
Er moet een verplichte screening komen van wethouders. Dat zeggen CDA en ChristenUnie, die daarmee corruptie, belangenverstrengeling en invloed van criminelen op lokale besturen willen voorkomen.
De andere regeringspartijen, VVD en D66. steunen het plan. De coalitie wil ook dat lokale partijen hun inkomsten transparanter gaan maken. Giften moeten dan boven een bepaald bedrag openbaar worden gemaakt.
Haagse wethouders
De partijen vinden dat er veel te veel integriteitskwesties zijn bij lokale besturen. Ze komen met hun voorstel nadat bekend werd dat twee Haagse wethouders van Groep de Mos van corruptie worden verdacht.
''Op dit moment is een screening van wethouders niet verplicht'', zegt Tweede Kamerlid Stieneke van der Graaf van de ChristenUnie. ''De ene gemeente doet het wel, de andere niet. In Den Haag gebeurde het niet. Gelukkig heeft waarnemend burgemeester Johan Remkes nu aangekondigd dit in het vervolg wel te gaan doen.''
Wetgeving
Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken bereidt nu wetgeving voor om voor wethouders een verklaring omtrent gedrag (VOG) verplicht te stellen. Ook ontwikkelt zij integriteitstoetsen gedragscodes, maar zij is vooralsnog niet van plan die toetsen verplicht te stellen.
Een VOG is volgens Van der Graaf niet voldoende. ''Het is een momentopname. Wij willen dat integriteitsgesprekken met een kandidaat-wethouder beginnen voor de aanstelling. Als de politicus door de toets komt moeten er ook daarna gesprekken blijven plaatsvinden'', zegt ze.
Druk neemt toe
Volgens haar collega Harry van der Molen van het CDA neemt de druk op lokaal bestuur door allerlei omstandigheden toe en is een integriteitstoets daarom noodzakelijk. ''Er spelen grote belangen en soms zelfs criminele inmenging. Dan hebben we behoefte aan weerbare bestuurders. Goed onderzoek doen en het gesprek voeren over de integriteit kan problemen voorkomen''.
CDA en ChristenUnie presenteren hun voorstel na de herfstvakantie, bij de behandeling van de begroting van Binnenlandse Zaken in de Tweede Kamer.