Honderden Nederlanders zijn dit jaar slachtoffer geworden van bitcoin-beleggingsfraude via advertenties met bekende Nederlanders. In totaal melden zij een schade van rond de 2 miljoen euro.
Dat laat de Fraudehelpdesk weten aan RTL Z. BNR Nieuwsradio maakte vanmorgen al melding van een stijging in beleggingsfraude. In 2018 was er nog sprake van een schadebedrag van ruim 5 miljoen euro, in de eerste negen maanden van dit jaar is dat al 6,7 miljoen euro.
De Fraudehelpdesk ziet een opvallende stijging in fraude via bitcoinadvertenties. In die advertenties wordt vaak de beeltenis van bekende Nederlanders zoals John de Mol, Humberto Tan en Jort Kelder gebruikt. Die prijzen de investering dan zogenaamd aan en beloven dat beleggers flink rendement kunnen halen als ze hun geld in bitcoin steken.
2 miljoen euro
De foto's van bekende Nederlanders worden daarvoor misbruikt, en zij ergeren zich daaraan. John de Mol probeert al enige tijd om de frauduleuze advertenties tegen te gaan. Vaak zijn de advertenties ook voorzien van een logo van bekende nieuwswebsites als RTL Nieuws, NOS, BBC of regionale omroepen.
In 2017 waren er nog maar vier meldingen van beleggingsfraude via de advertenties. Toen werd er een schadebedrag gemeld van 27.119 euro. Dat aantal stijgt de afgelopen jaren. In de eerste negen maanden van 2019 liep dat op tot bijna 2 miljoen euro. Daar moet bij gezegd worden dat er waarschijnlijk nog meer mensen slachtoffers zijn geworden, maar niet iedereen meldt zich.
Van honderden tot tienduizenden euro's
Gemiddeld raken slachtoffers 5600 euro per zaak kwijt. Daarbij moet worden opgemerkt dat de minimale inleg vaak 250 euro is. Sommige mensen proberen het met dat bedrag, enkelen raken tienduizenden euro's kwijt aan de oplichters.
Een deel van de slachtoffers is toegezegd dat ze hun geld terugkrijgen. De Fraudehelpdesk twijfelt eraan of dat ook echt zo is, maar als ze hun geld terugkrijgen is er geen sprake meer van beleggingsfraude, maar van identiteitsfraude. Dat is het sowieso al, omdat de identiteit van bekende Nederlanders wordt gebruikt.
'BN'ers wekken vertrouwen'
De oplichters wekken met het gebruik van beelden van BN'ers vertrouwen bij nietsvermoedende slachtoffers. "Het ziet er misschien geloofwaardig uit", zegt Fred van Raaij, economisch psycholoog. "In de marketing worden ook vaak bekende personen gebruikt. Goede doelen hebben ook vaak een bekende ambassadeur."
Er wordt vaak gekozen voor mensen die worden gezien als succesvol en nationaal bekend en geliefd zijn. "Het moeten wel mensen zijn die iets kunnen - anders waren ze nooit rijk geworden. Maar bekendheid is belangrijk", zegt Van Raaij. "Ik zie ze geen portret van Klaas Knot van de DNB gebruiken. Ze gokken op een markt waar bekende tv-mensen een rol spelen."
"Het is een soort nieuwe variant op de Nigeriaanse prins die je via de mail miljoenen euro's beloofde."
Van Raaij vindt het ergens vreemd dat mensen nog steeds in de bitcoin-scams trappen. "Er is genoeg over gepubliceerd: mensen zouden het moeten weten. Je moet dus wel een beetje naïef zijn of alle berichten hebben gemist. Aan de andere kant: iedereen wil natuurlijk best miljonair worden, dus misschien denken ze dat dit de beste manier is."
Van Raaij noemt de oplichting met foto's van Kelder, Tan en De Mol de 'nieuwe variant op de oude Nigeriaanse prins', waarbij het slachtoffer miljoenen in het vooruitzicht werd gesteld als hij een paar honderd euro zou overmaken. "Dat is inmiddels wel een beetje van het toneel verdwenen, mensen geloven het niet meer. Nu hebben mensen waarschijnlijk niet door dat het portret van De Mol gewoon gejat is. Het is echt argeloosheid."
