Bedreigd. Kwetsbaar. Beledigd. Zo voelden Yvonne (23) en haar vrouwelijke collega zich dit weekend in Zandvoort, tijdens de GP. Drie dagen lang kregen ze seksueel overschrijdende opmerkingen naar hun hoofd geslingerd. "Wij zijn er klaar mee." En ze zijn niet de enigen.
'Ik wil wel een trio met jou.'
'Lekker wijf.'
'Hoi schatje.'
'Ik wil hem er wel in stoppen, hoor.'
'Wat wil een man nog meer dan bier en wijven?'
Zomaar wat opmerkingen die Yvonne (23, echte naam bekend bij de redactie) en een collega in drie dagen tijd naar hun hoofden geslingerd kregen tijdens de GP in Zandvoort. "Ik ben de tel kwijt", zegt Yvonne. "We hadden echt zoiets van: wat gebéúrt hier?!"
Yvonne en haar collega werkten dit weekend op het circuit: ze reden rond met een bierbuggy en tapten op verschillende plekken glazen vol. "Het was niet aardig wat die mannen deden, het was geen flirten, het was gewoon bedreigend en ik voelde me er kwetsbaar door." Als Yvonne de mannen het pinapparaat gaf, zeiden ze dat ze hem er bij haar ook wel in wilden steken. Als mannen dicht achter de bierbuggy en dus achter Yvonne en haar collega liepen, zeiden ze dat ze dat 'wel lekker' vonden, 'achterlangs komen'.
Onbeschoft
Ze noemden Yvonne 'schat'. 'Wijf'. 'Lekker ding'. Ook waren er aanrakingen: mannen raakten hun arm aan, probeerden hen een handkusje te geven, en één man beukte Yvonnes collega zowat omver. "Pas achteraf beseften we: het is niet oké dat dit gebeurt. Het is vrouwonvriendelijk, onbeschoft en strafbaar."
Yvonne en haar collega deden melding bij de fanclub Formule 1 Vrouwen. Daar stromen sinds afgelopen weekend de meldingen van grensoverschrijdend gedrag binnen, zegt oprichter Svenja Tilleman. "Het is niet normaal, ik ben gestopt met tellen", zegt Tilleman. "Het gaat niet alleen om afgelopen weekend, hè."
Bizar
Tilleman krijgt ook meldingen over de GP in Oostenrijk, die in juli dit jaar plaatsvond, en andere races, nog langer geleden. "Vrouwen berichten me: 'Dit en dit is mij toen overkomen, en ik dacht toen dat ik me aanstelde, maar nu besef ik dat dat niet zo is'. Er was gewoon zelfs een vrouw van de EHBO die haar werk niet meer kon doen omdat ze belaagd werd. Op de camping waren mannen gaan kijken in de vrouwendouches. Dat is toch bizar?!"
Het circuit communiceerde tijdens het evenement een speciaal telefoonnummer waar vrouwen zich konden beklagen, daar kwam volgens een woordvoerder één melding per mail binnen. Maar nu, een paar dagen na het evenement, lijkt het volgens Tilleman alsof er een beerput is opengetrokken. "Het is alsof één melding weer iemand anders aanspoort om nóg een melding te doen."
Oudere mannen
Wat Tilleman opvalt, is dat het vaak jonge vrouwen zijn, tussen de 18 en 30 jaar, en dat de daders die worden geschetst, vaak 50 zijn of ouder. "Van die mannen die veelal een gezin thuis hebben zitten, die dochters hebben van hun leeftijd", zegt Tilleman. En dan, meteen erachteraan: "Maar zelfs als ze geen gezin hebben, is dit gedrag niet goed te praten. Dit is nooit oké. Nooit."
Ook Yvonne merkte op dat het vooral oudere mannen waren. "Het laat zo zien dat er dus kennelijk op deze manier naar vrouwen wordt gekeken", zegt ze. "Dat je dus dit soort dingen tegen vrouwen kan roepen. Dat er dus, als je dan kijkt op sociale media, ook nog mensen zijn die vinden dat vrouwen erom vragen. Dat ze vast een te kort rokje hebben gedragen."
Zo zei één van Yvonnes directe, mannelijke collega's: 'Tja, vind je het gek dat dit bij jou gebeurt, blond haar, blauwe ogen, dikke tieten'. "Ik wist niet wat ik hóórde. En elke keer als ik er iets van zei, zeiden die mannen: 'Niet boos worden'. Nee, ik reageer niet boos, ik spreek je aan op je gedrag."
'Verbaast me niets'
Mariëtte Hamer, regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, zegt over de incidenten: "Het verbaast mij niet dat het ook hier voorkomt. Seksueel grensoverschrijdend gedrag komt namelijk overal voor. We moeten het zodra het aan de orde is direct bestrijden. Daarom is het ook belangrijk dat omstanders als ze het signaleren er meteen iets van zeggen. Iedereen moet zich bij een sportwedstrijd veilig kunnen voelen."
Ze zegt het positief te vinden dat de vrouwen die dit meemaakten 'het hebben gemeld en naar voren zijn gestapt met hun verhaal'. Hamer: "Het is belangrijk dat de organisatie het nu oppakt."
Het bedreigendste voorval dat Yvonne meemaakte, vond plaats op zaterdag. Toen stond er een groepje mannen achter haar en haar collega te fantaseren over een trio met een van hen. "Ze wilden een foto nemen van ons voor hun vrouw, en waren ervan overtuigd dat ze 'vast wel zo'n lekker wijf mee naar huis mochten nemen'. We voelden hun ogen prikken en zijn eerder gestopt met de werkklus die dag. De tranen prikten achter onze ogen."
Aangifte
Volgens Tilleman is een aantal van de vrouwen van plan aangifte te doen. Yvonne en haar collega 'laten het hierbij'. "Waar moeten we beginnen? Het waren er zo véél. Bovendien: we vertellen ons verhaal. Dat is het belangrijkste. Dat mensen weten dat dit gebeurt."
"Het raakt me diep", zegt Tilleman, "al die verhalen die binnenkomen. Maar ik ben trots op de vrouwen die zich uitspreken. Die niet luisteren naar flauwekul als 'vrouwen horen niet in een mannenwereld thuis'."
Veilig en plezierig
De woordvoerder gaf eerder aan dat de Dutch Grand Prix een familie-evenement is, waar alles eraan gedaan wordt om bezoekers veilig en plezierig te kunnen laten verblijven. "Dat doen we met stewards, beveiligers, social media en camerabeelden daar waar mogelijk."
Tilleman spreekt binnenkort met het bestuur van de organisatie van de Grand Prix, en wil dat gesprek graag aangaan. "Ook met de mannen die dit doen. Ik wil ze in de ogen kijken. Ik wil ze snappen. En daarna wil ik ze de les lezen."
