Minister van Landbouw Henk Staghouwer stapte gisteravond vrij onverwacht op. Althans: was het wel onverwacht, en waarom stapte hij precies op? En was het wel zo vrijwillig? We beantwoorden de vijf belangrijkste vragen.
Waarom ging Staghouwer weg?
Er was de afgelopen maanden al flinke kritiek op het functioneren van de minister van Landbouw, vooral in het stikstofdossier. Toen het kabinet de stikstofplannen bekendmaakte met het gewraakte stikstofkaartje, zat daar ook de zogenoemde 'perspectiefbrief' bij van Staghouwer. In die brief zou boeren duidelijk worden gemaakt waar in de toekomst kansen zouden liggen voor de landbouw.
Maar in de landbouwsector en in de Tweede Kamer, ook bij de coalitiepartijen, bestond over die brief veel onvrede. Er kwamen bakken met kritiek. Staghouwer werd, in een voor hem pijnlijk debat, teruggestuurd om zijn huiswerk opnieuw te doen.

Maar was dat dan de enige reden voor zijn vertrek?
Ingewijden zeggen dat ook de nieuwe versie van de brief – die oorspronkelijk eind deze week zou verschijnen – teleurstellend was en onder de maat. Staghouwer liet de Kamer gisteren, vóór zijn vertrek, nog weten dat de brief toch weer later zou komen.
De minister poseerde in de tussentijd nog met een boerenzakdoek – om zijn solidariteit met de boeren te tonen en in een poging om sympathie te winnen – maar niemand wist eigenlijk wat hij nou bedoelde. Staghouwer was onbekend, vaak onzeker en niet geschikt voor het ministerschap. Dat heeft hij nu, na negen maanden, zelf ook ingezien.
Zelf ingezien? Of is het hem verteld?
Voor zover bekend is het Staghouwers eigen besluit geweest. Maar het werd wel steeds duidelijker dat het vertrouwen in de coalitie snel aan het afnemen was. Ook werd al langer gespeculeerd over zijn vertrek. Niemand verwachtte dat hij het einde van zijn termijn zou halen.
Bekijk ook: Staghouwer 'niet de juiste persoon op de juiste plek'
Wat betekent dit voor de boeren?
Dat zij nog langer moeten wachten op duidelijkheid, en dus nog langer in onzekerheid zitten. Want een nieuwe bewindspersoon moet zich weer inlezen en dat betekent weer vertraging. De portefeuille van Staghouwer wordt nu tijdelijk overgenomen door partijgenoot en minister van Sociale Zaken Carola Schouten. In de vorige periode was zij ook minister van Landbouw.
De ChristenUnie moet een opvolger vinden. Wat voor iemand moet dat zijn?
Wie Staghouwer gaat vervangen, is nog niet bekend. Het is een loodzware portefeuille, met protesten en persoonlijke bedreigingen. Een opvolger met veel bestuurlijke ervaring zou daarom de voorkeur hebben. Maar bij de ChristenUnie zullen weinig vervangers staan te trappelen om deze portefeuille over te nemen.
