De regio Amsterdam krijgt er de komende twintig jaar 230.000 woningen bij.
Dat voornemen staat in de 'woondeal', een reeks afspraken tussen het kabinet en de metropoolregio Amsterdam die vrijdagochtend werd ondertekend door minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en burgemeester Femke Halsema van Amsterdam.
De deal moet de oververhitting op de Amsterdamse woningmarkt tegengaan, en zorgen voor genoeg betaalbare woningen in de komende decennia. De metropoolregio beslaat een gebied dat loopt van Lelystad tot Haarlem en van het Gooi tot de Zaanstreek.
Minimaal 15.000 per jaar
De afspraak is dat er tot 2025 jaarlijks minimaal 15.000 woningen worden bijgebouwd. Een deel van deze nieuwe woonwijken was al gepland, zoals Amsterdam Haven-Stad, de grootste nieuwbouwwijk ooit, en IJburg 2, dat gebouwd wordt op een kunstmatig eiland in het IJ.
Zo bizar is de woningmarkt in Amsterdam
Woningbouw blijft achter
Het is al de vijfde woondeal die minister Ollongren sluit met regio's waar de woningnood hoog is. Eerder ondertekende ze overeenkomsten met Rotterdam/Den Haag, Eindhoven, Groningen en Utrecht.
Met deze deals hoopt Ollongren de woningbouw in Nederland te versnellen. Het kabinet wil dat tot en met 2024 ieder jaar 75.000 huizen worden gebouwd, maar dat wordt bij lange na niet gehaald.
Het is vooral aan de gemeenten om de woningbouw te stimuleren. Minister Ollongren belooft daarom vooral maatregelen te nemen waarmee gemeentes de stijging van de huren en de huizenprijzen kunnen dempen.
Huurstijging dempen
Zo wordt de stijging van de huren nu deels gebaseerd op de WOZ-waarde van een woning, wat op een oververhitte woningmarkt kan leiden tot razendsnelle huurstijgingen.
Ollongren werkt nu aan een 'noodknop', een tijdelijke maatregel waarmee gemeenten de huurstijgingen kunnen beperken door de WOZ-waarde minder zwaar te laten meewegen bij huurstijgingen. Amsterdam heeft al eerder op zo'n maatregel aangedrongen.
De Amsterdamse wethouder Laurens Ivens, verantwoordelijk voor wonen, is positief over de deal. "De afgelopen jaren stonden Amsterdam en het Rijk vaak tegenover elkaar", zegt hij tegen Het Parool. "Nu kunnen we eindelijk samen aan de slag."
Volgens hem is het vooral belangrijk dat het kabinet nu erkent dat betaalbaarheid en bereikbaarheid een probleem vormen, en dat er iets gedaan moet worden om met name de middeninkomens een plek in de stad te gunnen.
Twijfel bij corporaties
Niet iedereen is positief. Woningbouwcorporaties in Amsterdam hebben kritiek op de deal. Volgens het plan moeten zij elk jaar vijfduizend sociale huurwoningen bouwen, een derde van het totaal aan nieuwe woningen. Maar volgens de Amsterdamse federatie van woningcorporaties kunnen zij dat niet financieren.
"We zijn het eens met de opgave, misschien zouden er zelfs wel meer sociale huurwoningen gebouwd moeten worden", zegt directeur Egbert de Vries tegen het FD. "Maar dat is niet haalbaar als er geen aanvullende maatregelen worden genomen."
