Zwanger worden van je overleden man. Renee Zielhorst wil niets liever. De bevruchte embryo's liggen klaar, na een ICSI-behandeling van toen haar echtgenoot nog leefde. Alleen mag ze die tot haar verontwaardiging niet gebruiken. De embryowet houdt haar wens tegen.
Dat zit zo: volgens de embryowet kunnen embryo's van een overleden partner alleen worden gebruikt met nadrukkelijke schriftelijke toestemming van de partner in kwestie. En dat is Renee niet verteld, toen ze samen met haar man het traject startte bij Medisch Centrum Kinderwens in Leiderdorp.
Renee heeft al een dochter, Yora, samen met haar plotseling overleden man. Yora kwam voort uit een ICSI-behandeling, een soort IVF. Er bleven acht bevruchte embryo's over, die nog altijd bevroren liggen opgeslagen. Alleen mag ze die door de wet dus niet gebruiken. Renee stapt daarom naar de rechter.
Andere kliniek
Het contract dat Renee en haar man moesten ondertekenen toen ze het ICSI-traject ingingen, bevatte drie opties voor de embryo's als een van de ouders zou overlijden: vernietigen, doneren aan de medische wetenschap, of meenemen naar een andere kliniek om daar zwanger te worden.
"Dan ga je ervan uit dat dat dus ook juridisch mogelijk is", vertelt ze aan RTL Nieuws. Dat bleek niet zo te zijn. En dat is wrang. Vooral omdat Renee wel een traject met onbekende donor mag ingaan, maar de al bevruchte embryo's van haar overleden partner niet mag gebruiken. "Het kan toch niet dat je wel van een vreemdeling een kind kan krijgen, maar niet van je eigen man?"
Haar eigen bevruchte embryo's meenemen naar een andere kliniek wordt – in tegenstelling tot wat Renee had begrepen uit het contract – ook tegengehouden door de embryowet. "Ik heb elke kliniek in Nederland en Europa gebeld", vertelt ze. Niemand kon haar helpen.
Lot in handen rechter
En dat betekent dat het aan de rechter is. "Een deel van het geluk van mij en mijn dochtertje is afhankelijk van één uitspraak van een rechter", zegt Renee.
En daar is het de vraag: kijkt de rechter naar de letter van de wet, of naar de geest van de wet? "Wettelijk gezien is er in eerste instantie een probleem. Maar ik acht het niet uitgesloten dat de rechter redeneert dat je de toestemming van de overleden echtgenoot wel kon veronderstellen", zegt bijzonder hoogleraar Corrette Ploem. "Ik denk dat de rechter heel sterk zal kijken ook naar de belangen van de vrouw en misschien ook de postume belangen van haar echtgenoot. "
Voor haar is het duidelijk: zij en haar man hebben er samen voor gekozen om de bevruchte embryo's in te vriezen om op een later moment een tweede kindje te krijgen. "Mijn man kan zijn handtekening niet zetten, maar wie kent hem beter dan ik?"
Medisch Centrum Kinderwens in Leiderdorp wil uit privacyoverwegingen niet ingaan op individuele gevallen. Dus ook niet van Renee. Begin juli komt de zaak voor de rechter.
