Nederland scoort goed op een wereldwijde ranglijst voor kinderrechten die vandaag gepubliceerd wordt. Maar er zijn twee grote problemen: lange wachtlijsten in de zorg en luchtvervuiling. Vooral dat laatste baart experts zorgen. 'Ik zie in Rotterdam bijna alleen maar kinderen met astma.'
Eerst het goede nieuws: Nederland staat op de vierde plaats ter wereld als het gaat om kinderrechten, meldt KidsRights (zie kader) vandaag. Dat komt bijvoorbeeld omdat kinderen in ons land goede kans hebben op school, goed beschermd worden en de toegang tot gezondheidszorg vanzelfsprekend is.
'Recht op gezondheid is een kinderrecht'
Maar als het gaat om een 'gunstig klimaat voor de rechten van het kind' komt Nederland er een stuk slechter vanaf: in de afgelopen jaren zijn we gezakt van de derde naar de 37e plaats.
"Je moet het zo zien: het recht op een gezond leven is een kinderrecht", zegt oprichter van de organisatie en oud-Kinderombudsman Marc Dullaert tegen RTL Nieuws. Wat dat betreft scoort Nederland slecht. "Hier merken kinderen dat door de slechte lucht", legt Dullaert uit.
Wereldwijde ranglijst
Bij het opstellen van de KidsRights Index, een jaarlijkse wereldranglijst, kijkt de kinderrechtenorganisatie KidsRights vooral hoe landen vijf fundamentele rechten van kinderen beschermen. Het gaat om het recht op leven, recht op gezondheid, recht op educatie, recht op bescherming en of er een gunstig klimaat voor de rechten van het kind is.
Dit jaar maakte de organisatie, opgericht door de Nederlandse oud-Kinderombudsman Marc Dullaert, de ranglijst voor de tiende keer. De eerste keer was in 2013.
De organisatie vergeleek de kinderrechten in 185 landen. Klimaatverandering is de grootste mondiale bedreiging voor de toekomst van kinderen: 1 miljard kinderen lopen een extreem hoog risico om geconfronteerd te worden met de gevolgen.
Volgens de oud-Kinderombudsman is het beleid in Nederland te veel gericht op de korte termijn. "We zijn vooral pleisters aan het plakken", zegt hij. Zo noemt hij de recent gesuggereerde gratis schoolmaaltijden 'een goed initiatief', maar ook een kortetermijnoplossing. "Of het nou klimaat is, jeugdzorg, of kinderarmoede: er ontbreekt een langetermijnvisie."
KidsRights verwacht dat Nederland de komende jaren verder zakt op de ranglijst.
Veel stikstofdioxide
Een van de grootste problemen voor kinderen in Nederland is de luchtverontreiniging. Nergens in Europa zit zo veel stikstofdioxide in de lucht als bij ons, meldt KidsRights. Een op de vijf kinderen in Nederland die astma heeft, dankt dit volgens de organisatie aan die ernstige luchtverontreiniging.
Kinderlongarts Ismé de Kleer van het Franciscus Gasthuis en Vlietland ziet de gevolgen daarvan voorbij komen. "Kinderen met astma kunnen zich minder goed inspannen en concentreren, missen meer school, zijn vaker ziek en moeten sportactiviteiten missen", zegt De Kleer. In Rotterdam ziet ze veel kinderen met de aandoening. "We denken dat het aantal kinderen met astma hier hoger is dan in bijvoorbeeld Friesland", zegt de kinderlongarts over de gevolgen van luchtverontreiniging.
Industrie, landbouw en verkeer
De industrie, landbouw en het verkeer zijn volgens de arts de drie grootste vervuilers waar kinderen aan blootgesteld worden. "Tussen de jaren 80 en nu is het aantal kinderen met astma sterk toegenomen", zegt De Kleer. Wie met astma leeft moet dagelijks medicijnen gebruiken en dat brengt ook hoge kosten met zich mee.
Het beeld dat KidsRights wereldwijd schetst is niet echt positief. In veel landen zijn de rechten van kinderen verslechterd. Ongeveer 160 miljoen kinderen worden gedwongen om te werken, ruim 8 miljoen meer dan een paar jaar geleden.
Bijna 286.000 kinderen zijn overleden door de indirecte effecten van de coronapandemie, zegt KidsRights, en zo'n 25 miljoen baby's zouden hun eerste vaccinaties niet hebben gekregen doordat de vaccinatiecampagnes stil lagen.
Beste vijf landen
- IJsland
- Zweden
- Finland
- Nederland
- Duitsland
Slechtste vijf landen
- Tsjaad
- Afghanistan
- Sierra Leone
- Centraal Afrikaanse Republiek
- Equatoriaal-Guinea
