Ga naar de inhoud
Grotendeels vrijgesproken

Willem Engel krijgt voorwaardelijke celstraf vanwege opruiing

Willem Engel in de rechtbank van Rotterdam. Beeld © ANP

Willem Engel is veroordeeld vanwege opruiing, maar hoeft niet de gevangenis in. Hij krijgt een voorwaardelijke celstraf van één maand. Dat heeft de rechtbank van Rotterdam bepaald. Engel stond terecht vanwege coronagerelateerde tweets en Facebookposts. Voor één uitlating wordt hij veroordeeld. "U was het menens", zegt de rechter erover.

Het Openbaar Ministerie (OM) eiste een taakstraf van 180 uur en drie maanden voorwaardelijke celstraf tegen de voorman van de voormalige actiegroep Viruswaarheid.

De uitspraak zou eigenlijk al eerder plaatsvinden, na de strafzaak in november, maar destijds kon Engel in verband met een vakantie niet zelf aanwezig zijn. 

Gezamenlijke aangifte

In november 2021 deden 22.581 mensen een gezamenlijke aangifte tegen Engel. Volgens de aangifte maakt Engel zich schuldig aan opruiing, verspreiding van medische desinformatie, oplichting, uitingen met een terroristisch oogmerk en bedreiging.

Het OM startte na de aangifte een onderzoek, wat een jaar later leidde tot een rechtszaak. Engel stond uiteindelijk in Rotterdam terecht voor onder andere een aantal opruiende coronagerelateerde tweets en Facebookposts die met zijn account werden gestuurd tussen juni 2020 en december 2021.

Viruswaarheid
Lees ook:
Viruswaarheid 'genoodzaakt' te stoppen als actiegroep

De zaak draaide om zes verschillende uitingen. Zo deelde Engel een telefoonnummer van een zorgcentrum in Goirle, wat leidde tot dagenlange scheldpartijen tegen telefonisten en zelfs doodsbedreigingen. Daarvoor kan Engel niet worden veroordeeld. "De oproep gaat over een morele grens en heeft iets lelijks, maar de strafrechterlijke grens wordt niet gepasseerd."

Ook voor vier andere uitingen werd Engel vrijgesproken. Enkele van deze tweets of Facebookposts worden door de rechter wel gezien als 'lelijk' of 'schimmig', maar niet strafbaar.

Oproep in juni 2020

Maar dat geldt niet voor een Facebookoproep van Engel in juni 2020. Hij riep toen op om toch naar een verboden demonstratie op het Malieveld te komen. Een vergelijkbare demonstratie was vijf dagen eerder volledig uit de hand gelopen.

"Door opzettelijk op te roepen om toch aan de demonstratie deel te nemen heeft Engel laten zien dat hij lak heeft aan de lokale autoriteiten", zei de rechter. "Dergelijk ondermijnend handelen kan leiden tot gedrag dat een gevaar oplevert voor het maatschappelijk leven. De ernst daarvan wordt versterkt door de coronacrisiscontext."

Engel heeft bovendien de in de samenleving heersende onrust met zijn oproep gevoed. "Dat alles in de wetenschap dat hij een groot bereik had. Deze oproep is opruiend en dus strafbaar." Voor dit feit legt de rechtbank een voorwaardelijke gevangenisstraf op van één maand.

Bekijk ook: Hoe Willem Engel eerder werd aangehouden

02:24
De aanhouding van Engel.

De rechter zei daarover: "U heeft leed ondervonden van de strafzaak en de gevolgen. We willen voorkomen dat u zich nogmaals opruiiend zal uitlaten. Om die reden krijgt u een voorwaardelijke gevangenisstraf."

De 45-jarige Engel zei eerder tijdens het proces verbaasd te zijn over de zaak. "Het is evident geen opruiing, het is een politieke zaak", zei hij. Engel zegt de tweets zorgvuldig en afgewogen te hebben opgesteld. "Daar blink ik in uit. Daarom is het zo bijzonder dat ik hier zit."

'Binnen de grenzen'

Een juridische werkgroep hielp Engel bij de uitingen op sociale media. "We hebben altijd nagedacht dat we binnen de grenzen bleven. De grens hebben we nooit opgezocht. We zijn ver weggebleven bij opruiing."

Maar de officier van justitie was het daar niet mee eens. "Verdachte zoekt de grenzen op, schuurt er tegenaan en gaat er in de visie van het OM overheen." De opruiende berichten zouden bovendien volgens het OM niet bijdragen aan het maatschappelijk debat. "Aan de vrijheid van meningsuiting zitten grenzen. Vrijheid van meningsuiting eindigt waar opruiing begint."