Een meerderheid van de regionale partijbaronnen van het CDA vindt een vertrek van CDA leider Wopke Hoekstra na de nederlaag bij de provinciale statenverkiezingen niet aan de orde. Wel vinden ze dat het kabinetsbeleid op de schop moet. De landelijk voorzitter van het CDA, Hans Huibers, is het daarmee eens, zo blijkt uit een rondgang van de politieke redactie van RTL Nieuws.
Zo zegt de voorzitter van het CDA in Noord-Brabant, Mark Janssen van Gaal: "We moeten het signaal van de kiezers serieus nemen en dat zal leiden tot een wijziging in de koers van het kabinet. Maar dat hoeft niet te leiden tot een vertrek van Hoekstra."
"We moeten eerst in alle rust analyseren wat de verkiezingsuitslag betekent en niet nu blijven hangen in een discussie over leiderschap of over wel of niet uit het kabinet stappen." Volgens hem zijn er heel veel andere onderwerpen te bespreken.
Verbeteren
"Hoe kun je vertrouwen terugwinnen bijvoorbeeld. Wat mij betreft moeten we kijken wat we hieraan kunnen verbeteren. We moeten niet in een crisishouding gaan. De uitslag is echt vervelend, maar we moeten nu vooral rust bewaren. Dat is ook CDA, genuanceerd en fatsoenlijk met elkaar overleggen ook al geeft dat niet veel kleur op de wangen", zegt Janssen van Gaal.
Ook zijn collega Theo Joosten uit Friesland vindt dat de positie van Hoekstra niet aan de orde is, maar het kabinetsbeleid wel: "Dit was een uitslag die iets zegt over het kabinetsbeleid. Het is nu dus aan het kabinet, en het landelijke CDA, om met een koerswijziging te komen."
Koers wijzigen
De Groninger CDA-voorzitter Peter Roelofs gelooft niet in 'nieuwe mensen', maar vindt wel dat dat het CDA zijn verhaal scherper naar voren moet brengen. "Het kabinet moet de koers wijzigen. In het kabinet moet het CDA-geluid strakker worden gebracht. Dat kan Wopke uitstekend. En als het dan gaat schuren in kabinet, dan moet dat maar."
Volgens hem is een discussie over poppetjes zinloos en niet nodig. "We hebben het kabinetsbeleid te keurig gedragen. Maar er zijn sinds het sluiten van het regeerakkoord zoveel dingen gebeurd; oorlog, koopkrachtverlies, aardgas, die een totaal andere wind door ons land laten waaien dan toen de handtekening onder het regeerakkoord werd gezet. Dus moet het beleid een andere richting op."
Spanning
Morgen komt de landelijke CDA-top bijeen met de provinciale kopstukken. Dat dit tot spanning in het kabinet zal leiden is niet erg, zegt Roelofs. "Dat moet dan maar."
Landelijk partijvoorzitter Hans Huibers staat ook pal achter Hoekstra: "Hij is onze partijleider en staat niet ter discussie. Maar het kabinetsbeleid wel. Dat geven onze regionale mensen aan. En als dan een kabinetscrisis aan de orde komt, is dat aan de orde. Maar dat is nu nog niet het geval."
Kleur op wangen
Volgens Huibers moet er in Den Haag en bij de Tweede Kamerfractie beter worden geluisterd naar de leden van het CDA in het land: "Het gevolg daarvan zal zijn dat de CDA bewindslieden scherper aan de wind moeten zeilen en dat de fractie meer kleur op de wangen moet krijgen."
Lijsttrekker Rick Brink van het CDA Overijssel wil de vraag of Hoekstra aan kan blijven niet beantwoorden. "Ik heb er wel ideeën over maar ik heb mijn mening nog niet helemaal gevormd."
Zijn regionale voorzitter Marc Dullaert heeft zijn mening wel gevormd: "Het is geen bijltjesdag. Het draait niet om Hoekstra. Die heeft hier niks mee te maken. Als onze democratie - die gelukkig goed werkt - zo'n signaal uitspreekt, kan het kabinet niet meer de andere kant op kijken."
"Hoe stevig wil het signaal hebben. Het land is de crises in de uitvoering beu. En dan draait het om Groningen, de kinderopvangtoeslagaffaire, stikstof enzovoort. Het beleid moet anders."
Spiegel kijken
De voorzitter van het CDA in Limburg Harold Schroeder kijkt echter wel naar Hoekstra: "Dit waren eigenlijk landelijke verkiezingen, dus is het tijd dat ze landelijk stevig in de spiegel gaan kijken. Dus morgen ligt de vraag of Hoekstra door kan zeker op tafel. Dat kan niet anders. Maar het is breder dan de politiek leider allen. Het is ook de Tweede Kamerfractie."
De Zeeuwse CDA-lijsttrekker Jo-Annes de Bat vindt het nog te vroeg voor een definitieve reactie. Hij benadrukt dat 'alles op tafel moet komen'. "Ik begrijp dat je naar Hoekstra vraagt, maar die vraag ga ik niet beantwoorden. De uitslag moeten we goed bespreken. Je moet de consequenties van eventuele stappen goed doorgronden en daarvoor is het nu te vroeg."
'Fetisjisten'
Daan Versteeg, de voorzitter van CDA Noord-Holland vindt het niet te vroeg. Hij staat pal achter Hoekstra: "Tuurlijk, zijn positie staat niet ter discussie. Het zou toch te gek voor woorden zijn als je hem twee dagen na de verkiezingen wegstuurt."
Tegelijk is Versteeg er wel van overtuigd dat het kabinetsbeleid op de schop moet. "En ik denk zelfs dat dat ook goed is voor D66. Hun achterban bestaat volgens mij ook niet uit stikstoffetisjisten."
Tot voor kort was Jacco van der Tak voorzitter van het CDA in Utrecht. Als het over de positie van Hoekstra gaat, waarschuwt hij de partij 'geen bokkensprongen te maken'. "Het moet niet over hem gaan maar over de inhoud. Het CDA moet meer profiel krijgen, ook vanuit de Tweede Kamerfractie. En als het dan zal schuren in het kabinet, nemen we dat op de koop toe."
Ga bezig met oplossingen
En dat profiel moet volgens hem verder gaan dan alleen het stikstofbeleid: "De verkiezingsuitslag komt niet alleen door stikstof, maar ook door de stijgende prijzen, het tekort aan woningen, de bereikbaarheid en al die dingen meer."
Dat vindt ook de Gelderse gedeputeerde Peter Drenth. "Het aftreden van Hoekstra is niet nodig, dat lost ook het vraagstuk niet op. De verkiezingsuitslag geeft aan dat de bevolking zegt: ga bezig met oplossingen en niet met Haagse dingen aan de gang. Het moet dus anders dan het tot nu toe gaat."
CDA-prominent Hubert Bruls, burgemeester in Nijmegen, is ook tegen een vertrek van Hoekstra. Maar hij moet zich wel beter presenteren. "Hij is een prima man. Het is niet verstandig een andere partijleider aan te wijzen. Er is meer aan de hand dan alleen de partijleider. Ik vind dat het CDA zich meer op de steden moet richten en niet alleen op het platteland."
