Meer jongeren tussen de 13 en 17 jaar hebben de afgelopen twee jaar doelbewust een overdosis medicijnen genomen.
Uit het jaaroverzicht van 2022 van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) blijkt dat het aantal overdoseringen toenam met 37 procent ten opzichte van 2020. Ibuprofen en paracetamol werden het vaakst gebruikt.
Verontrustende stijging
Het ging het afgelopen jaar om 1439 meldingen. Ook in 2021 was er al een grote toename zichtbaar, toen ging het zelfs om 1512 meldingen. In de vijf jaar hiervoor lag het aantal beduidend lager: tussen de 1000 en 1150 meldingen per jaar. Hoogleraar Dylan de Lange van het NVIC vindt het een verontrustende stijging. "We moeten nader onderzoeken wat deze trend betekent."
De stijging sinds juli 2020 was het sterkst bij meisjes van 13 tot en met 15 jaar. Het NVIC merkte in 2021 al op dat zo'n 84 procent van deze meldingen bij meisjes vandaan kwamen. Bovendien lieten de cijfers van het vergiftigingencentrum zien dat in weekdagen en schoolperiodes vaker meldingen worden gedaan van doelbewuste overdoseringen dan tijdens weekenden en zomermaanden.
Gebruik niet onderschatten
Meestal gebruikten jongeren paracetamol (36 procent van de gevallen). Ook grepen jongeren naar ibuprofen (14 procent), methylfenidaat (7 procent), fluoxetine (6 procent) en quetiapine (6 procent). Waarbij aangetekend moet worden dat deze laatste drie alleen via een recept te verkrijgen zijn.
Het NVIC waarschuwt dat het overmatig gebruik van deze zelfzorggeneesmiddelen niet moet worden onderschat. "Een overdosis kan leiden tot lever- en nierschade en in sommige gevallen zelfs dodelijk zijn", aldus De Lange.
Het NVIC maakt onderdeel uit van het UMC Utrecht. Kinder- en jeugdpsychiater Bas Oude Ophuis van het Utrechtse ziekenhuis wijst erop dat de stijging in overdoseringen niet hoeft te betekenen dat al deze jongeren ook echt dood willen. "Maar het geeft wel aan dat het niet goed gaat met het kind."
Heb jij vragen over zelfdoding?
Stichting 113: bel 113 of 0800-0113 (gratis), of anoniem via de chat op de website 113.nl
24 uur per dag bereikbaar, 7 dagen per week
Coronapandemie
Vanwege de toename heeft het NVIC in 2022 bij elke melding van een overdosering bij een jongere enkele aanvullende vragen gesteld. Deze gegevens moeten nog geanalyseerd worden. Tijdens de coronapandemie werden de schoolsluitingen, de avondklok en de anderhalvemetersamenleving genoemd als zaken die impact kunnen hebben op de mentale gesteldheid van jongeren. Het is nog onduidelijk in hoeverre dit heeft meegespeeld.
In het jaaroverzicht ziet het NVIC verder ook een toename in het aantal vergiftigingen met designer- en niet-geregistreerde benzodiazepinen. Dit zijn medicijnen tegen angst en/of slaapproblemen.
Daarnaast kwamen er meer meldingen binnen van vergiftigingen op het werk. Relatief vaak kwam een stof in het oog terecht.
