Als het aan staatssecretaris Van Ooijen (Volksgezondheid) ligt, wordt in Nederland zo snel mogelijk krachtig opgetreden tegen filtersigaretten die de maximale hoeveelheid giftige stoffen overschrijden. Toch gaat hij samen met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit in beroep tegen de beslissing van de rechtbank dat de staat moet optreden tegen de verkoop hiervan.
Vorige maand oordeelde de rechtbank in Rotterdam dat de NVWA moet optreden tegen de verkoop van zogeheten sjoemelsigaretten. De Stichting Rookpreventie Jeugd had die rechtszaak aangespannen.
Volgens staatssecretaris Van Ooijen is optreden tegen deze filtersigaretten momenteel onmogelijk omdat er eerst een 'stevig juridisch fundament' nodig is. Wel maakt hij zich, samen met de NVWA, 'grote zorgen' over het bestaan van deze sigaretten. Beide geven aan te willen optreden tegen de sjoemelsigaretten en de producenten en importeurs daarvan.
Juridische vragen
De uitspraak van de rechtbank roept de 'nodige juridische vragen' op, zegt Van Ooijen. Hij heeft samen met de NVWA juridisch advies ingewonnen over de manier waarop succesvol kan worden gehandhaafd.
"De uitkomst daarvan is dat een steviger juridisch fundament nodig is om te voorkomen dat handhaving van de sjoemelsigaret in daaropvolgende juridische procedures geen standhoudt", zegt Van Ooijen.

Hoeveel giftige en kankerverwekkende stoffen in de filtersigaretten zitten wordt gemeten door verschillende methodes. Volgens de ene methode overschrijden de sigaretten de normen niet, maar bij een andere – meer realistische meetmethode – wel.
De rechtbank oordeelde vorige maand in hetzelfde vonnis dat de tabaksindustrie de huidige (ISO)-meetmethode mag gebruiken om de hoeveelheid teer, nicotine en koolmonoxide te meten. Handhavers mogen deze methode echter niet gebruiken.
Betere meetmethode
De staatssecretaris ziet de uitspraak van de rechtbank 'als ondersteuning van ons doorlopende pleidooi in Europa voor een betere meetmethode'. Samen met de NVWA gaat hij bij de Europese Commissie en Europese lidstaten 'nog nadrukkelijker bepleiten om over te gaan tot het opnemen van een andere, eerlijkere meetmethode in de Tabaksproductenrichtlijn'.

Ook wil Van Ooijen bekijken of er juridische mogelijkheden zijn om in wet- en regelgeving een strengere norm vast te leggen of een andere meetmethode te verplichten.
In deze explainer uit 2020 wordt uitgelegd waarom de meest dodelijke drug nog steeds legaal is: