Voor het eerst gaat het OM vijf verdachten van het uithalen van cocaïne uit de Rotterdamse haven vervolgen voor deelname aan een criminele organisatie. En daarmee hangt de verdachten een veel zwaardere gevangenisstraf boven het hoofd dan gebruikelijk. Wie hiervoor veroordeeld wordt riskeert namelijk een gevangenisstraf van maximaal zes jaar.
Dat bevestigt het Openbaar Ministerie Rotterdam aan RTL Nieuws.
Geprepareerde container
De vijf verdachten zijn volgens het Openbaar Ministerie met een geprepareerde container het haventerrein op gebracht om vervolgens cocaïne uit andere containers te halen. De vijf verdachten werden op 1 januari dit jaar aangehouden. Daarbij werd ook een zesde verdachte van vijftien jaar oud aangehouden. Deze minderjarige verdachte wordt vooralsnog alleen op basis van de uithalerswet vervolgd.
Het OM probeert al langer om verdachte uithalers ook voor deelname aan een criminele organisatie te vervolgen maar daar ging de rechter-commissaris tot nu toe nooit in mee.
Deze week heeft de Rotterdamse raadkamer, die een eerste inschatting maakt van de redelijkheid van een aanklacht, hier voor het eerst toch mee ingestemd.
"Tegen verdachte bestaan ernstige verdenkingen: het medeplegen van invoer van een partij cocaïne van ongeveer 540 kilo met een straatwaarde van 15 à 16 miljoen euro. Er lijkt daarbij -alleen al gelet op aard en omvang van dit feit en - sprake te moeten zijn geweest van een min of meer een georganiseerd samenwerkingsverband."
Klein succes
Dat uithalers nu mogelijk zwaarder gestraft worden kan als een klein succes voor het Openbaar Ministerie gezien worden. Want hoewel Justitie vorig jaar met de komst van een 'uithalerswet' meer mogelijkheden kreeg om verdachten langer vast te houden en zwaarder te straffen, was de nieuwe wet in het eerste jaar nog geen groot succes.
Verdachten die door de Rotterdamse Rechtbank zware straffen kregen gingen vaak met succes in hoger beroep. Zo was er één geval waarbij het OM een gevangenisstraf van 17 maanden had geëist, maar de verdachte er uiteindelijk in hoger beroep met een werkstraf en een voorwaardelijke gevangenisstraf afkwam.
In veel gevallen gaf het Hof lagere straffen omdat de verdachten zogenoemde 'first offenders' waren. Hoewel de nieuwe 'uithalerswet' nog geëvalueerd wordt, is dit ook de Tweede Kamer opgevallen.
'Lik-op-stukbeleid'
In een Kamerbrief van 22 december 2022 schrijft Minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yesilgöz hierover: "Naar aanleiding van de meest recente jurisprudentie riskeren first offenders voorlopig voornamelijk een taakstraf en een voorwaardelijke gevangenisstraf, hetgeen ertoe leidt dat in bewaringstelling niet volgt en het lik-op-stukbeleid voor een deel wegvalt."
Nu het OM verdachte uithalers kan gaan vervolgen voor het lidmaatschap van een criminele organisatie, lukt het justitie mogelijk toch om verdachten voor langere tijd achter de tralies te krijgen.
Het voorarrest van de 5 meerderjarige verdachten is met 90 dagen verlengd. De pro-forma bij de Rotterdamse rechtbank staat gepland op 11 april.
