De Nederlandse staat heeft 12 miljoen euro betaald aan schadevergoedingen voor nabestaanden van Srebrenica. Het gaat om familieleden van een groep van ongeveer 350 mannen die tijdens de genocide in 1995 vermoord zijn. De Nederlandse Staat is deels aansprakelijk voor hun dood. De afgelopen twee jaar konden nabestaanden een claim indienen.
Ongeveer 8000 nabestaanden dienden een claim in bij de Netherlands Compensation Commission Potočari (NCCP). Weduwen krijgen 15.000 euro, andere familieleden 10.000.
Wegsturen
De regeling is voortgekomen uit een uitspraak van de Hoge Raad. Die bepaalde dat de Nederlandse Staat voor 10 procent aansprakelijk is voor de dood van de mannen die op 13 juli 1995 nog op de Dutchbat compound aanwezig waren, maar daar weggestuurd werden.
Volgens de Hoge Raad wist Dutchbat dat er een reële kans op executie was. De kans dat de mannen in leven waren gebleven als ze wél op de compound mochten blijven is klein, maar niet verwaarloosbaar. Het gaat om een groep van ongeveer 350 mannen. In totaal werden tijdens de genocide van Srebrenica ruim 8000 mannen vermoord.
Sylvia Wortmann is voorzitter van de commissie die namens Nederland over de uitkering van de schadevergoedingen gaat. De getuigenissen van de nabestaanden maken indruk op de commissieleden, zegt Wortmann. Zoals over het moment dat de mannen van de vrouwen werden gescheiden.
"Dat is het laatste moment geweest dat die vrouwen hun echtgenoot, hun broer, hun oom, hun vader, hun kinderen hebben gezien. Dat is verschrikkelijk. In alle getuigenverklaringen komt dit element heel duidelijk naar voren. Je voelt de pijn die mensen nog steeds voelen."
Veel afwijzingen
In totaal zijn tot nu toe 1145 verzoeken toegekend, ongeveer 3300 zijn er afgewezen. De rest moet nog beoordeeld worden. De commissie kreeg veel meer verzoeken dan ze aanvankelijk verwacht hadden, zegt Wortmann.
Een van de nabestaanden is Samir Ademović. Zijn vader werd tijdens de genocide vermoord, maar hij staat niet op een van de lijsten die de commissie hanteert. Hierdoor verloopt zijn aanvraag voor compensatie moeizamer dan bij andere nabestaanden en dat ervaart hij als een pijnlijk proces. Dat zie je in onderstaande video:
Samirs vader werd vermoord tijdens genocide Srebrenica: 'Geen enkel bedrag kan een leven compenseren'
"We hebben veel meer verzoeken gekregen dan we dachten dan we zouden krijgen", zegt Wortmann. "Onze hoogste schattingen waren ongeveer 3000 verzoeken en we hebben bijna 8000 verzoeken gekregen. Dat is echt heel veel meer."
Bedrag kan oplopen
De verklaring voor het verschil zit hem in de specifieke groep waar deze schadevergoeding betrekking op heeft. Het gaat om de nabestaanden van mannen die in het hoofdkwartier van Dutchbat waren en niet de mensen die zich daar omheen bevonden. Door het grote aantal aanvragen duurt de afhandeling in veel gevallen ook langer.
De termijn om een claim in te dienen is nu afgelopen, maar het tot nu toe uitgekeerde bedrag van 12 miljoen kan nog wel oplopen. Aangezien nog niet alle aanvragen afgehandeld zijn. Volgens de uitspraak van de rechter gaat het om ongeveer 350 mannen, maar dat aantal en om wie het precies gaat, dat is niet altijd duidelijk.
'Pijnlijk proces'
Volgens onderzoek van de commissie zelf is er namelijk ook een groep waarvan de namen niet bekend zijn, maar die wel in aanmerking komen voor de compensatie.
