Het heeft bijna de hele nacht – en véél langer dan anders – geduurd, maar inmiddels is bijna 85 procent van de stemmen geteld na de Provinciale Statenverkiezingen gisteren. Duidelijke verliezers zijn de grote coalitiepartijen CDA en VVD. Forum voor Democratie is de grootste verliezer, terwijl nieuwkomers de dienst uitmaken. Caroline van der Plas boekt een monsterzege. De BBB kan op 15 zetels in de Eerste Kamer rekenen.
Vanochtend rond 05.00 uur was zo'n 85 procent van de stemmen geteld. Het beeld dat daaruit naar voren komt lijkt erg op de exitpoll die Ipsos gisteravond al in opdracht van de NOS maakte.
Verliezende coalitie
De coalitie van VVD, D66, CDA en ChristenUnie verliest over de hele linie stemmen bij de Provinciale Statenverkiezingen. Hoe politici daarop reageerden, lees je in dit artikel.
De VVD eindigt met 11,1 procent (was 14 procent) van de stemmen, CDA moet het doen met 6,7 procent (was 11,2). Ook D66 (van 7,8 naar 6,4 procent) en ChristenUnie (4,7 naar 3,6) kregen minder stemmen.
Diepe val FvD
De grootste verliezer van de verkiezingen is Forum voor Democratie. Waar de partij van Thierry Baudet in 2019 nog de grootste werd met 14,4 procent van de stemmen, lijkt hij nu genoegen te moeten nemen met iets meer dan 3 procent. De PVV en SP verliezen allebei ook stemmen.
Nieuwkomers maken de dienst uit
Het progressieve Volt lijkt bijna 3 procent van de stemmen te halen, en doet het daarmee beter dan bijvoorbeeld de SGP (2,7 procent), 50PLUS (2,3 procent) of Belang van Nederland (1 procent). Het rechts-conservatieve JA21 doet het nog beter. De afsplitsing van Forum voor Democratie haalt ruim 4 procent van de stemmen.
Een ronduit astronomische winst is er voor BBB. De partij van Caroline van der Plas haalt waarschijnlijk meer dan 19 procent van de stemmen. Of ze daarmee de grootste partij is en meer stemmen heeft dan GroenLinks en de PvdA, die samen één fractie in de Eerste Kamer gaan vormen, is nog niet duidelijk.
Bekijk hier de zetelprognose van de Eerste Kamer:
Dat de monsterzege van BBB het Binnenhof op zijn kop zet, is in ieder geval duidelijk. Politiek verslaggever Fons Lambie legt daar in deze video meer over uit:
BBB zet Binnenhof op z'n kop: 'Klap die nog lang zal nadreunen'
De uitslagen zijn belangrijk voor de zetelverdeling in de Eerste Kamer, aangezien de Provinciale Staten de samenstelling van de senaat kiezen. De coalitie heeft daar nu al een minderheid en heeft in de senaat dus de steun van andere partijen nodig.
Zetelverdeling Eerste Kamer
De partij van Caroline van der Plas komt na telling van 85 procent van de stemmen uit op 15 zetels. GroenLinks en de PvdA komen ook op 15 zetels. Dat is één zetel meer dan zij nu samen hebben.
Als tweede partij komt op afstand regeringspartij VVD uit op 10 senaatszetels, 2 minder dan nu. D66 heeft in deze prognose 6 zetels en het CDA 5, een verlies van respectievelijk 1 en 4 zetels.
PVV en Partij voor de Dieren komen nu elk uit op 4 zetels. 3 senaatszetels liggen in het verschiet voor de SP, JA21 en ChristenUnie. FvD en Volt zouden op 2 senaatszetels uitkomen en 1 zetel zou gaan naar de SGP, 50PLUS en OSF.
Kan nog veranderen
De komende uren kan de voorlopige prognose voor de senaat weer veranderen, omdat de voorlopige uitslagen van een aantal grotere gemeenten nog moet binnenkomen.
