Ze reizen het hele land door om eigenhandig bomen en struiken te planten. Zanger Ruben Hein en fotograaf Ruurd Jelle van der Leij willen maar wat graag de biodiversiteit in Nederland helpen herstellen. Deze staat flink onder druk door onder meer de stikstofuitstoot. "Onze droom is dat overal kleine mini-natuurgebiedjes ontstaan."
Ruben en Ruurd Jelle begonnen het platform AANPOTEN. Het initiatief is heel simpel en heeft twee knoppen. De ene knop is 'ik heb land', de andere knop is 'ik doneer'.
"Je klikt op de knop 'ik heb land' als je een stuk land hebt waar ruimte is voor struiken. We doelen dan op stukken weiland waar niet zoveel mee gebeurt", zegt Ruben. "Je klikt op de knop 'ik doneer' als je geld wil geven om struiken en bomen te kopen."
In deze video legt Ruben uit hoe het platform precies werkt:
De mannen bedachten het project omdat ze vinden dat natuurherstel te langzaam gaat in Nederland. "In dit land wordt over alles zo lang gepraat", zegt Ruurd Jelle. "We zijn een enorme vergadercultuur met bureaucratische systemen waar niet doorheen te komen is."
"Veel particulieren lopen, op het moment dat ze zelf iets willen doen aan natuurherstel, tegen een muur op van regelgeving. Dan gebeurt er misschien over vijf jaar wel wat, maar daar hadden Ruben en ik geen zin in."
Insecten zijn belangrijk
Natuurherstel is belangrijk, en wel voor het behoud van de biodiversiteit. Insecten vormen daar wereldwijd een groot onderdeel van. "We zouden er niet zijn zonder het insectenleven. Als dat verdwijnt, hebben we een probleem met de bestuiving van onze gewassen", zegt Ruurd Jelle.
Biodiversiteit en natuurherstel
Biodiversiteit en natuurherstel: wat betekenen deze termen nu eigenlijk precies?
Biodiversiteit is kortweg de verscheidenheid aan leven, van een slootwaterdruppel tot een compleet bos, een oceaan of zelfs de aarde als geheel. Het gaat dus niet alleen over bloemen, bomen, koralen en dieren, maar over alle levende organismen en systemen en de interacties daartussen.
Natuurherstel is een proces om het herstel van aangetaste, beschadigde of vernietigde ecosystemen te ondersteunen en overal meer natuur en biodiversiteit terug te brengen, van landbouw- en bosgrond tot het mariene milieu en stedelijke gebieden.
Bron: Wageningen Universiteit (WUR), Europese Commissie
Als je een halve hectare grond of meer in je bezit hebt, kun je meedoen. Heb je een tuintje van 10 vierkante meter dan gaat dit project aan je voorbij. De mannen mikken expres op grotere stukken grond. "Er zijn weer veel andere initiatieven die mensen helpen verduurzamen met hun tuin. Uiteindelijk zijn we geen hoveniers", zegt Ruben.
Een voorbeeld van een tuininitiatief vind je bij de Vogelbescherming. Je kunt hen vragen voor advies als het gaat om het vogelvriendelijker inrichten van je tuin.
Grotere schaal
De mannen willen natuurherstel realiseren. "Dat moet gewoon op grotere schaal", benadrukt Ruben. "Een boer die denkt, ik wil wat veranderen, geeft bijvoorbeeld een stuk van z'n land op. Ook particulieren met grote stukken land doen mee."
Hun droom is om in Nederland veel mini-natuurgebiedjes te creëren. "Wat kan dienen als springplank voor biodiversiteit", zegt Ruben.
Een voorbeeld dat dit werkt, blijkt uit een ander project van Ruurd Jelle. Hij toverde een weiland in Friesland in zes weken om tot natuurgebied. Een half jaar later wemelt het van de insecten, zoals blijkt uit deze reportage van De Volkskrant.
Veel animo
Voor hun inititiatief is veel animo, merken ze. Ruben: "We krijgen binnen een week zoveel reacties en aanmeldingen. Er is dus ook echt vraag naar, mensen willen een bijdrage leveren."
De teller staat, een week na de lancering van het platform, op meer dan 20.000 euro. Al dat geld gaat naar de aankoop van struiken. Het is een organisatie zonder winstoogmerk.
Stikstofuitstoot
Ruben en Ruurd Jelle zijn niet de enige die zich bezighouden met natuurherstel. Volgens woordvoerder van Natuurmonumenten Marjolein Koek zijn er tal van initiatieven op dit gebied.
Zo neemt Natuurmonumenten verschillende maatregelen om de stikstofuitstoot naar beneden te krijgen. "Dan kun je denken aan het beheer van schaapskuddes of aan plaggen - het wegschrapen van de bovenste overbemeste laag in een gebied."
Dit doet stikstof met de natuur: 'Helft plantensoorten op uitsterven'
Ook heb je het zogeheten 'masterplan' van Nederland: natuurnetwerk Nederland (NNN). "Dat is een plan om natuurgebieden in Nederland beter met elkaar te verbinden, zodat natuurgebieden robuuster worden en meer tegen een stootje kunnen."
"Het gaat dan bijvoorbeeld om het veranderen van landbouwgrond in natuurgrond of om het stimuleren van boeren om natuurinclusiever te gaan werken."
Dat plan moet in 2027 af zijn. "Maar heel goed op schema liggen ze niet. Er moeten nog veel stappen worden gezet", zegt Koek. Bovendien: "Natuurherstel blijft nodig zolang natuur wordt bedreigd door bijvoorbeeld verdroging en klimaatverandering."
'We kunnen niet zonder natuur'
In het kader van de stikstofuitstoot maakten 64 organisaties een aantal maanden geleden nog aan het kabinet duidelijk dat het moet doorpakken om de natuur te herstellen. Ze deden daarvoor een oproep in meerdere landelijke kranten.
Het ging onder meer om organisaties als Milieudefensie, Natuurmonumenten, de Vogelbescherming en de Waddenvereniging. Ook kerken, boeren en wetenschappers steunen de oproep. Het motto luidde: "We kunnen niet zonder natuur."
