Pedoseksuelen speuren sociale media af op zoek naar vakantiefoto's van – vaak willekeurige – kinderen. De politie wil ouders en grootouders waarschuwen: deze onschuldige beelden kunnen daardoor zomaar in kinderpornonetwerken belanden: "Veel verdachten hebben dit soort foto's op hun computer staan."
Nu we weer massaal op vakantie gaan worden sociale media ook gevuld met vakantiefoto's van kinderen. Het gaat vaak om foto's van kinderen die bij het water spelen: een zwembad, de zee of een klein badje in de tuin. Precies dat soort foto's is in trek bij pedoseksuelen.
Zwembroekje of blote billetjes
"Bij onderzoeken naar pedoseksuelen zien we veel materiaal voorbij komen dat ouders of grootouders zelf online hebben gezet", vertelt rechercheur Annemiek van Noord van het Team Bestrijding Kinderporno en Kindersekstoerisme (TBKK) in Noord-Holland.
"Vaak gaat het om alledaagse vakantiefoto's waarop een kind niet volledig gekleed is", zegt Van Noord. "Ze hebben bijvoorbeeld alleen een zwembroekje aan, of je ziet hun blote billetjes. Het is dus niet zo dat foto's met alleen geslachtsdelen erop interessant zijn voor deze verdachten."

"Foto's van een kind dat in een zwembroekje speelt, zijn heel normaal. Maar pedoseksuelen wisselen dat soort foto's onderling uit en delen hun seksuele fantasieën erbij. En dat is iets wat je als ouder natuurlijk nooit hebt gewild toen je een leuk vakantiekiekje deelde."
Wildvreemden
De politie en deskundigen die RTL Nieuws sprak, roepen ouders en grootouders op om na te denken over welke beelden zij online delen. Foto's op openbare profielen op Facebook en Instagram zijn voor iedereen te zien en te downloaden.
Onschuldige foto's kunnen daar eenvoudig door pedoseksuelen worden opgespoord, opgeslagen en veelal verder verspreid - ook in grote kinderpornonetwerken op het dark web. Wat je ertegen kan doen, zie je in deze video:
Foto's van je kind op socials? Zo komen ze niet in handen van pedoseksuelen
"Zou je een halfnaakte foto van je kind aan een wildvreemde laten zien? Dat is in feite wat je doet als je het openbaar op sociale media plaatst", zegt Ini Vanwesenbeeck van de Tilburg University, expert op het gebied van de risico's van sociale media voor kinderen.
"Zodra je het online deelt, verlies je de controle. Een foto van je kind bij het zwembad is niet seksueel, maar er kan altijd iemand zijn die de foto doorstuurt of kopieert en hergebruikt in een andere context." Ook de politie benadrukt dat: wees je bewust van wat je online zet en waar, en stuur zeker niet zomaar alles door.

Niet strafbaar
Dit soort foto's zijn mede in trek bij pedoseksuelen omdat het niet strafbaar is, stelt Van Noord. "Het is veilig materiaal voor verdachten omdat ze het gewoon in hun bezit mogen hebben. Zij weten dat, maar ouders zijn lang niet altijd op de hoogte dat hun vakantiefoto's op die manier kunnen worden misbruikt. Daarom vinden we het belangrijk om daarvoor te waarschuwen."
De politie informeert ouders namelijk niet als foto's van hun kinderen bij verdachten worden aangetroffen. "Onze taak is om kinderen uit misbruiksituaties te redden. Bij dit soort vakantiefoto's vindt geen direct misbruik plaats, of dat er een kind uit zo'n situatie moet worden gered."
Wanneer is een foto van een bloot kind ook kinderporno?
Kinderpornografisch materiaal is beeldmateriaal waarbij de strekking duidelijk seksueel is, legt Van Noord van het Team Bestrijding Kinderporno en Kindersekstoerisme (TBKK) uit. Een foto van een bloot kind bij een zwembad is dat bijvoorbeeld niet. Zodra er een uitsnede wordt gemaakt van geslachtsdelen kan dat bijvoorbeeld wel als kinderpornografisch materiaal worden aangemerkt. De rechercheurs van het TBKK beoordelen of beeldmateriaal bij een verdachte een seksuele strekking heeft en hebben daar ook een opleiding voor gehad.
Ook het afplakken van hoofden, wat de laatste jaren populair is geworden op sociale media, zorgt er niet voor dat dit soort beelden niet bij pedoseksuelen terecht komen. Van Noord: "Dat doen ouders dan puur voor de privacy van het kind, maar dit soort materiaal is dan nog steeds in trek bij deze verdachten. Ze worden seksueel opgewonden van een kinderlichaam, het hoofd is meestal maar bijzaak."
En het is ook de vraag of kinderen het nog wel zo leuk vinden om op latere leeftijd geconfronteerd te worden met (half)naakte vakantiekiekjes van vijftien jaar geleden, stelt Van Noord.