Heb je het altijd te druk? Is je huis een zooitje en je agenda overvol? Het is vandaag Landelijke Loslaatdag: tijd om op te ruimen. Els Jacobs is professioneel huishoudcoach en personal organiser en heeft nuttige tips. "Begin klein en begin met het opruimen van spullen."
Onderzoekers gaan ervan uit dat één op de drie Nederlanders zijn huis of zijn werk niet op orde heeft, zegt Jacobs. Lang niet iedereen ervaart dat ook als een probleem, maar dat rommelige huis, je werk, je sociale contacten, je hobby’s: het kan je allemaal boven het hoofd groeien.
"Dan heb je meer dingen, taken en papieren om je heen dan je menselijkerwijs kunt managen. Het duurt lang voor mensen dan hulp zoeken, bijvoorbeeld als ze een burn-out krijgen.” Dan zijn daar Els Jacobs en haar collega-organizers. “Ik help mensen die thuis of op kantoor door de bomen het bos niet meer zien."
De eerste stap is belangrijk
Dat begint bij het opruimen van tastbare spullen, ook als het probleem eigenlijk groter is dan een rommelig huis. "We helpen mensen met de eerste stap. Soms beginnen we in de woonkamer: wat kunnen we doen om de eettafel leeg te krijgen, zodat het gezin ’s avonds weer aan tafel kan zitten? Zo’n eerste stap is heel belangrijk, daarna volgen andere stappen vaak makkelijker."
Kun jij één of meer van deze onderstaande vragen met ‘ja’ beantwoorden? Dan is de Landelijke Loslaatdag misschien ook wel een goed startpunt voor jou om orde op zaken te scheppen in je leven. Er worden in het hele land workshops gegeven om je hierbij te helpen, maar Jacobs biedt hier raad:
1. Heb je te veel spullen, maar kun je niet besluiten wat weg mag?
"Het zit in onze genen om spullen te verzamelen, want we zijn als mens van nature ingesteld op schaarste. Maar tegenwoordig kennen niet veel Nederlanders echt schaarste, en bewaren we toch heel veel spullen. Al die spullen vragen aandacht. Als ze vies zijn, moet je ze schoonmaken. Als ze kapot zijn, moet je ze maken. Als ze kwijt zijn, moet je ze zoeken. Dat wordt een ballast. Opruimen is een geleidelijk proces. Je kunt bij elk ding bedenken: heeft het nut dat ik dit bewaar?"
2. Roept elk voorwerp in je huis een schat aan herinneringen op?
"De eerste vraag die je bij een voorwerp moet stellen: word ik er blij van? Als je ervan moet zuchten, kan het weg. Voorwerpen waar je echt gelukkig van wordt, kun je juist een ereplek geven. Meestal merk je: je denkt gehecht te zijn aan iets, dus het kost pijn en moeite het weg te doen, maar als het weg is, denk je er na een week niet meer aan.
Ik geloof overigens niet dat je meteen door de zure appel heen moet bijten. Begin juist bij dingen die je makkelijk kunt weggooien. Pak een doos en loop door je huis en zet er dingen in die niet zoveel waarde hebben: sokken met gaten, oude meuk. Het is een opluchting om dat weg te brengen. Het wordt daarna vanzelf een sport om meer in die doos te doen."
3. Zie je in elk ding nog mogelijkheden om het ergens voor te gebruiken?
"We willen dingen graag hergebruiken en anderen helpen. Maar als je echt achterstanden hebt, moet je dingen laagdrempelig wegdoen. Breng het gewoon allemaal naar de Kringloop of doe het in de kliko. Daarna, als je meer tijd hebt, kun je vanzelf gewetensvol dingen wegdoen en bijvoorbeeld wat weggeven aan je buurvrouw of de school van je kinderen."
4.Worden je plannen vaak in de war gestuurd door onverwachte gebeurtenissen?
"Ik bedoel het niet zo hard, maar de meeste mensen lijden aan chronische zelfoverschatting, haha! We denken dat tijd van elastiek is en we nog wel dingen tussendoor kunnen moffelen, vooral dingen die we vervelend vinden. Maar die kosten juist veel tijd. Het is goed om af en toe nee te zeggen en je niet rijk te rekenen met de tijd. Denk je: dit kost me een uur, plan er dan twee uur voor in. Als er dan onverwacht iets tussenkomt, is er niks aan de hand."
5. Heb je het druk met alles wat je moet regelen?
"Het zit hem in de hoeveelheid, bedenk welke drie dingen eerst moeten gebeuren. Dan zit het hem ook in de vraag: hoe pak ik het aan? Neem het doen van belastingaangifte: dat is heel vaag, dus begin je er maar niet aan en schuif je het voor je uit. Je moet eigenlijk weten welke stap je eerst moet zetten. Ben je je jaaropgave kwijt, bel je baas voor een nieuwe. Dat is dan stap één. En dan? Kijk naar je reiskosten. Dan naar je ziektekosten. Na één of twee stappen gaat het balletje vanzelf rollen."
6. Vind je veel dingen leuk, maar verlang je ook vaak naar meer rust?
"Ik had ooit een klant en die zei: ik ben Rupsje Nooitgenoeg. Hij hield van veel spullen en vond alles leuk. Hij wilde alles lezen en met iedereen afspreken. Maar dat kun je nooit allemaal bereiken. Er zit bevrediging in het afmaken van dingen. Ook dan is het handig dingen op te ruimen.
Heb je een jaar gedaan over het haken van drie lapjes voor een grote deken, doe die lapjes dan de deur uit. Dan raak je ook dat schuldgevoel kwijt omdat je die lapjes de hele tijd ziet liggen en denkt dat je ermee door moet. Zo kom je erachter wat je echt leuk en belangrijk vindt. Niet tegen heug en meug een deken afhaken, maar wel lekker uit eten met je vrienden."
Tips: ruim op met mate
Weet je nog niet waar je vandaag moet beginnen? Dan heeft Jacobs nog wel wat concrete tips:
- Begin niet op zolder of in de kelder met alle dozen die je hebt opgeslagen, maar begin een ruimte waar je vaak komt, zoals de slaapkamer.
- Begin heel klein met één doos en ga die vullen, desnoods met één ding per dag, en dan zie je hoe ver je komt.
- Laat huisgenoten meedoen. Vraag kinderen bijvoorbeeld op hun eigen kamer te kijken wat ze kunnen wegdoen.
- Ruim 'omgekeerd' op. Doe de hele keukenla in een doos. Wat je de twee weken erna eruit pakt voor gebruik, kan blijven. Wat ongebruikt in de doos blijft, ga je waarschijnlijk nooit gebruiken. Doe het dan weg.
- Als je aan iets begint, maak het dan af. Gebruik je een schaar, leg hem weer terug. Was een gebruikt bord meteen af. Dat voorkomt dat er nieuwe rommel bijkomt.
- Ga niet meteen vol overgave een week aan de slag om daarna niks meer te doen. Plan tien minuten per dag in voor het opruimen van oude rommel
- Zorg dat elke kast slechts voor 75 procent vol is. Dan past er altijd iets nieuws bij. Gooi dus ook op tijd iets ouds weg.
- Houd één rommel-la in ere.
- De decimeertruc: pak tien dingen en gooi daar één van weg. Als je dat met heel je huis doet, scheelt dat heel veel spullen.
- Zet een wekker tijdens het dagelijkse opruimen. Dan ga je op den duur minder lang stil staan bij elk ding dat je weg wilt gooien.
- Stel regels aan hoe lang je nieuwe dingen bewaart. Bewaar een maandblad maximaal één jaar, dan kom je bij het opruimen niet in de verleiding het weer te gaan lezen.
- Je mag jaren over opruimen doen. Dat geeft niet, waarom zou je haast hebben? Opruimen is een middel, geen einddoel. En volgend jaar is het weer loslaatdag.
Kijk voor meer tips op de website van De Huishoudcoach.
