijvoorbeeld in de trein."
Wel zou de commissie het dwingende advies om tien dagen in quarantaine te gaan iets anders vermelden in de app. "Wij zouden de waarschuwing eerder gepaard laten gaan met de boodschap om geen risico's te nemen en zoveel mogelijk uit de buurt van anderen te blijven. Dus altijd 1,5 meter afstand houden en bij klachten direct een test aanvragen."
In een aantal andere landen wordt overigens al gebruik gemaakt van een soortgelijke app. "We moeten alles op alles zetten om verspreiding van het virus de kop in te drukken", zei 'coronaminister' Hugo de Jonge. "De app kan daarin een belangrijke rol spelen, hoog tijd om die nu ook in Nederland te gaan inzetten."
Samenwerking andere landen
Een nadeel is ook dat de app nog niet samenwerkt met corona-apps uit andere landen. Ga je bijvoorbeeld naar Duitsland, heb je niet voldoende aan de Nederlandse variant en moet je de Duitse versie downloaden. Ook werkt de app dus niet als je in een grensgebied woont en in contact bent geweest met een besmette Duitser.
Overigens wordt er wel gewerkt aan een Europese samenwerking, die naar verwachting eind november rond is. Verschillende landen gaan codes uitwisselen, waardoor één app in meerdere landen voldoende zou moeten zijn.
Toch geldt de samenwerking niet voor alle Europese landen. Frankrijk heeft bijvoorbeeld een minder privacyvriendelijke app, dus samenwerken is dan niet mogelijk.
Foutmarge
Tot slot heeft de app nog een flinke foutmarge. Je kunt wel langer dan 15 minuten bij iemand in de buurt zijn geweest, maar niet elk contact is ook daadwerkelijk gevaarlijk.
