Misvattingen wegnemen, mensen informeren over de islam en empathie in de samenleving bevorderen. Het zijn de doelen van het eerste islamitische museum in Nederland dat morgen de deuren opent in Rotterdam. "Dat we het voorrecht hebben dit te mogen doen, is al een groot succes", zegt initiatiefnemer en oud-PVV'er Joram van Klaveren.
Bezoekers van het Islam Experience Centre (IXC) worden in het Rotterdamse Verzamelgebouw op een visuele tour door de geschiedenis van de islam genomen. "Wij noemen het zelf een educatief centrum", zegt Van Klaveren. "Maar dat iedereen het beschouwt als een museum, dat snap ik wel."
En daarmee is het de eerste in zijn soort. Eerder waren er weleens flinke exposities over de islam in gerenommeerde musea, zoals bijvoorbeeld het Tropenmuseum of Museum Volkenkunde. Maar een museum dat volledig is ingericht op de islam was er nog niet.
Kwaad wegnemen
Niet alleen dat is bijzonder aan deze plek. Ook dat het mede voortkomt uit een initiatief van Van Klaveren. Nota bene iemand die jarenlang bekend stond als fel anti-islam voordat hij in 2019 vriend en vijand verbaasde toen bij zich bekeerde.
"Ik heb door de jaren heen best wel wat onkruid gezaaid. In de islam werkt het zo dat als je je bekeert, dat dan jouw fouten vooraf worden vergeven door God. Dat is heel mooi en daar ben ik blij mee, maar in politieke en maatschappelijke zin werkt dat natuurlijk niet zo."
"Ik zie in het politieke debat nog steeds argumenten voorbijkomen die ik ooit heb verzonnen als Kamerlid, dat blijft toch hangen. Datgeen waar ik toen aan meewerkte, is er nog steeds. Het zaaien van angst en verdeeldheid." Dus wilde Van Klaveren daar iets tegenover zetten.
"We gaan al drie jaar lang allerlei instellingen af met een soortgelijk initiatief. Voornamelijk scholen, maar ook synagogen en kerken bijvoorbeeld. Daar ben ik mee begonnen omdat ik dus die misvattingen, waar ik zelf aan heb meegewerkt, wil wegnemen", zegt de oud-politicus.
Jong en oud
"Ik wil iedereen kunnen laten zien dat de islam heel mooi en open is. Daarom is het ook vrij simpel wat we laten zien, het gaat theologisch niet heel erg de diepte in, maar dat hoeft ook niet. Op die manier blijft het toegankelijk."
Het centrum is dan ook bedoeld voor iedereen. Voor jong en oud, en voor moslim en niet-moslim. "Het is informatief bedoeld, maar we hebben ook geprobeerd een leuke ervaring te creëren", stelt de organisatie. Dat gebeurt onder andere met virtual reality en hologrammen.
"Dat sluit goed aan bij de belevingswereld van jongeren", denkt Van Klaveren. "Over de islam wordt vaak geredeneerd dat het iets van vroeger is. Dat het achterhaald is. Maar op deze zeer moderne manier willen we laten zien dat de relevantie ervan alledaags is."
Het centrum wordt volledig gefinancierd uit donaties. "Mensen zien echt het potentieel van dit project", zegt Van Klaveren. "Sommigen doneren 25 euro, anderen 100 euro en laatst iemand 10.000 euro. Op die manier kunnen we de apparatuur en de huur blijven betalen."
Voor de oud-politicus is het project nu al geslaagd. "Dat we het voorrecht hebben om dit te mogen doen is al een groot succes te noemen. Islam is voor moslims het belangrijkste wat er is. Als je daarover mag spreken met mensen en mogelijk misvattingen kan wegnemen, dan is dat iets heel moois."
Empathie voor de ander
"Op die manier hoop ik dat het Islam Experience Centre iets wordt waar heel Nederland iets aan heeft. Niet alleen de islamitische gemeenschap, maar iedereen. Doordat het hopelijk helpt om elkaar te begrijpen en empathie te hebben voor de ander."
En al is het project voor Van Klaveren nu al geslaagd, is er toch één gast die hij graag zou willen verwelkomen. "Dat zou dan Geert Wilders zijn, ik gun het hem echt. Hij is van harte welkom: ik zou persoonlijk zijn kaartje betalen. We hebben vaak gesproken samen over die misvattingen in mijn tijd als PVV'er. Hoe mooi zou het zijn als ik die nu bij hem zou kunnen wegnemen?"