Na excuses komt er nu ook een financiële compensatie van 5000 euro voor de mensen die slachtoffer zijn geworden van geweld of seksueel misbruik in de jeugdzorg. "Dit helpt in de erkenning van ons leed", zegt slachtoffer Els Dijks. "Sommigen zijn echt helemaal kapot gegaan door al die ellende."
Misbruik, geweld en verwaarlozing. Het bleek lange tijd de standaard in de jeugdzorg, en het gebeurde onder toeziend oog van de overheid. 75 procent van de kinderen in de jeugdzorg kreeg er tussen 1945 en 2017 mee te maken. Eén op de tien zelfs structureel.
'Schadevergoeding'
De overheid maakte eerder al excuses. Vandaag is bekend geworden dat de honderden slachtoffers ook een schadevergoeding van 5000 euro krijgen. De regeling gaat dit najaar van start. De slachtoffers hebben dit nieuws vanmiddag tijdens een bijeenkomst in Nieuwegein te horen gekregen.
Slachtoffer Els Dijks is daar blij mee. "Het is heel goed dat dit gebeurt." Els zat van haar 13de tot haar 16de in een meisjesinternaat en werd daar gedrogeerd. "Dat we schadevergoeding krijgen, voelt als erkenning voor ons leed. Vooral voor de mensen die geestelijk kapot zijn gegaan en daarna niet meer konden werken."
Kalmeringsmiddelen in het kindertehuis
Een speciale commissie onder leiding van Micha de Winter deed vorig jaar een groot onderzoek naar geweld in jeugdzorg vanaf 1945 tot nu. De conclusies waren schokkend: driekwart van de kinderen die tussen 1945 en nu in de jeugdzorg zijn opgevangen heeft te maken gehad met fysiek, seksueel of psychisch geweld of is daar getuige van geweest.
De kinderen werden decennialang onvoldoende beschermd door de overheid. Er werd ook een speciaal meldpunt opgericht. Daar kwamen zo'n duizend meldingen binnen.
Aantallen lastig te geven
Hoeveel mensen voor de schadevergoeding in aanmerking komen, is volgens minister Dekker lastig te zeggen. Dat komt omdat wellicht niet alle slachtoffers zich al hebben gemeld.
Hij wil niet dat slachtoffers hemel en aarde moeten bewegen om hun zaak te bepleiten. "We gaan kijken hoe we dit op een manier kunnen doen die voor slachtoffers redelijk is. Dat ze niet met pakken papier hoeven aan te komen, maar gewoon op een nette manier hun verhaal kunnen doen", zegt Dekker.
Minister Hugo de Jonge vult aan: "Het leed is zo groot, dat is niet met geld goed te maken. Maar het is wel goed dat we het leed erkennen."
Toekomstige gevallen voorkomen
Naast een schadevergoeding krijgen slachtoffers de mogelijkheid hun verhaal met een breder publiek te delen. Dat gebeurt via een nieuwe website, een documentaire en een congres. Zo groeit het bewustzijn en kan kennis worden uitgewisseld om nieuw geweld in de toekomst te voorkomen.
Door minder kinderen te plaatsen in gesloten instellingen en separeercellen én door kinderen zo veel mogelijk op te vangen in een huiselijke omgeving (zoals pleeggezinnen en gezinshuizen) moeten kinderen in de toekomst beter worden beschermd en ondersteund.
Els: met dochter op vakantie
Els Dijks heeft de ellende achter zich kunnen laten. "Ik heb drie jaar moeten werken in een meisjesinternaat. Kinderarbeid was het, waar ik nooit een cent voor heb gekregen. Nu krijg ik daar eindelijk mijn salaris voor. Met het geld wil ik met mijn dochter op vakantie."
