PVV'er Fleur Agema eist dat het kabinet excuses aanbiedt voor de beginfase van de coronacrisis. Ze vindt dat er fouten zijn gemaakt door mensen die nu in het kabinet zitten, ofwel in dezelfde rol als toen of in een andere baan.
Ze stelt dat daar geen verantwoording voor is genomen en dat het land er bij een eventuele volgende gezondheidscrisis 'net zo slecht' voor staat als bij de coronacrisis, met lockdowns tot gevolg.
Ook PvdA-fractievoorzitter Attje Kuiken vindt dat het kabinet moet erkennen dat er 'echt' een 'cruciale fout' is gemaakt rondom de advisering van het gebruik van beschermingsmiddelen, zoals mondkapjes, in de verpleeghuis- en gehandicaptenzorg.
Ingegeven door schaarste
De schaarste van beschermingsmiddelen heeft 'wel degelijk' een rol gespeeld bij de totstandkoming van een richtlijn voor deze zorgsectoren, zo concludeerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) na onderzoek. "Dat is niet goed", zei Kuiken in het Kamerdebat over het onderzoek van de OVV naar het beleid in de eerste zes maanden van de coronacrisis.
Rutte gaf in de loop van de avond toe dat de schaarste inderdaad een rol had gespeeld, maar zei ook dat dit feit 'niet leidend' was geweest bij het advies aan verpleeghuizen dat het vanuit medisch oogpunt niet nodig was om bijvoorbeeld mondkapjes te dragen.
De richtlijn voor verpleeghuizen is door het RIVM opgesteld op verzoek van de sector en op basis van een advies van het Outbreak Management Team (OMT), zei Rutte in het Kamerdebat. Het uitgangspunt van dat OMT-advies is gebaseerd op besmettingsrisico's, zei Rutte. Wel stond in dat advies dat de schaarste aan beschermingsmiddelen 'noopt tot gepast gebruik'.
Agema had vergelijkbare kritiek en wilde van Rutte weten of hij wist dat het OMT-advies rondom gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen in verpleeghuizen niet alleen op medische grond was genomen, maar ook was ingegeven door schaarste. "Door dit bedrog raakten talloze mensen onnodig besmet."
Ministers
Het PVV-Kamerlid sprak premier Mark Rutte, minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid) en minister Conny Helder (Langdurige Zorg) aan op dingen die ze gezegd of gedaan hadden tijdens de coronacrisis. Ook minister Hugo de Jonge - de voormalige minister van Volksgezondheid - kreeg kritiek, al is die niet bij het debat aanwezig.
"Het is heel treurig dat deze mensen deze banen hebben en kennelijk houden, zonder dat ze de onherstelbare schade die ze aan de gezondheid van veel mensen hebben aangericht erkennen, laat staan hun excuses hebben aangeboden."
Meer capaciteit
Agema vindt dat Rutte de 'veiligheid belachelijk maakte' toen de 'volledige voorraad beschermingsmiddelen' in Nederland werd verkocht. Ze verweet minister Helder dat ze als bestuurder bij de belangenvereniging van verpleeghuizen (ActiZ) niet voor de veiligheid van de medewerkers gestaan zou hebben.
Zorgminister Ernst Kuipers zou volgens Agema in zijn vorige baan als ziekenhuisdirecteur vanwege corona nog een voorstander geweest zijn van meer ziekenhuiscapaciteit, maar 'sinds hij minister is niet meer'. Dat laatste is niet helemaal waar, al heeft hij wel gezegd dat extra bedden bij de coronabestrijding geen prioriteit moesten hebben. Daar doelde Agema op.
Premier Rutte zei eerder vanavond dat de coronamaatregelen eind 2020 hebben geleid tot 'hoogoplopende conflicten in het kabinet' over de neveneffecten voor de maatschappij.
Politieke spanningen
Rutte reageerde op een vraag van ChristenUnie-leider Mirjam Bikker. Zij vroeg hem of het kabinet naar zijn gevoel genoeg oog hebben gehad voor de gevolgen van de coronamaatregelen op andere terreinen dan alleen de medische kant. "Heel eerlijk is het antwoord toch ja", zei Rutte, mede vanwege die discussies in het kabinet.
Het kabinet voerde volgens de premier 'felle debatten' met politieke spanningen, al zou er geen sprake van geweest zijn dat het kabinet zou vallen. Wel stapte in september 2021 CDA'er Mona Keijzer op na een aanvaring over het coronabeleid. Zij was staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat.
