De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) moet op de schop, concludeert een adviescommissie. Een nieuwe onafhankelijke autoriteit, een soort scheidsrechter, moet kunnen beslissen welke omroepen worden toegelaten en welke eruit moeten. Zo wordt de lat voor nieuwe aspirant-omroepen hoger.
Daarmee zou het in de toekomst ook makkelijker worden om omroepen zoals Ongehoord Nederland (ON!) tot het bestel toe te laten. Deze rechts-populistische omroep heeft drie boetes gekregen vanwege het verspreiden van desinformatie. De NPO heeft het kabinet gevraagd om de aspirant-omroep uit het bestel te zetten. Het is aan demissionair staatssecretaris Uslu (media en cultuur) om daar al dan niet gehoor aan te geven. Dat besluit volgt eind dit jaar.
Deze taak zal, als het aan het adviescollege onder leiding van Pieter van Geel ligt, in de toekomst bij een nieuwe autoriteit komen te liggen: de Autoriteit Publieke Media (APM). Deze zal als een soort onafhankelijke scheidrechter fungeren. Overigens noemt het adviescollege ON! in het rapport niet bij naam.
Minder bemoeienis
Verder vindt het college dat de overheid zich minder moet bemoeien met de publieke omroep. Het aantal ledenomroepen moet volgens het college omlaag naar maximaal zes, waar dat er nu nog negen zijn. Deze omroepen zullen als 'dragende' omroepen opereren. De rest worden 'redactie-omroepen' die onder die dragende omroepen zullen vallen.
Het huidige vereiste minimaal aantal betalende leden per omroep (150.000) blijft gehandhaafd om versnippering van het bestel te voorkomen.
Omroepen moeten ook aan strengere voorwaarden voldoen. Ze moeten volgens het college worden beoordeeld op criteria als herkenbaarheid en toegevoegde waarde in de samenleving. Omroepen krijgen daarnaast wel meer verantwoordelijkheid als het aan het college ligt, onder meer door ze zelf meer regie te geven over hun budgetten.
Staatssecretaris Uslu vroeg het adviescollege eind vorig jaar onderzoek te doen naar de huidige staat en werking van de NPO. Later kreeg het adviescollege op verzoek van de Tweede Kamer de vraag om ook naar de toekomstbestendigheid van de NPO te kijken. Uslu wil mogelijk de Mediawet veranderen op basis van de voorstellen van het college.
