Marieke van de Zilver: 'De wil om tot akkoord te komen, is er'
Ondanks dat de premier vannacht is aangeschoven bij het landbouwoverleg, is er nu nog geen landbouwakkoord. Provinciebestuurders, natuurorganisaties en supermarkten waren in de nacht al vertrokken, maar het kabinet en de boeren onderhandelden nog tot 7.15 uur vanochtend verder.
Volgens ingewijden kwam de minister-president vannacht nog naar het overleg op een landgoed in Den Haag, om voor een doorbraak te zorgen in de gesprekken tussen minister van Landbouw Piet Adema en landbouwpartijen, waaronder de Land- en Tuinbouworganisatie (LTO).
Rutte: 'Intensieve gesprekken'
Maar hier is het niet op uitgedraaid. Gisteren was de hele dag al overlegd, maar tot nu toe is er nog steeds geen akkoord bereikt tussen de boeren en het kabinet. Premier Mark Rutte zei na afloop dat er 'intensieve, goede gesprekken' zijn gevoerd over het landbouwakkoord. "Maar er is nog veel werk aan de winkel. We gaan ook weer verder de stappen vooruitzetten. Daar laat ik het even bij."
Over de inhoud wilde Rutte nog niet al te veel kwijt. "De stand van zaken is dat er vreselijk hard is gewerkt de afgelopen maanden, ook gisteren de hele dag en vannacht. Er is nog veel werk aan de winkel en we hebben afspraken gemaakt hoe we dat verder gaan vormgeven."
Voor het onderhandelaarsakkoord waar Adema op hoopte, moeten eerst alle partijen hun goedkeuring geven. Maar een aantal partijen was eerder in de nacht al vertrokken. Adema zei na afloop van de nachtelijke onderhandelingen dan ook dat er nog geen landbouwakkoord is.
'We zijn er niet'
"Wij hebben afgelopen dag de klok rond met elkaar gesproken, een akkoord wat buitengewoon belangrijk is voor de agrarische sector en voor de toekomst van de boer. Ook de afgelopen maanden hebben we daar intensief met elkaar over gesproken, stappen gezet en vooruitgang geboekt. Maar we zijn er niet", zegt Adema.
"Het is een belangrijk moment, omdat we wel een zodanig concept hebben dat we dat doorsturen naar het planbureau voor de leefomgeving om een appreciatie hierop te geven. Maar er zijn ook nog belangrijke punten waar we nog niet uit zijn." Adema noemt daarbij de financiering van landschapsdiensten, de boer die aan natuurbeheer doet 'en daarvan financiering op de lange termijn'.
Bekijk hieronder wat Adema te vertellen heeft:
Adema: 'Geen doorbraak, maar wel een belangrijke stap gezet'
Adema spreekt ook over het beschermen van boeren 'die door willen'. "De jongere generatie, hoe kunnen we ervoor zorgen dat die ook in de toekomst kan blijven boeren en ook zekerheid heeft. Het gaat om om mest en grondgebondenheid, belangrijk punt, ook daar hebben we lang over gesproken, en ook daar zullen we met elkaar moeten doorspreken."
"We hebben lang onderhandeld, we zijn echt verder gekomen. We zullen de komende weken doorspreken over de belangrijke thema's."
Adema zegt dat het belangrijk is om de tijd ervoor te nemen. "We moeten een voldragen akkoord hebben en een akkoord met draagvlak. Daar werken we aan en daar is even wat meer tijd voor nodig. Daar hebben we allemaal belang bij."
Ultimatum
LTO stelde eerder nog een ultimatum dat vorige week maandag afliep. Ondanks dit drukmiddel was de organisatie niet tevreden over de definitieve tekst van het onderhandelingsakkoord.
De concepttekst werd afgewezen, omdat er 'forse bijsturing' nodig was. Daarop besloten de betrokken partijen verder te praten op 17 mei. De LTO gaf destijds aan op 17 mei echt een definitief akkoord te willen zien.
LTO: 'We verwachten stappen van het kabinet'
Volgens Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) liggen er nog 'diverse belangrijke thema’s open' om tot een landbouwakkoord te komen. Volgens LTO-voorzitter Sjaak van der Tak gaat het om de financiering van landschapsdiensten en agrarisch natuur- en landschapsbeheer, bescherming van boeren die door willen gaan, mest en grondgebondenheid en het proces rondom de PAS-melders.
"We zijn er deze nacht ondanks zware gesprekken met de minister-president en de minister van LNV niet uitgekomen. Over de vier onderwerpen vervolgen we het gesprek met het kabinet. Het moge vanuit LTO helder zijn: we verwachten van het kabinet echt stappen", aldus Van der Tak.
Maar inmiddels duren de onderhandelingen dus alweer langer dan verwacht. Afgelopen dinsdag publiceerde RTL Nieuws het conceptakkoord. Hieruit kwam naar voren dat de landbouwsector aan strengere duurzaamheidseisen moet voldoen.
Wel zouden boeren een hogere marge overhouden. Het is nog niet bekend waar de hogere prijzen terechtkomen, maar bronnen zeggen dat deze niet alleen worden opgebracht door de consument.
Ook moeten boeren meer doen aan natuurbeheer, in ruil voor een vergoeding. Hiermee wordt waardevermindering van landbouwgrond deels gecompenseerd.
Maandenlang overleg
Al maanden overlegt minister Adema (Landbouw) met de sector over een toekomstplan, dat in 2040 moet zijn gerealiseerd. Een mogelijk akkoord is al een aantal keren uitgesteld.
Ook de laatst gestelde deadline, Hemelvaartsdag, is dus niet gehaald. Voordat er een onderhandelaarsakkoord ligt dat kan worden doorgerekend door de planbureaus, zullen de vertrokken provinciebestuurders, natuurorganisaties en supermarkten eerst weer terug moeten keren naar de onderhandelingstafel om hun akkoord te geven.
