Je zoon, dochter, neef, nicht of de buurjongen weleens gapend en onderuitgezakt horen zeggen dat ze 'kaolo' moe zijn? Kan zomaar, vooral jongeren gebruiken het van oorsprong Surinaamse woord tegenwoordig regelmatig. Toch is het geen goed plan het overal zomaar te roepen, legde cabaretier Roué Verveer eerder deze week uit in een Tiktok-filmpje dat al meer dan 600.000 keer bekeken werd. "Het weegt zwaar."
Willen jongeren 'heel erg' zeggen in straattaal, dan komt al snel het Surinaamse woord kaolo om de hoek. Cabaretier Verveer - Surinaamse roots, vertelt tegen RTL Nieuws: "Dit broodje is echt kaolo lekker. Heel erg lekker bedoelen ze dan."
Wie weet wat het woord betekent, heeft misschien spontaan wel geen zin meer in een lekker broodje. "Kaolo betekent poepgat in het Surinaams. Weinig aan de hand zou je denken. Maar het heeft een hele andere, zware lading. Moeilijk uit te leggen, die voel je niet als je niet in Suriname bent opgegroeid."
"Ik heb nog nooit kaolo gezegd waar mijn ouders bij zijn."
Hij vult aan: "Kijk, ik kan shit zeggen waar mijn ouders bij zijn. Maar als ik kaolo zeg waar zij bij zijn, dan denken ze: wat is er met hem aan de hand, ik ga hem uit huis zetten. "
En: "Rot op met je tyfus auto, zou je kunnen vervangen met: rot op met je kaolo auto." Het voelt dus ongeveer als schelden met een ziekte.
Toen een jongen deze week tegen Verveer zei dat hij hem 'kaolo grappig' vindt, voelde dat dus niet echt als een compliment. "Hij zei het lachend en aardig bedoeld. Ik dacht: hij heeft geen idee wat hij zegt. Laat me een fimpje maken."
Zo gezegd zo gedaan. En het filmpje (zie hierboven) ging viraal. Het bereik op Tiktok was groot en ook op Instagram kreeg het ruim 19.000 likes.
Uit de reacties blijkt dat veel mensen het woord inderdaad nogal eens uit - waarschijnlijk - onwetende monden horen komen: "Ik hoorde laatst een witte moeder aan haar zoontje vragen in de toiletten: zijn je handen kaolo nat of kaolo droog?"
Lijkt epidemie
Een ander reageerde op het filmpje van Verveer met: "Dank! Heb het naar mijn dochter doorgestuurd. Ik krijg het zo lastig uit haar taalgebruik. Het lijkt op school wel een epidemie."
Taalwetenschapper Khalid Mourigh zag het korte lesje over het Surinaamse woord ook voorbijkomen en wijdde er zelf een kort Youtube-filmpje aan (zie hieronder). "Verveer heeft natuurlijk helemaal gelijk als hij zegt dat het een heel vies woord is in het Surinaams."
Andere betekenis op straat
Maar in straattaal krijgen veel woorden een andere betekenis, legt Mourigh uit. "Je kunt het vergelijken met het woord kapot. Een paar jaar geleden werd dat ook veel gebruikt in straattaal." Kapot veel, heel veel dus.
Hij vervolgt: "Daar moet je wel rekening mee houden, dat mensen de betekenis niet echt kennen. Maar dat neemt niet weg dat je in de buurt van Surinamers heel erg op je woorden moet passen als je ze niet wil beledigen."
Dat is eigenlijk precies het punt dat Verveer wil maken: "Weet wat je zegt, wat het echt betekent. Weet ook waar je het zegt en tegen wie."
Hij houdt van taal, vertelt de cabaratier. En van hoe taal zich ontwikkelt. "Tantoe wordt in straattaal ook gebruikt, uit het papiaments. Dat betekent 'heel veel'. Zo wordt het ook precies gebruikt, dus dat is prima."
'Zie je. Zo gebruik je het.'
Mensen moeten sowieso zelf weten wat ze wel en niet zeggen, besluit hij. Dat doet hij ook: "Als ik met vrienden ben, vallen er ook kaolo's hoor. Maar als een Nederlands jongetje bij een Surinaams gezin gaat eten en hij zegt: dit was echt kaolo lekker, omdat hij denkt dat het een letterlijke vertaling is voor 'heel erg'….dat is niet goed hoor."
Verveer herhaalt aan de telefoon nog een keer lachend de woorden waarmee hij ook zijn Tiktok- en Instagramfilmpje besloot: "Als je kaolo gebruikt in de verkeerde omgeving kan je kaolo klappen krijgen op je kaolo bek. Onthoud dat. Zie je. Zo gebruik je het."
