Metaaldetectoren, een telefoonverbod, een extra scheidsrechter én de zetten pas een kwartier later uitzenden. Het Tata Steel-schaaktoernooi dat vrijdag van start gaat in Wijk aan Zee neemt maatregelen nadat grootmeester Niemann vorig jaar werd beschuldigd van vals spel.
De rel ontstond vorig jaar nadat de Noorse wereldkampioen Magnus Carlsen verloor tijdens een prestigieus toernooi in de Verenigde Staten van Hans Niemann. Carlsen beschuldigde de Amerikaan van vals spel. Kort na deze wedstrijd staakte Carlsen een online partij tegen Niemann al na één zet en beschuldigde hem opnieuw van valsspelen.
De internationale schaakbond Fide doet nog onderzoek naar het spel van Niemann. Maar schaakwebsite Chess.com concludeerde dat er 'statistisch gezien een heel grote kans is dat hij valsspeelt'.
Noodzakelijk
Hoewel het onderzoek van de internationale schaakbond nog loopt, is het volgens toernooidirecteur Jeroen van den Berg 'noodzakelijk' om maatregelen te nemen. "We zijn niet het eerste toernooi dat maatregelen neemt. Willen we ons toernooi serieus blijven nemen, dan ontkomen we er niet aan", vertelt hij aan NH-nieuws.
Peter Doggers, directeur nieuws van Chess.com én deelnemer aan het toernooi, is blij dat er actie wordt ondernomen om vals spel tegen te gaan. "Het had eerder gekund, maar het is goed dat er eindelijk iets gedaan wordt. Zestien jaar geleden werd er ook al een topspeler beschuldigd van valsspelen, maar toen werden er geen sterke maatregelen genomen."
Uitgesteld kijken
De organisatie van het Tata Steel-schaaktoernooi heeft nu wel een aantal restricties ingevoerd. Zo moeten de grootmeesters door een metaaldetector, wordt er een extra scheidsrechter aangesteld die toeziet op onregelmatigheden en mag het publiek alleen naar binnen zonder telefoon.
Een andere opvallende maatregel is dat iedere zet online een kwartier later wordt uitgezonden. Hierover zijn volgens Doggers de meningen verdeeld. Schakers hebben bij het Tata Steel-toernooi namelijk meer bedenktijd dan bij andere toernooien. "Het is idee is: hoe meer bedenktijd, hoe hoger de kwaliteit. Maar daardoor kun je ook langer dan een kwartier nadenken over een zet en zou je dus alsnog hulp van buitenaf kunnen krijgen. Er zijn mensen die vinden dat je met dit tempo eigenlijk met een half uur vertraging zou moeten uitzenden."
Zelf vindt de schaker het jammer dat de wedstrijden met vertraging worden uitgezonden. "De bezoekers in de zaal weten wél wat er gebeurt en die kunnen natuurlijk naar buiten lopen en op sociale media al verslag doen van de wedstrijd. Dat is niet leuk als je thuis zit te kijken."
Geen Niemann
Hoewel vals spel nooit voor honderd procent te voorkomen is, denkt Doggers wel dat het door de restricties een stuk moeilijker wordt om de boel op te lichten op het toernooi waar de absolute top van de schaakwereld samenkomt. "De hoop is dat de focus hierdoor na de rel weer op het schaken ligt."
Over topspelers gesproken: Niemann doet niet mee aan het 85e toernooi in Wijk aan Zee. Dat wereldkampioen Carlsen af zou zien van deelname als de Amerikaan meedoet heeft daar volgens toernooidirecteur Van den Berg niets mee te maken. Hij zegt te hebben gekozen voor andere spelers 'die misschien nog wel sterker zijn dan Niemann'.
