De nareisbeperking die het kabinet heeft ingevoerd om de instroom van familieleden van toegelaten asielzoekers tijdelijk te beperken, is onwettig. Dat blijkt uit een uitspraak van de voorzieningenrechter in Haarlem, in een zaak die was aangespannen door een Syrische vrouw. Toch blijft de nareisbeperking van kracht, omdat de uitspraak alleen voor deze specifieke zaak geldt.
De Syrische vrouw, die in Nederland een asielvergunning heeft gekregen, wilde haar man en zes minderjarige kinderen per direct naar Nederland mogen komen. Haar gezinsleden verblijven op dit moment in Soedan op een tijdelijk visum dat deze week afloopt. Volgens de nieuwe nareisbeperking die sinds augustus van kracht is, zouden haar kinderen pas in april volgend jaar een zogenoemde machtiging tot voorlopig verblijf krijgen.
De rechter stelt het gezin nu in het gelijk. De man en de zes minderjarige kinderen van de vrouw moeten meteen toegelaten worden in Nederland.
Asielinstroom afremmen
Het oordeel van de rechter gaat dus in tegen het kabinetsbeleid. Van der Burg bepaalde in augustus namelijk dat de komst van deze familieleden, zogenoemde nareizigers, afgeremd moest worden. Onder meer omdat de afgelopen maanden veel asielzoekers in aanmeldcentrum Ter Apel de nacht in de openlucht moesten doorbrengen, omdat er te weinig bedden waren. Het ophalen van mensen uit de landen van herkomst is daarom tijdelijk uitgesteld. De regering hoopt met deze maatregel de asielinstroom af te remmen
"Mensen mogen pas hun familieleden laten overkomen op het moment dat zij een woning of flexwoning hebben", zei staatssecretaris Van der Burg in augustus. "Dit duurt tot 31 december 2023, we evalueren in juli."
De rechter is het niet eens met staatssecretaris Eric van der Burg dat de nareisbeperking een feitelijke mededeling is waarvoor geen wettelijke basis nodig is. De rechter oordeelt ook dat de nareismaatregel in strijd is met de Nederlandse Vreemdelingenwet en twee bepalingen in de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn.
De rechter vindt het belang van de vrouw en vooral van de zes minderjarige kinderen om nu spoedig met hun moeder te worden herenigd 'zwaarder wegen dan het belang van de staatssecretaris om de opvangcrisis het hoofd te bieden'. De rechter bepaalt dat de echtgenoot en de kinderen binnen 24 uur hun machtiging tot voorlopig verblijf moeten krijgen. Daarmee kunnen zij naar Nederland komen.
Nareisbeperking blijft van kracht
Maar de uitspraak van vandaag betekent niet dat de nareisbeperking wordt opgeheven, zegt de persrechter van de rechtbank tegen RTL Nieuws. "De rechter heeft uitspraak gedaan in deze specifieke zaak, waarin de omstandigheden van dit specifieke gezin een rol spelen."
De nareisbeperking blijft voorlopig van kracht, zegt de persrechter. "Er is geen wettelijke basis om die regel opzij te zetten. De rechter maakt met deze uitspraak niet de vertaling naar de nareismaatregelen in het algemeen." Ook is het oordeel van vandaag 'een voorlopig oordeel'. "De staatssecretaris moet nog een beslissing nemen over het bezwaar."
De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft bekendgemaakt dat het meteen een visum gaat regelen voor het gezin, zodat het naar Nederland kan komen.
'Onherstelbaar leed'
Staatssecretaris Van der Burg wil nog niets zeggen over de mogelijke gevolgen. Het ministerie gaat het vonnis bestuderen, maar wijst erop dat 'deze pijnlijke maatregel niet lichtzinnig is genomen'.
Volgens VluchtelingenWerk Nederland is de maatregel nu definitief onhoudbaar geworden. De organisatie vindt het kwalijk dat het kabinet het op een rechtszaak heeft laten uitkomen. VluchtelingenWerk vindt dat de Raad van State vooraf ingeschakeld had moeten worden voor een advies. "Zo kan men voorkomen dat mensen gedupeerd worden door beleid dat achteraf toch niet wettig blijkt te zijn. Omdat het uitstellen van gezinshereniging onherstelbaar leed veroorzaakt, leent dit beleid zich hier bij uitstek voor. Honderden gezinsleden zijn inmiddels al gedupeerd door de maatregel."
De ChristenUnie zegt ervan uit te gaan dat het kabinet de beslissing respecteert en opvolgt, 'omdat we in een rechtsstaat te luisteren hebben naar uitspraken van de rechter'. "Ik vraag het kabinet dan ook om zo snel mogelijk te reageren op de uitspraak van de rechter en hoe hier invulling aan gegeven zal worden", zegt Kamerlid Don Ceder. De VVD is benieuwd naar welke juridische vervolgstappen de staatssecretaris gaat zetten, omdat de rechtbank uitspraak heeft gedaan voor een specifiek gezin 'waarin individuele omstandigheden een rol spelen'. zegt Kamerlid Ruben Brekelsmans.
Eerder spraken we premier Rutte over de asielcrisis. Dat zie je hier:
