Robbert werd blind en verloor een been, maar salsadansen hield hem overeind

Er kwam uiteindelijk toch een moment dat zelfs Robbert alle hoop verloor. Onder alle omstandigheden was hij positief gebleven, want hij moest en hij zou terugkeren op de dansvloer om zijn geliefde salsa te dansen. Het licht in zijn beide ogen was dan wel gedoofd, snel en onverwacht, toch zag hij zichzelf weer allerlei swingende combinaties maken, met vriendinnen van over de hele wereld. In Suriname, Spanje, Duitsland, Curaçao. Hij liet zich door niets of niemand tegenhouden, ook niet door blindheid.

Slecht been

En, oké, er was nog de kwestie van zijn been. Dat zou na het ongeluk nooit meer 100 procent functioneren. Bij die realiteit had hij zich nu wel neergelegd. Maar ook dat was niet het einde van zijn leven. Zonder zicht en met een slecht been kon je nog altijd prima dansen.

Pas toen zijn been niet meer te redden bleek, verliet de hoop hem. "Alles viel in elkaar", zegt hij. "Opeens was ik bang. Voor het eerst. Ik realiseerde me nu opeens ten volle dat het voorbij was. Nooit meer dansen. De salsa was mijn lust en mijn leven. Mijn sociale leven hing ermee samen. Daar kenden mensen mij van. Zonder ogen en met een slecht been ging het nog wel. Maar zonder ogen én zonder been: vergeet het maar. Mijn balans was weg."

Kerngezond

Zo was hij – een dertiger nog maar, kerngezond, met een bedrijf dat net lekker begon te lopen, een graag geziene danser in de internationale salsawereld – plotseling veranderd in een man die de rest van zijn leven zittend op een bank zou doorbrengen. Met een half oor luisterend naar programma's op de tv. Af en toe een slok uit de fles whisky in zijn hand. "Dat was een angstbeeld. Zo'n leven leek me verschrikkelijk."

Robbert Charoe was een man geworden die niets had, niets kon, niets was. Er had van begin tot eind nog geen anderhalf jaar tussen gezeten.

Hij ontvangt ons thuis in zijn appartement in het noordoosten van Den Haag. In de lift zijn de knopjes van de begane grond en de vierde verdieping voorzien van braille, speciaal voor hem aangebracht. Hij maakt er een grapje over: "De gemeente heeft alle blinden van de wijk op deze verdieping gezet, goeie service toch?"

Verslingerd aan de horeca

Robbert, geboren in Den Haag in februari 1979, groeide op in Zoetermeer. Zijn vader overleed toen hij net 5 was, te vroeg om echte herinneringen aan hem te hebben. Zijn moeder voedde hem, twee oudere zussen en een jongere broer alleen op. Een van zijn zussen in inmiddels overleden.

Robbert raakte verslingerd aan de horeca, heeft een diploma van de Hogere Hotelschool op zak.

Het Grote Rampjaar begon in september 2014. Hij had zijn eigen bedrijfje als evenementenplanner. "Het begon net lekker te lopen. Ik had contracten getekend voor twee grote opdrachten." Het ongeluk gebeurde op een bruiloft waarvan Robbert de organisatie deed. Na het diner trok het bruidspaar zich terug om zich op te frissen. Robbert ging buiten alvast de stoelen opruimen. "Ik trok een kar met een stapel van dertig zware stoelen achter me aan. Een wieltje bleef achter een schelp hangen, ik werd bedolven onder de kar en de stoelen."

Onnatuurlijke positie

Nadat hij de ravage van zich af had geduwd, lag zijn been er in een onnatuurlijke positie bij. "Dat had ik bij biologie niet gehad, zullen we maar zeggen. Mijn eerste gedachte: hoe moet ik daar nou mee dansen?"

De salsa was sinds 2005 zijn grote passie. Via een vriend was hij ermee in aanraking gekomen, aanvankelijk met lichte tegenzin. "Hij nodigde me uit om mee te gaan, maar ik dacht: is dat nou wel zo mannelijk? Ik raakte toch verslaafd. Salsa doet een beroep op je creativiteit. Je bent met de muziek bezig, met je danspartner, steeds weer nieuwe combinaties maken. Salsa is vrijheid."

Leuke vrouwen kennen

En, zegt hij met een bijna verlegen lach, je leerde op dansavonden ook allerlei leuke vrouwen kennen. Niet de belangrijkste reden, maar het zat ook niet bepaald in de weg.

Vanaf die tijd draaide zijn leven grotendeels om de salsa, zegt Robbert. "Ik ging tussen 2007 en 2013 naar zeker tien festivals per jaar. De hele wereld over. Suriname, Curaçao, Rusland zelfs - ver vóór de oorlog natuurlijk. Ik ben in Sint-Petersburg geweest, daar zit een grote salsascene.

Taxidanser

Zijn sociale leven hing vast aan de dans. Hij ontmoette vrienden en vriendinnen op festivals. Over drie weken in Londen, of acht weken in Parijs of Barcelona. "Ik werd vaak gevraagd als taxidanser door festivals. Dan ben je de hele avond beschikbaar als danspartner voor vrouwen die alleen komen. Er zijn in de salsa namelijk meer vrouwen dan mannen. Het festival betaalt dan je hotel en verblijfskosten."

Een heerlijk leven. Tot dat ongeluk dus.

Hoeveel breuken zijn been had, weet hij niet precies: "Ik heb de foto's, we zouden ze kunnen tellen samen."

Bot geïnfecteerd

Hij kreeg twee externe fixateuren aan zijn rechterbeen, eentje boven de knie en eentje eronder. Of zoals hij het noemt: "Een stellage van ijzer met pinnen dwars door je been."

Dat ging even goed, maar in maart 2015 kwam de koorts. Het bot bleek geïnfecteerd. "Ik dacht: gewoon de infectie wegslijpen uit het bot, opvullen met een paar klodders fix & finish, een beenmergtransplantatie, en hup, weer ertegenaan."

Zo gebeurde het ook, althans ongeveer. Hij kon zelfs dansen op de bruiloft van zijn broertje, een wens die hij lang gekoesterd had. "We zijn een hechte familie. Het moest lukken. En het lukte. Het was een prachtige dag, een groot Surinaams feest."

Lichtflitsen 

"Na dat weekend, in mei 2015, lag ik in het ziekenhuis voor een behandeling aan mijn been", vertelt Robbert. "En ik zag lichtflitsen door mijn ogen schieten. Alsof er een stroboscoop aanging. Alsof ik door een beslagen ruit keek." 

Hij bleek kleine tumoren in beide ogen te hebben, zo klein als een kwart van een rijstkorrel. "Ik hield er steeds vertrouwen in dat het nog goed zou komen", zegt hij nu. "Maar achteraf moet ik zeggen dat het heel snel ging. Eerst verloor ik de details, al snel zag ik alleen maar contrast tussen donker en licht."

Gelukkig ging het goed met zijn been. Blind of niet, hij kon tenminste dansen.

Belangrijkste wedstrijd van zijn leven

Totdat de koorts terugkeerde. Het lichaam stootte het beenmerg af. Amputatie van zijn rechterbeen was onafwendbaar. Als ze niet te lang wachtten, kon de knie gered worden. "Pas toen drong het allemaal echt tot me door. Ik was in paniek. Radeloos. Het diepste punt waar ik ooit geweest ben. Ik had anderhalf jaar gestreden en nu had ik de belangrijkste wedstrijd van mijn leven verloren. Nooit meer dansen."

Op dat moment kwam ook de volle betekenis van het verlies van zijn ogen bij hem binnen, met een vertraging leek het wel, en harder dan ooit. "Opeens voelde ik dat verlies erbovenop. In Sint-Petersburg heb ik ooit eens in de Hermitage twee uur bij een Rembrandt gezeten, daar moest ik aan denken. Ik zou de steden die ik nog wilde bezoeken nooit meer zien. De Nachtwacht, een Van Gogh: nooit meer. Nieuwe vrienden en vriendinnen ook niet. Nooit meer naar de bioscoop om een film te kijken."

Plus: wat ging hij doen om nog van nut te zijn voor de maatschappij?

In een rolstoel

Het revalidatiecentrum (dat voor zijn been) hielp ook niet erg. Althans: ze waren hartstikke lief. Geduldig, vriendelijk, warm. Ze leerden hem braille lezen, ze leerden hem lopen met zijn prothese, lopen met de stok ook, en omgaan met een rolstoel. Fijn, maar niet waar hij behoefte aan had. "Mijn probleem was dat ze zeiden: je bent blind en je mist een been, dus je gaat 80 procent van je tijd in een rolstoel doorbrengen. Maar ik wílde helemaal niet in een rolstoel zitten. Ik wilde weer kunnen dansen."

Dus zocht hij zijn eigen revalidatie-expert, eentje die gewonde militairen begeleidt bij hun herstel. "Een keiharde vent. Precies wat ik nodig had. Hoe vaker ze tegen me zeiden dat ik in een rolstoel moest zitten, hoe meer ik dacht: wacht maar."

Supermanlogo op prothese

Robbert liet hij een prothese maken die zo strak zit dat je ermee kunt sporten. Het logo van Superman prijkt op de voorkant. Hij moet er zelf om lachen.

"Ik hoorde in die tijd (paralympisch snowboardkampioen) Bibian Mentel praten over haar prothese. Ik zocht contact en tot mijn verbazing belde ze me twee dagen later zelf op. Ze adviseerde me de duivelsoren aan beide kanten van de stomp – dat zijn uitsteeksels van het omslaan van de huid – weg te laten snijden. Zo past de stomp strakker in de koker van de prothese zonder dat het gaat irriteren."

Een bevriende dansleraar maakte een video van zijn voetenwerk tijdens de salsa, zodat de prothesebouwer precies wist wat die voet moest kunnen. Zo ging hij weer dansen. Met vallen en opstaan, zo eerlijk moet hij zijn. "Ik sloeg mijn danspartner bijna knock-out met mijn elleboog. Ik stond met mijn volle gewicht op haar voet. Die prothese is dood gewicht, je hebt er geen controle over. Je moet je voorstellen dat je tennist met een volle boodschappentas in plaats van een racket."

Geweldige overwinning

In januari 2018 danste hij voor het eerst weer op een salsafeest. Ze zagen wel dat hij blind was, dat was moeilijk te missen, maar dat been viel niemand op. Je hoort de trots in zijn stem als hij het vertelt. “Dat was een geweldige overwinning”, zegt hij. "Ik dacht dat ik de wedstrijd van mijn leven verloren had, maar hij was toch nog niet afgelopen."

Hij wijst naar de hoek van de woonkamer. "Daar staat mijn rolstoel stof te verzamelen."

En ook dat klinkt best trots, maar mag het ook?