Minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) wil de gezondheidsrisico's door het gebruik van purschuim tegengaan. Hij wil vanaf 1 januari 2024 strengere regels opnemen in het Bouwbesluit, om de veilige verwerking van purschuim te verbeteren. Ook moet er een nieuw centraal meldpunt komen waar mensen met gezondheidsklachten door purschuim terecht kunnen.
Purschuimisolatie wordt vaak gebruikt voor het na-isoleren van daken of vloeren. Jaarlijks gaat het in Nederland naar schatting om 15.000 tot 20.000 woningen. Uit een vertrouwelijk rapport in handen van RTL Nieuws bleek eerder al dat door fouten bij het spuiten van purisolatie schadelijke stoffen vrij kunnen komen. Bewoners kunnen daardoor (ernstige) gezondheidsklachten krijgen.
Onbewoonbaar huis en gezondheidsklachten
Minister De Jonge laat nu in een reactie op dat rapport van advies- en ingenieursbureau RoyalHaskoning weten: "Uiteraard mag het niet zo zijn dat de woning isoleren ertoe leidt dat men met gezondheidsklachten komt te zitten, en met een onbewoonbaar huis. Het is van groot belang om dit te voorkomen. We moeten bedrijven die slechte kwaliteit leveren aanpakken."
Volgens hem is er nog voldoende werk aan de winkel voordat een veilige en gezonde uitvoering van gespoten purschuim volledig gegarandeerd is.
De Jonge: "Het is voor mij vooral van belang dat bewoners pas terugkeren nadat is vastgesteld dat er geen blootstelling aan schadelijke stoffen kan zijn. Eerst moet worden vastgesteld dat er geen fouten bij de verwerking zijn gemaakt. Of dat er gemeten is dat er geen gevaarlijke stoffen meer aanwezig zijn."
De minister wil daarom aanvullende eisen opnemen in het Bouwbesluit. Gemeenten worden in dat plan verantwoordelijk voor de controle en handhaving.
Onderzoek voor- en achteraf
RoyalHaskoning adviseert om met behulp van foto's en metingen aan te tonen dat er geen water in de ruimte aanwezig is waar het purschuim aangebracht moet worden. Dit is omdat purschuim, wanneer het in contact komt met water, een chemische reactie krijgt waardoor een zogeheten Zeer Zorgwekkende Stof (ZZS) ontstaat.
Ook moet het isolatiebedrijf aan de ventilatie-eis voldoen tijdens de werkzaamheden. Daarnaast adviseert het bureau om achteraf luchtmetingen uit te voeren, om te bepalen of er geen schadelijke stoffen in de lucht hangen. Zo kan worden vastgesteld wanneer het voor bewoners weer veilig is om terug te keren.
Verplicht afwezig
Verder mogen bewoners én huisdieren niet aanwezig zijn als er purschuim wordt aangebracht. Ook zouden bewoners van aangrenzende woningen geïnformeerd moeten worden over de geplande isolatiewerkzaamheden.
De Jonge gaat met het ministerie van VWS in gesprek over het opzetten van een centraal landelijk meldpunt waar mensen terecht kunnen voor informatie en het melden van (gezondheids)klachten. Daarnaast zal hij inventariseren welke medische klachten er mogelijk nog meer door gespoten purschuim veroorzaakt kunnen worden.
De branche zelf moet volgens hem zorgen voor een sociaal en financieel vangnet waaruit bestaande slachtoffers met pur-gerelateerde klachten geholpen kunnen worden.
Gé Grubben van Stichting Meldpunt PURslachtoffers is blij met de reactie. "Eindelijk erkenning voor de problemen waar veel van onze slachtoffers mee zitten. Dit toont aan dat er echt iets aan de hand is."
Algemeen verbod
Hij ziet de brief als een eerste positieve, hoopvolle stap. "Maar zolang de aanvullende maatregelen nog niet genomen zijn, zou - uit voorzorg en gezien de risico's voor de volksgezondheid - nu een subsidiestop moeten gelden."
Naast een fatsoenlijke afhandeling voor lopende klachten, hoopt Grubben ook dat er in het Bouwbesluit meer eisen worden opgenomen, zoals het direct verrichten van metingen bij klachten of twijfels over de wijze van aanbrengen. En dat bij fouten het purschuim ook direct weer verwijderd wordt. "Maar wat ons betreft komt er een algemeen verbod op watergedragen purschuim."
Reactie Kennisplatform Gespoten PURschuim
Het Kennisplatform Gespoten PURschuim is teleurgesteld over het plan van minister De Jonge. Verplichte certificering voor isolatiebedrijven zou wat hen betreft de oplossing zijn. Ongeveer 90 procent van de isolatiebedrijven is al gecertificeerd. Een verplichting zou het veiligheidsrisico kunnen verkleinen.
Zolang de minister geen verplichte certificering instelt, zegt de branche niets te willen doen voor de huidige slachtoffers. Onprofessionele praktijken zouden zich volgens hen vaak voordoen bij niet-gecertificeerde bedrijven. Daar kunnen zij geen verantwoordelijkheid voor nemen.
Minister De Jonge laat weten niets te zien in een verplichting. "Ook na werkzaamheden van gecertificeerde bedrijven zijn immers gezondheidsklachten gemeld." Door het Bouwbesluit te wijzigen is elk bedrijf - gecertificeerd of niet - verplicht zich aan de nieuwe voorschriften te houden.
