Het Europees Parlement heeft vandaag gestemd over de nieuwe Europese auteursrechtwet. De omstreden 'linktaks' en het 'uploadfilter' zijn er zonder problemen doorheen gekomen.
De nieuwe auteursrechtwet was hard nodig, omdat de oude regels gedateerd waren en niet toegespitst op het internettijdperk.
Maar de nieuwe wet is op twee fronten erg controversieel: artikel 11 en artikel 13. Tegenstanders van de wet vrezen dat die het open internet zoals we dat kennen onder druk zetten.
Pijnpunt: artikel 11
Artikel 11 verplicht websites die nieuwsberichten bundelen en toegankelijk maken (zoals Google News) om de rechten te kopen om te mogen linken naar websites van nieuwsuitgevers (zoals RTL Z). Die maatregel wordt in de volksmond de linktaks genoemd.
"Artikel 11 gaat eigenlijk over uitgevers van de ouderwetse wereld die een beetje geld willen van de grote platforms van de 21ste eeuw", zei universitair hoofddocent nieuwe media en digitale cultuur Mirko Tobias Schäfer eerder tegen RTL Z.
Duits experiment mislukt
Grote uitgevers hebben gelobbyd bij de EU om deze maatregel erin te krijgen, omdat zij vinden dat Google geld verdient met hun artikelen door een alinea over te nemen en dan te linken naar het stuk. Consumenten zouden zo het nieuws eigenlijk al bij Google gelezen hebben.
In Duitsland werd een paar jaar geleden al een linktaks ingevoerd om precies dit tegen te gaan, maar dat werd een fiasco. Toen Google stopte met overnemen van een klein stukje tekst, stortte het verkeer van de zoekmachine naar de uitgevers in. De grootste uitgever van Duitsland, Axel Springer, besloot twee weken nadat het Google had verboden om snippets over te nemen alweer dat ze er toch toestemming voor gaven.
Pijnpunt: artikel 13
Artikel 13 verplicht platforms zoals YouTube en Facebook om vooraf content te filteren op inbreuk van het auteursrecht. Nu is het nog zo dat de meeste platforms dat achteraf doen en dan content offline halen als er sprake is van inbreuk.
Deze maatregel is controversieel omdat aan de ene kant de angst bestaat dat veel berichten onterecht weggefilterd worden. Daarnaast vrezen tegenstanders dat de grote spelers als YouTube en Facebook hier relatief gemakkelijk een oplossing voor kunnen vinden, omdat ze erg veel te besteden hebben, maar kleine platforms hebben die mogelijkheid niet. Daardoor zou het innovatie tegenwerken.
Teleurstelling
D66-Europarlementariër Marietje Schaake is teleurgesteld in de uitkomst van de stemming. "Dit is een dramatische uitkomst voor de bescherming van onze fundamentele rechten, gewone internetgebruikers en Europa's rol om een belangrijke speler te worden op het vlak van kunstmatige intelligentie. Het Parlement had nu de kans om de scherpste randen van de hervorming af te vijlen. Die kans is nu verspeeld."
De wet, zoals die nu goedgekeurd is door het Europees Parlement, wijkt in details af van het voorstel dat dat de Europese Commissie eerder heeft gedaan. De Europese Commissie, de Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement gaan nu samen in overleg om de laatste plooien glad te strijken, voor de regels ook daadwerkelijk van kracht worden.
