Er komt steeds meer kritiek op de nieuwe coronawet, waarin onder meer staat dat mensen in het openbaar tenminste anderhalve meter uit elkaar moeten blijven. Na advocaten, de ombudsman en oppositiepartijen in de Tweede Kamer is nu ook de de Raad voor de rechtspraak kritisch. Want: wat zijn de gevolgen van de tijdelijke wet voor de grondrechten van burgers?
Als het aan het kabinet ligt, moet op 1 juli de Tijdelijke Wet Maatregelen Covid-19 van kracht worden, ook wel de coronawet genoemd. In de wet staat bijvoorbeeld dat het verplicht is om anderhalve meter afstand te houden. En de minister kan via de wet op sommige plekken beschermingsmiddelen zoals mondkapjes verplichten.
De wet is bedoeld als tijdelijke wet. Maar voor hoe lang? Dat hangt af van het verloop van de coronacrisis.
Gaat het lukken?
De Eerste en Tweede Kamer moeten de coronawet nog wel goedkeuren. Zij zullen zich laten adviseren door deskundigen en instanties zoals de Raad voor de rechtspraak. En die zijn kritisch. Ook komt de Raad van State deze week nog met een advies.
De Raad voor de rechtspraak heeft vooral moeite met de snelheid waarmee de wet tot stand is gekomen en vindt de wet ook te onduidelijk voor burgers. Ook moet er volgens de raad meer aandacht komen voor kwetsbare groepen. De wet hanteert 'veel vage normen'.
Veel kritiek
Onder meer de Orde van Advocaten, staatsrechtsgeleerden, oppositiepartijen in de Tweede Kamer en de ombudsman hebben zich al kritisch uitgesproken over de wet.
Volgens politiek verslaggever Floor Bremer richt de kritiek zich voornamelijk op de snelheid waarmee de wet in werking moet treden. "Het kabinet wil graag vasthouden aan 1 juli. De angst is dat het ten koste gaat van de zorgvuldigheid en dat er daarmee te weinig wordt gekeken naar wat het voor de grondrechten van burgers betekent", zegt Bremer.
1,5 meter afstand onmogelijk voor Café Nol
Bremer: "Het kabinet kan met deze wet in de hand straks in het kader van de volksgezondheid belangrijke besluiten nemen die grote gevolgen hebben voor de burgers zonder dat het parlement daar nog invloed op heeft."
Advies
In de Tweede Kamer heeft een meerderheid van de partijen al geëist dat mensen die een boete krijgen als ze de coronamaatregelen overtreden geen strafblad krijgen. Ze vinden dat de regels te onduidelijk zijn.
De wet ligt nu bij de Raad van State, de hoogste rechtsprekende instantie. Die komt na verwachting deze week met een advies.
Waarom is een wet nodig?
De wet moet een verzameling zijn van regels die nu zijn verpakt in noodverordeningen. Een noodverordening is een ultieme bevoegdheid voor een burgemeester om de openbare orde te kunnen bewaken. Maar noodverordeningen zijn niet eindeloos houdbaar. Ze zijn bedoeld voor korte periodes, demonstraties of bijvoorbeeld bij rellen.
Daarbij is het normaal ook zo dat het parlement of de gemeenteraad inspraak heeft bij het instellen van een noodverordening. Maar nu is er alleen overleg geweest tussen het kabinet en de burgemeesters. "Dat noodverordeningen niet eindeloos houdbaar zijn, daarover is iedereen het eens. Maar deze wet wordt huiverig bekeken", zegt politiek verslaggever Floor Bremer.
