'Wat een onmogelijk achterlijke vragen', aldus een twitteraar deze week over vragen van VVD-Kamerlid Daniel Koerhuis over een auto-ongeluk aan de minister van Infrastructuur. Ook een Kamervraag van Forum voor Democratie over de tas van premier Rutte, deed recent wenkbrauwen fronsen. Wat willen Kamerleden met die vragen bereiken? Hoogleraar staatsrecht Wim Voermans legt het uit.
"Waarom loopt u al jaren ostentatief rond met een WEF-tas?", vroeg FvD-Kamerlid Pepijn van Houwelingen vorig jaar aan premier Rutte in een reeks schriftelijke vragen over het World Economic Forum. Het antwoord, 'de minister-president gebruikt deze tas voor het meenemen van zijn spullen naar zijn werk', was weinig opzienbarend.
'Blaffen naar de maan'
Waar FvD-Kamerlid Van Houwelingen zelf op had gehoopt, blijft onduidelijk. Het lijkt dat het Kamerlid duidelijk probeert te maken dat het WEF een grote invloed heeft op de Nederlandse regering. We probeerden antwoord te krijgen van FvD, maar de woordvoerder laat - ondanks verschillende pogingen - niets van zich horen.
Volgens hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans gaat er vooral een signaal uit van dit soort vragen. Het geeft aan dat een Kamerlid zo'n onderwerp belangrijk vindt, maar het levert verder weinig op. "Het is een beetje blaffen naar de maan."
Ergerlijk
Hoewel misschien de indruk ontstaat dat dit soort vragen van Kamerleden toenemen, is dat niet zo, zegt Voermans. "Het is al 15 jaar hetzelfde. Per parlementair jaar worden er in totaal rond de 3000 Kamervragen gesteld aan ministers en staatssecretarissen. Het onderdeel nutteloze vragen, is niet zo groot als je misschien zou denken. Dat zijn er helemaal niet zo veel. Ze zijn vaak ergerlijk voor departementen en je kan er niets mee. Maar de grote meerderheid van de vragen zijn serieus."
Wel ziet Voermans het aantal Kamervragen, en ook de onzinnige, in een verkiezingsjaar toenemen. En ook dit jaar is het weer zover, met de gemeenteraadsverkiezingen in maart.
Controletaak
Tweede Kamerleden stellen vragen aan bewindslieden om ze te controleren. Daarmee moet er opheldering worden gegeven over gevolgen van beleid, of vanwege het gebrek aan beleid. Het is voor Kamerleden daardoor een belangrijk instrument om hun werk te kunnen doen.
Die vragen die door Kamerleden worden gesteld, dienen allemaal binnen een bepaalde termijn te worden beantwoord. Ambtenaren op ministeries zoeken het uit, en de beantwoording wordt meestal na enkele weken naar de Kamer gestuurd. Het ministerie van Binnenlandse Zaken rekende in 2011 uit dat het beantwoorden van één Kamervraag de belastingbetaler gemiddeld 3750 euro kost.
VVD-Kamerlid Koerhuis stelde deze week een reeks vragen aan minister van Infrastructuur Harbers over de dodelijke aanrijding van een 4-jarige jongen door een voetballer van Heracles. Hij twitterde de vragen met de begeleidende tekst: Ik heb mondelinge vragen @markharbers aangemeld om dit aan te pakken.
Smakeloos, vinden velen
Zijn vragen gingen over de maatschappelijke rol van voetbalclubs, de voorbeeldfunctie van voetballers en over de strafmaat voor extreem te hard rijden met alcohol. Probleem hierbij is dat de zaak nog in onderzoek is en nog niet onder de rechter is geweest. De vragen van Koerhuis lopen vooruit op de afhandeling door justitie.
Voor veel twitteraars reden om Koerhuis te kapittelen, net als de timing van de vragen, die smakeloos wordt genoemd. Daarnaast wijst iemand erop dat antwoorden over de strafmaat eenvoudig te googelen zijn.
Wat Koerhuis vindt van de kritiek is onbekend. Ondanks verschillende pogingen, reageert hij niet.
Stomp middel
En wat doet een ministerie met dit soort vragen? Volgens Voermans hebben ze daar wel een manier op gevonden. "Ze antwoorden met ja, nee, of verwijzen als het echt heel veel vragen zijn, naar de beantwoording van eerdere vragen in dezelfde reeks. 'Zie voor het antwoord, naar de antwoorden bij vraag 3, 4 en 5.' Het probleem daarbij is, dat ze dat ook jarenlang deden bij vragen over gedupeerden van de Belastingdienst. Dat werd later de toeslagenaffaire. Het werkt dus een beetje twee kanten op."
En het middel om onzinnige vragen te stellen, wordt uiteindelijk ook stomp, zegt Voermans. "Het is een beetje hetzelfde als met een belletjetrekker. In het begin werkt het, maar na verloop van tijd doet niemand de deur meer open. Dan gaat de lol er af."
