Bijna de helft van de privévliegtuigen die vertrekken vanaf Nederlandse luchthavens hoeft geen vliegbelasting af te dragen. 40 procent van de privéjets is vanwege gewichtsregels vrijgesteld, waardoor passagiers de vliegbelasting ontlopen. Het kabinet wil de regels vanaf 2025 aanscherpen.
Dat schrijft demissionair minister Mark Harbers (Infrastructuur) in een brief aan de Tweede Kamer. "Op dit moment valt 60 procent van de vluchten met privéjets die vertrekken van Nederlandse vliegvelden onder de vliegbelasting", aldus de bewindsman in een Kamerbrief.
Fors gegroeid
Het gaat om toestellen van bedrijven, rijke ondernemers en privéjets die verhuurd worden aan artiesten. Alleen al vanaf Schiphol vertrokken vorig jaar ruim 12.000 privévliegtuigen, waarvan bijna de helft dus onbelast bleef.
Sinds de coronapandemie is het aantal privévluchten fors gegroeid. Vooral de capaciteitsproblemen op de Europese luchthavens hebben deze vorm van reizen populair gemaakt. Privévluchten vormen maar een klein deel van de totale luchtvaart, maar de CO2-uitstoot per passagier is vijf tot zeven keer zo hoog, berekende onderzoeksbureau CE Delft in opdracht van Greenpeace.
Maximaal startgewicht
Uit eerder onderzoek van RTL Nieuws bleek zelfs dat één op de tien privévluchten tussen Nederlandse en Vlaamse luchthavens plaatsvindt. Dit zijn ultrakorte vluchten, bedoeld om passagiers zo dicht mogelijk bij huis te kunnen afzetten.
De oorzaak voor de vrijstelling van veel privévliegtuigen zit in de juridische techniek achter de vliegbelasting. Bij de inwerkingtreding in 2021 is afgesproken dat de taks alleen geldt voor toestellen die een maximaal startgewicht (mtow) hebben van 8616 kilo en zwaarder. “Deze gewichtsgrens is destijds tot stand gekomen om aan te sluiten bij de administratie van de luchthavens”, aldus Harbers.
Kleinere toestellen onbelast
De meeste bekende privéjets zijn relatief groot, dus moeten de passagiers gewoon vliegbelasting betalen. Denk aan de Dassault Falcon van coureur Max Verstappen, de Bombardier Global van miljardair Ben Mandemakers of het toestel van Bertelsmann, het moederbedrijf van RTL Nieuws. De luchthaven is verantwoordelijk voor de heffing van de vliegbelasting.
Maar een flink aantal kleinere en middelgrote privéjets, zoals de populaire Cessna Citation-serie, de meeste Pilatus-toestellen of de Embraer Phenom klasse, valt ruim onder die gewichtsgrens. Wie reist met dit type toestellen, vliegt onbelast.
Verhuurmaatschappijen zoals Silver Flight, ASL Group of Exxaero zijn meestal exploitant van de lichtere privétoestellen, maar ook vermogende ondernemers of bedrijven met locaties verspreid in het buitenland bezitten deze vliegtuigen.
Zakelijk vliegen
Bijvoorbeeld Agro Care uit Maasdijk, een glastuinbouwbedrijf met locaties in onder meer Tunesië, dat hiervoor een Pilatus PC-12 heeft aangeschaft. Dit toesteltype blijft met 4740 kilo maximaal startgewicht ruim onder de grens van de vliegbelasting.
Ook de toestellen van sommige Quote-500 ondernemers vallen onder de grens van de vliegbelasting. Dat geldt onder meer voor de PH-JET, een lichte HondaJet van de Twentse metaalondernemer Wido van Moort en de PH-WIS, een Cessna Citation CJ4 van vastgoedondernemer Rolf Visser, die met bijna 8000 kilo nipt onder de grens van de vliegbelasting valt.
Dj Afrojack
Dj Afrojack laat zich regelmatig rondvliegen in kleinere privévliegtuigen zoals een Cessna Citation Mustang van Globe Air. Dat toestel werd door de artiest gehuurd toen het vorig jaar in Deurne van de landingsbaan afgleed. Dit veelgebruikte toestel vertrekt regelmatig vanaf Schiphol, maar blijft met bijna 4000 kilo ruim onder de grens van de vliegbelasting.
Naar schatting vallen tientallen in Nederland geregistreerde privévliegtuigen onder het minimumgewicht van de vliegbelasting.
Minister Harbers schrijft dat hij de gewichtsgrens voor privévliegtuigen wil verlagen naar 5700 kilo, waardoor 82 procent van de vertrekkende privévluchten onder de vliegbelasting zal vallen. Maar deze maatregel treedt pas vanaf januari 2025 in werking.
Vliegbelasting stijgt
De vliegbelasting die in 2021 is ingesteld geldt in principe voor alle vertrekkende passagiers van Nederlandse luchthavens, zowel in reguliere lijnvluchten als privétoestellen. De taks is inmiddels opgelopen tot €26,43 per vlucht per persoon, overstappers uitgezonderd, en brengt jaarlijks zo’n 400 miljoen euro belastinginkomsten op.
