De inkoopkosten van onder meer energie en voeding zijn de afgelopen tijd flink gestegen, en dat merken ook de ziekenhuizen. Een aantal dreigt daardoor nog dit jaar in financiële problemen te komen.
Dat zou onder meer tot gevolg kunnen hebben dat ze bepaalde noodzakelijke investeringen niet kunnen doen. De prijsstijgingen hebben onder meer te maken met de oorlog in Oekraïne, die ervoor zorgt dat er minder aanvoer is van energie en grondstoffen vanuit onder meer Rusland.
Gat van 300 miljoen
Al met al hebben ziekenhuizen dit jaar gemiddeld 5,8 procent meer inkoopkosten, terwijl ze volgens lopende afspraken met zorgverzekeraars slechts 1,83 procent gecompenseerd krijgen voor prijsstijgingen.
Hierdoor dreigt dit jaar een gat van bijna 300 miljoen euro, blijkt uit een berekening van Intrakoop, de inkooporganisatie van de zorg, en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ).
Dat bedrag moeten de ziekenhuizen zelf ophoesten. Daarnaast wijzen de onderzoekers erop dat later dit jaar diverse contracten met leveranciers aflopen, en dat het niet is uitgesloten dat er nieuwe prijsverhogingen worden doorgevoerd. Ook is de verwachting dat de kosten na 2022 nog verder oplopen.
Wat cijfers op een rij:
- Vorig jaar hadden (algemene) ziekenhuizen in Nederland 8,4 miljard euro aan inkoopkosten voor diensten en goederen. Veruit het grootste deel had betrekking op de directe patiëntenzorg, zoals medicijnen met 4,8 miljard euro, gevolgd door algemene kosten en kosten voor het inhuren van zzp'ers en flexibel personeel.
- Niet alleen de prijzen van energie (+43,8 procent) rijzen de pan uit, ziekenhuizen zijn dit jaar ook fors meer geld kwijt aan diensten en producten. Zo zijn de kosten voor bijvoorbeeld kantoorspullen (+8,5 procent), vervoer (+7,6 procent) en voeding (+7,4 procent) veel hoger dan in 2021, zo blijkt uit een studie van .
- Er deden 68 ziekenhuizen aan het onderzoek van Intrakoop en de NVZ mee, zo'n twee derde van het totale aantal.
Zware tijden
Ruud Plu van Intrakoop voorziet zware tijden voor zijn leden. "Ziekenhuizen verliezen door de kostenstijgingen bijna alle ruimte die er nog is voor noodzakelijke investeringen in bijvoorbeeld ICT en duurzaamheid. Hierdoor wordt het voor hen moeilijk om toekomstbestendig te zijn en te blijven."
Hij zegt dat de marges bij de meeste ziekenhuizen bijzonder klein zijn. "Het is belangrijk dat overheid, zorgverzekeraars en ziekenhuizen samen onderzoeken hoe de zorg kan worden gecompenseerd zonder dat er bezuinigd hoeft te worden op de kwaliteit of het aanbod."
Bekijk ook: Hoe ziekenhuizen torenhoge prijsstijgingen van medicijnen willen voorkomen
Verwachte tekorten
De NVZ maakt zich zorgen over de situatie, laat een woordvoerder weten. Bij de ziekenhuiskoepel is men ook bang dat investeringen op het gebied van personeel, gegevensuitwisseling, duurzaamheid en ICT in het gedrang komen.
Op meerdere 'tafels' is overleg gaande over de verwachte tekorten, maar op de uitkomst ervan kan de NVZ niet vooruitlopen.
Reactie zorgverzekeraars
Belangenorganisatie Zorgverzekeraars Nederland houdt het vooralsnog op een korte reactie. "De komende tijd krijgt iedereen, en dus ook de zorgsector, te maken met hogere prijzen. We zullen ons daarom gezamenlijk moeten inspannen om de premies zo laag mogelijk te houden en tegelijkertijd zorgaanbieders financieel gezond. We betalen de zorg tenslotte voor elkaar, met elkaar."
Reactie ministerie:
Het ministerie wijst op een bericht van zes weken geleden van Intrakoop waarin werd gemeld dat vrijwel alle ziekenhuizen in 2021 winst maakten en ook ruimte zagen om te investeren.
De nieuwe prijsstijgingen dwingen de sector volgens een woordvoerder zich te beperken tot wat echt nodig is, een discussie die al langer gaande is: "VWS is met alle partijen in gesprek om in een Integraal zorgakkoord afspraken te maken om de houdbaarheid van de zorg te vergroten."
