De Patiëntenfederatie Nederland heeft nog veel vragen over het kabinetsplan voor een maximaal eigen risico van 150 euro per medisch-specialistische ingreep. Onduidelijk is bijvoorbeeld voor welke groep de maatregel bedoeld is. En ook hoe het zit voor mensen met een vrijwillig eigen risico.
Wie nu medisch-specialistische zorg nodig heeft, zoals een operatie, is daar in de regel in één klap het hele eigen risico - van minimaal 385 euro - aan kwijt.
Als dat bedrag betaald is, zijn operaties en andere bezoeken aan de specialist de rest van het jaar in principe gratis. Wanneer het eigen risico in stukjes wordt betaald, raken mensen gestimuleerd om na te denken over de noodzaak van een behandeling.
De maatregel moet helpen de zorgkosten te drukken. Dat kan zo zijn, zegt de Patiëntenfederatie, maar onduidelijk is welke mensen daadwerkelijk van zulke zorg zullen afzien om kosten te besparen.
Geen verschil voor chronisch zieken
Voor mensen met een chronische aandoening verandert er in elk geval weinig. Het gaat dan om patiënten die vanwege hun ziekte meerdere keren per jaar op controle moeten of bijvoorbeeld nierpatiënten die geregeld naar het ziekenhuis gaan voor een dialyse. Zij zullen het volledige eigen risico nog steeds op maken.
"We denken dat de aanpassing misschien gericht is op mensen met sportblessures. Iemand die bijvoorbeeld niet per se een dure scan nodig heeft, maar ook direct aan fysiotherapie zou kunnen beginnen."
100 euro minder eigen risico
Naar verwachting gaan ongeveer 1 miljoen verzekerden gemiddeld 100 euro minder eigen risico betalen dan in de huidige situatie. Er zijn geen verzekerden die hierdoor meer gaan betalen omdat het totale eigen risico gelijk blijft.
De aanpassing moet ook helpen de zorgkosten en daarmee de premies te drukken. Mensen worden namelijk langer geprikkeld om na te denken over de noodzaak van behandelingen dan wanneer zij al na de eerste ingreep hun volledige eigen risico hebben betaald. De maatregel levert jaarlijks naar verwachting 200 miljoen euro op.
Vrijwillig eigen risico
Er zijn volgens de Patiëntenfederatie meer onduidelijkheden rond de regeling. Bijvoorbeeld of het maximum ook geldt voor mensen die kiezen voor een hoger eigen risico. Ook is nog onduidelijk of labonderzoek onder de regeling valt.
De federatie hoopt dat het kabinet snel met meer details over het plan komt. "Voor de patiënt is helderheid belangrijk."
Effect op keuzes patiënt
Zorgeconoom Xander Koolman verwacht dat de maatregel effect kan hebben op keuzes van patiënten. Niet bij het eerste bezoek aan het ziekenhuis, maar wel bij het kiezen voor vervolgbehandelingen.
Koolman zegt wel dat hij blij is dat het zogenoemde 'gedragseffect' van het eigen risico nu wordt erkend. Daarmee kan geld worden bezuinigd in de zorg, door te sturen op het gebruik van die zorg door mensen. Het erkennen van dat effect gebeurde volgens hem tijdens het kabinet Rutte-2 nog niet.
'Nieuw bureaucratisch systeem'
De SP zegt dat mensen een tweede ziekenhuisbezoek mogelijk uitstellen. En dat is slecht nieuws, omdat ze daardoor mogelijk noodzakelijke zorg niet krijgen. "Ouderen en chronisch zieken hebben bovendien helemaal niks aan deze maatregel. Zij betalen alsnog de volle mep."
Volgens de partij kiest het kabinet voor 'een nieuw bureaucratisch systeem', terwijl volgens de SP het eigen risico moet verdwijnen.
