De Kamer van Koophandel (KvK) heeft de beschermde privéadressen van zo'n 1800 mensen gelekt, waaronder die van Kamerleden, bestuursleden en fractiemedewerkers van onder andere D66, GroenLinks, BIJ1 en Forum voor Democratie. De privéadressen zijn opgevraagd door een voormalig advocaat die nog toegang had tot deze gevoelige gegevens.
Het is onduidelijk of de gegevens verder zijn verspreid. De voormalig advocaat, waarvan de identiteit niet bekend is gemaakt, heeft verklaard dat hij de gegevens heeft opgevraagd voor "onderzoek en begrip van maatschappelijke misstanden", zo stelt de KvK. Wat hij daarmee bedoelt, is niet duidelijk. Het zou hem niet om de woonadressen gaan.
De KvK heeft melding gedaan van een datalek bij de Autoriteit Persoonsgegevens omdat gegevens in de verkeerde handen zijn gekomen. De politie is ook op de hoogte van de situatie, stelt een woordvoerder van de KvK tegen RTL Nieuws.
Politieke organisaties
De oud-advocaat schreef zichzelf begin dit jaar uit als advocaat, maar vroeg tot juni van dit jaar nog de gegevens van organisaties op die voornamelijk politiek of politiek activistisch zijn.
Het gaat niet alleen om politieke partijen, maar ook politieke jongerenverenigingen als DWARS, politiek activistische organisaties en studentenvakbond LSVb. Alle betrokkenen zijn door de KvK per brief geïnformeerd en worden gevraagd om 'ongewone activiteiten' rondom het privéadres te melden.
'Gegevens zijn verwijderd'
De oud-advocaat, van wie de identiteit niet is bekendgemaakt, heeft de historische gegevens van allerlei organisaties opgevraagd. Daarin staan de privéadressen van onder anderen bestuursleden en functionarissen en die moeten eeuwig worden bewaard. Die zijn, in tegenstelling tot gegevens van zzp'ers, niet openbaar en kunnen alleen door advocaten, notarissen en deurwaarders worden opgevraagd.
De KvK zegt de situatie te betreuren en meldt dat de voormalig advocaat schriftelijk heeft bevestigd de gegevens niet te gebruiken en inmiddels te hebben verwijderd. De KvK kijkt of het gezamenlijk met gedupeerden aangifte doet tegen de oud-advocaat.
Kamerleden zijn daar niet gerust op, en daarom hebben Sylvana Simons van BIJ1 en Lisa van Ginneken van D66 vandaag Kamervragen ingediend om achter het motief van de voormalig advocaat te komen, en of hij eventueel heeft samengewerkt met anderen en de gegevens heeft doorverkocht voor criminele doeleinden.
De privéadressen van Kamerleden werden eerder verspreid in Telegramgroepen van onder andere de extremistische boeren van de Farmers Defence Force en een actiegroep tegen de coronamaatregelen.
D66 en BIJ1
"D66 heeft keer op keer gewaarschuwd dat de KvK zorgvuldiger om moet gaan met gegevens van mensen die extra risico lopen op intimidatie of bedreiging", zo stelt Van Ginneken. "Dat iemand nu zomaar gevoelige informatie van meer dan 2000 mensen, waaronder politici en bestuurders, kon opvragen is heel dubieus. Daarom vragen wij staatssecretaris Keijzer om opheldering."
Simons kreeg een brief van de KvK waarin staat dat haar privéadres in handen is gekomen van de oud-advocaat. "Daar schrok ik wel van", vertelt ze tegen RTL Nieuws. "Politici en bestuurders doen juist hun uiterste best om dat te beschermen, maar het gaat helaas vaker mis met de KvK."
Simons wil ook dat de privégegevens van zzp'ers, die door iedereen zijn op te vragen, beter worden beschermd: "BIJ1 wil een gesloten register waar alleen mensen met een specifieke functie of reden de bevoegdheid krijgen om deze gegevens op te vragen."
Nog meer voormalig advocaten
"Het is zorgelijk dat de KvK blijkbaar niet controleert of iemand nog wel bevoegd is om gegevens op te vragen", zegt Myrte van der Zwet, oud-bestuurslid van DWARS, de jongerenorganisatie van GroenLinks. Ook haar privéadres is gelekt. "En het is extra rot als je bedenkt dat die gegevens er nooit meer uit kunt verwijderen. Er zijn zelfs mensen die eind jaren negentig in het bestuur zaten en die deze brief van de KvK hebben ontvangen."
De KvK heeft na overleg met de Nederlandse Orde van Advocaten geconstateerd dat er nog meer voormalig advocaten zijn die hun bevoegdheden hebben misbruikt: het gaat om 164 autorisaties waarvan er nog 92 hun bevoegdheden hebben misbruikt om gegevens op te vragen. "We onderzoeken of daar een risico in zit voor betrokkenen en ondernemen vervolgens eventuele vervolgstappen", aldus de woordvoerder.
Meer maatregelen
De KvK gaat nu versneld de autorisaties van andere bevoegde beroepsgroepen als notarissen en deurwaarders controleren en er komt een periodieke controle om te kijken of zij daadwerkelijk toegang mogen hebben tot deze afgeschermde gegevens.
De woordvoerder noemt het wel een "fout" dat er nog geen automatische controle was of advocaten en de andere beroepsgroepen wel bevoegd waren om deze gegevens op te vragen.
