Groningers die voor 1 januari van dit jaar een kleine schade aan hun huis hebben gekregen als gevolg van aardbevingen, kunnen die schade binnenkort in één keer laten afkopen of herstellen. Dat moet ervoor zorgen dat mensen veel sneller worden geholpen, schrijft minister Wiebes van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer. De gaswinning gaat voorlopig niet verder omlaag.
De maatregel maakt deel uit van een heel pakket van maatregelen om de schade aan en versterking van huizen in Groningen veel sneller te kunnen behandelen. Nu lopen beide veel te traag, waardoor duizenden mensen nog altijd wachten op duidelijkheid over wat er met hun huis gaat gebeuren.
18.000 wachtenden
In totaal wachten nu ruim 18.000 mensen op afhandeling van de schade aan hun huis. Het grootste deel daarvan is schade die is opgelopen voor de aardbeving in Westerwijtwerd. Maar ook na die beving meldden ruim 2000 mensen nieuwe schade - en die vallen niet onder deze nieuwe regeling. Volgens een woordvoerder van Wiebes was het juridisch niet mogelijk om ook die mensen onder de nieuwe regeling te laten vallen.
Volgens Wiebes kunnen ongeveer 9000 mensen met deze regeling wel worden geholpen. "Nog net geen generaal pardon, maar een generaal alsjeblieft, noem ik het." Wie wel nog een individuele beoordeling wil en aan de hand daarvan de schade vergoed wil krijgen, kan daarvoor kiezen.
Wie voor 1 januari van dit jaar een schade heeft gemeld, kan er straks voor kiezen die schade voor 5000 euro ineens te laten afkopen, of die te laten repareren door een aannemer, voor maximaal 11.000 euro. Het is de bedoeling dat voor het eind van het jaar het hele 'stuwmeer' aan schademeldingen is weggewerkt, zegt Wiebes.
Versterking huizen
Ook de versterking van huizen moet sneller. Door niet langer te kijken wat elk huis afzonderlijk nodig heeft, maar een algemeen plan te maken voor verschillende typen huizen, zou meer tempo kunnen worden gemaakt, denkt Wiebes. Eerder kwam op een vergelijkbaar voorstel veel kritiek vanuit de provincie, nu lijken de regiobestuurders zich dus wel achter dit voorstel geschaard te hebben.
Mensen met Groningse huizen die langer dan een jaar te koop staan en onverkoopbaar blijken, kunnen nog tot 2024 gebruik blijven maken van de opkoopregeling; huizen worden dan met geld van de NAM opgekocht voor 95 procent van de taxatiewaarde. Eerder was gepland dat die regeling stoppen in 2020.
Gaswinning niet omlaag
De gaswinning gaat vooralsnog niet extra omlaag, schrijft Wiebes. Vorige week adviseerde het Staatstoezicht op de Mijnen dat de gaswinning al volgend jaar terug zou moeten naar maximaal 12 miljard m3, om de veiligheid van Groningers te kunnen garanderen.
Dat niveau acht Wiebes op zo'n korte termijn 'een enorme uitdaging', omdat dan de leveringszekerheid in gevaar zou komen. Voor dit jaar is voorzien dat er nog 15,9 miljard m3 gas gewonnen wordt. Dat is wel al minder dan eerder gedacht. Wel schrijft Wiebes dat hij blijft 'zoeken naar verdere versnelling'.
Echt minder gas winnen kan pas vanaf het moment dat de stikstoffabriek in Zuidbroek, die het kabinet vorig jaar aankondigde, klaar is. Verwacht wordt dat die fabriek pas in 2022 in gebruik kan worden genomen. Pas in 2030 gaat de gaskraan helemaal dicht.
Debat
De Groningse Commissaris van de Koning, René Paas, reageerde vanmiddag zuinigjes op de plannen van Wiebes. "Het is een serieuze stap, maar we zijn nog niet klaar", oordeelde hij.
Morgen debatteert de Tweede Kamer met premier Rutte en ministers Wiebes en Ollongren over de kwestie. De dag daarna komen de regiobestuurders bij minister Wiebes op bezoek om een finale klap op de plannen te geven.
