Het nieuwe motto van het nieuwe coalitieakkoord van Rutte-IV luidt: 'Omzien naar elkaar en vooruitkijken naar de toekomst'. Dat bevestigen ingewijden aan de politieke redactie van RTL Nieuws. Vandaag presenteren de vier partijleiders van VVD, D66, CDA en ChristenUnie het hele akkoord, maar er is al het een en ander uitgelekt.
Het akkoord bestaat, inclusief bijlagen, uit ongeveer vijftig pagina's. De fracties van VVD, D66, CDA en ChristenUnie hebben gisteren de weg vrijgemaakt voor de vorming van het kabinet-Rutte IV, door in te stemmen met het akkoord. De fracties wilden het akkoord nog op 'enkele punten' aanpassen, dat gebeurt vanochtend.
Minimumloon en uitkeringen omhoog
De vier partijen hebben afgesproken om ongeveer 3 miljard euro uit te trekken voor lastenverlichting voor met name de middenklasse. Daarnaast wordt het minimumloon fors verhoogd.
De coalitie volgt een wetsvoorstel van PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk. Volgens betrokken partijen blijft de koppeling tussen het minimumloon en de uitkeringen, zoals bijstand en AOW, bestaan. Dat betekent dat ook de bijstand en de AOW zullen stijgen.
Dit is al bekend uit het regeerakkoord
Al eerder werd bekend dat de kinderopvang grotendeels gratis zal worden, en dat het leenselsel voor studenten wordt afgeschaft. Dit weten we tot nu toe:
- Er komen miljardenfondsen om klimaatcrisis en stikstofcrisis aan te pakken.
- Kinderopvang wordt grotendeels gratis.
- Het leenstelsel wordt afgeschaft.
- Het nieuwe kabinet investeert in woningbouw, er komt een speciale minister voor Wonen.
- De invoering van rekeningrijden wordt voorbereid.
- De komst van nieuwe kerncentrales wordt in gang gezet.
- Er gaat meer geld naar politie, justitie en defensie. Er komt veel aandacht voor ondermijning, cybercrime, de rechtsstaat en economische veiligheid.
Extra ministers
Er komen extra ministers op de ministeries van Binnenlandse Zaken, Economische Zaken, Landbouw en Sociale Zaken. Die ministers gaan zich richten op de grote problemen, zoals wonen, klimaat en stikstof.
Opvallend is dat het regeerakkoord meer pro-Europees is dan het vorige akkoord. Dat was een van de eisen van D66-leider Sigrid Kaag, toen ze besloot om toch te onderhandelen met de ChristenUnie.
Volgens bronnen staat in het akkoord dat Nederland een constructieve, leidende rol wil spelen in Europa. Ook is Nederland voor verdragswijziging, mits de uitkomst in het Nederlands belang is. Dat is een breuk met de eerdere koers in Europa.
"Veel is al uitgelekt, maar als straks de hele tekst wordt gepubliceerd, zijn er nog wel een aantal punten om op te letten", zegt politiek verslaggever Fons Lambie. "Wat is precies afgesproken over migratie? Want dat is een gevoelig punt tussen bijvoorbeeld VVD en D66. En: wat gebeurt er met de hypotheekrenteaftrek? Ook is de vraag hoe concreet en hoe ingrijpend de klimaatmaatregelen van de coalitie precies worden voor huizen- en autobezitters."
Trage start
De formatie voor het nieuwe kabinet-Rutte IV gaat de boeken in als de langste ooit. Dat kwam vanwege een geloofwaardigheidscrisis rond Mark Rutte in april. Daarna duurde de formatie veel langer: partijen bleven elkaar onderling uitsluiten.
Begin oktober startten pas de inhoudelijke gesprekken, nadat D66 de blokkade met de ChristenUnie opgeheven had. Na ruim twee maanden inhoudelijk onderhandelen zijn de vier partijen het nu dus eens geworden over de inhoudelijke plannen voor de komende regeerperiode.
De verwachting is dat de nieuwe ministers en staatssecretarissen begin volgend jaar op het bordes staan.
