Een klimaatactivist van actiegroep Extinction Rebellion is vandaag aangehouden door de politie omdat hij heeft opgeroepen volgende week zaterdag de snelweg A12 in Den Haag te blokkeren. De 47-jarige man werd opgepakt kort nadat hij zijn kind naar school had gebracht, schrijft de actiegroep in een verklaring. Het Openbaar Ministerie verdenkt hem van opruiing.
Volgens het OM leidt een blokkade van de snelweg 'tot zeer gevaarlijke situaties' voor zowel de demonstranten als voor andere verkeersdeelnemers. Justitie stelt dat dezelfde verdachte in november ook al opriep tot een blokkade van de A12, 'wat toen al resulteerde in een zeer gevaarlijke blokkade'. Die blokkade werd georganiseerd door Extinction Rebellion. De verdachte, die in Castricum woont, was daarbij ook aanwezig.
'Criminalisering en intimidatie'
Op het stuk weg, bij het Prins Clausplein in de Hofstad, geldt een snelheidslimiet van 70 kilometer per uur. Automobilisten werden 'plotseling geconfronteerd met de activisten op de rijweg', zegt het OM.
Extinction Rebellion reageert fel op de aanhouding. "Extinction Rebellion veroordeelt deze arrestatie met klem en spreekt haar zorgen uit over het demonstratierecht in Nederland. De geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid van Extinction Rebellion valt onder het recht op protest, een recht dat door de overheid beschermd en gefaciliteerd moet worden. De criminalisering en intimidatie van geweldloze activisten past op geen enkele manier binnen een democratie."
Advocaat Willem Jebbink, die de activist bijstaat, schrijft in een verklaring dat de verdachte 'vreedzame intenties' had. Volgens Jebbink valt de oproep tot een blokkade onder de vrijheid van meningsuiting. Juist door de tijdige aankondiging van de blokkade is er volgens hem 'volop tijd die zo te faciliteren dat alles in goede banen verloopt'.
De man is verhoord door de politie en daarna vrijgelaten. Hij blijft wel verdachte en moet zich later voor de rechter verantwoorden.
'Ongebruikelijk, maar niet gek'
Hoogleraar staatsrecht Wim Voermans noemt de aanhouding desgevraagd 'ongebruikelijk, maar niet heel gek'. "We zien dit heel weinig. Het demonstratierecht is belangrijk, maar het heeft ook grenzen. Ik snap wel dat de politie vreest voor gevaarlijke situaties."
Opruiing is oproepen tot geweld tegen het openbaar gezag, legt Voermans uit. "Op een snelweg gaan staan is een ernstige overtreding. Dus als iemand nu al zegt dat hij gaat demonstreren, kun je dat opruiing noemen. Men pakt liever niet gelijk op, want waar eindigt het dan? Maar ik snap de politie ook wel weer, want er kunnen zeer gevaarlijke situaties ontstaan. Dit is echt levensgevaarlijk. Voor automobilisten en demonstranten."
De gemeente Den Haag schrijft in een verklaring dat dit 'al vier keer eerder is gebeurd en dit leidde steeds tot (levens)gevaarlijke situaties, zeer veel overlast voor bewoners en bezoekers van Den Haag en de wijde omgeving en tot schade'. De eerdere demonstraties werden niet aangemeld bij de gemeente. Elke keer besloot de burgemeester de acties te beëindigen.
Subsidie op fossiele brandstof
Eerdere acties rondom en op de Haagse locatie leidden tot veel aanhoudingen. Afgelopen vrijdag werden nog vier actievoerders van Extinction Rebellion veroordeeld tot 45 uur werkstraf wegens betrokkenheid bij een actie op 13 oktober 2021.
Met de blokkade wil de actiegroep onder meer oproepen tot het afschaffen van de miljarden euro's aan overheidssubsidies die aan energie uit fossiele brandstoffen worden besteed.
Volgens de verklaring van de actiegroep staat de blokkade nog steeds op het programma. Bij 'de vijfde A12-blokkade' worden 'zo’n 1000 mensen' verwacht.
