De 33-jarige Amerikaan Eric T., die in maart 2021 een agent bijna doodstak, moet zeven jaar de cel in, als het aan het OM ligt. Ook eist justitie tbs. T. en een 22-jarige man uit Winschoten waren in overtreding van de destijds geldende avondklok. Toen twee agenten hen daarop aanspraken, liep het vrijwel direct uit op een zeer ernstige steekpartij.
Een van de twee verdachten die na een paar dagen werden opgepakt, is een Amerikaan: Eric T., nu 33 jaar oud. Hij is illegaal in Nederland.
Vandaag zat hij in de rechtbank in Groningen in het beklaagdenbankje. Bleek gezicht, donkere bril, korte haren. Rode polo en een zwart vest eroverheen. Een klein glimlachje leek soms even om zijn lippen te spelen.
T. sprak Amerikaans, een tolk was in de zaal om alles te vertalen.
'Geen enkele spijt'
"Ik was degene die de agent neerstak", vertelt hij rustig tegen de rechter. Hij deed dat om zijn vrouw 'Emma' te verdedigen. Daarmee bedoelt hij medeverdachte Justin de G, uit Winschoten, die ziet hij als een vrouw.
Justin staat morgen voor de rechter, maar heeft niet gestoken en dus een veel kleinere rol.
Of T. berouw heeft, vraagt de rechter hem. "Ik heb er totaal geen spijt van. Anders waren mijn vrouw en ik neergeschoten, doodgeschoten denk ik."
T. heeft geen strafblad, ook niet in zijn thuisland. Na zijn arrestatie is de Amerikaan onderzocht in het Pieter Baan Centrum. Conclusie van de deskundigen: T. is weinig empathisch, narcistisch, misschien autistisch, erg star en rigide in zijn overtuigingen. En verminderd toerekeningsvatbaar.
Kans op herhaling is niet uitgesloten. Tbs, is het advies.
De steekpartij
De Van Houtenlaan in Groningen, woensdagavond 10 maart 2021, iets na tienen. De avondklok, die dan geldt als coronamaatregel, is van kracht.
Een agent, een man die richting pensioenleeftijd gaat, en een vrouwelijke collega die voor het eerst die dag op straat werkt, doen een avondklokcontrole. Ze spreken twee mannen aan die te laat nog op straat zijn.
Een van hen begint bijna direct te steken met een mes. De mannelijke agent wordt meer dan tien keer geraakt, ook in zijn halsslagader. Hij raakt levensgevaarlijk gewond. Zijn vrouwelijke collega wordt in haar been gestoken.
De twee verdachten gaan ervandoor na de steekpartij en worden een paar dagen later in Frankrijk opgepakt.
Tbs, zo brengt T.'s advocaat Jan Jesse Lieftink vandaag tijdens de zitting in, zou in de praktijk wel eens levenslang kunnen betekenen.
Eric T. is illegaal in ons land. En volgens de huidige wet- en regelgeving mag hij dan nog wel op begeleid verlof als hij daar eenmaal aan toe is volgens de behandelaars, maar dan houdt het wel zo'n beetje op. Want alleen de straat op mag hij niet.
Proefverlof en verder resocialiseren, dat wordt daardoor een probleem, stelt Lieftink. En uiteindelijk weer vrijkomen dus ook.
Geef Eric T. een celstraf van zes jaar, is zijn boodschap aan de rechter. Zonder tbs met dwangverpleging, maar uiteraard wel een behandeling in een kliniek. "Die behandeling ondergaat mijn client ook al het afgelopen jaar, in centrum Veldzicht. Hij heeft daar gewoon aan meegewerkt. En die behandeling kan daar worden voortgezet."
De officier van justitie begint haar relaas met het schetsen van het decor waartegen de steekpartij plaatsvond. Er gold een avondklok, die bij de invoering ervan voor hevige rellen had gezorgd.
Emotioneel
Het was aan agenten in het land om toe te zien op naleving van de zeer omstreden maatregel. Dat was wat de twee agenten in Groningen dan ook deden toen ze werden aangevallen door T.
De politieman die zwaargewond raakte, zat dicht tegen zijn pensioen. De steekpartij betekende een vervroegd einde van zijn loopbaan: werken lukte niet meer.
Zijn vrouwelijke collega droeg haar uniform die avond voor het eerst, het was haar debuut op straat.
Zij vecht tegen de emoties, als de officier van justitie voorleest uit haar verklaringen over die avond.
"Hij ging als een razende tekeer", zegt de officier van justitie over de steekpartij. Ze omschrijft nog een keer de verwondingen. Een doorklieft oor, grote steekwonden in het gezicht en de halsslagader geraakt. Heel veel bloed.
'Hoe voelt iemand steken?'
De officier vertelt dat op de computer van T. zoekopdrachten zijn gevonden als: hoe voelt het om iemand neer te steken?
Vanwege zijn psychische toestand, chronische ernstige problematiek met verschillende stoornissen of kenmerken daarvan, is de Amerikaan volgens justitie verminderd toerekeningsvatbaar.
De officier zegt dat heel terughoudend moet worden omgegaan met tbs opleggen aan vreemdelingen. Maar dat het bij uitzonderingen toch nodig kan zijn, vanwege de ernst van stoornissen.
Of T. dan ergens in het tbs-traject terug kan naar de Verenigde Staten is onduidelijk. Dat hangt van veel factoren af.
Schadevergoedingen voor agenten
Justitie eist uiteindelijk wel tbs met dwangverpleging, naast zeven jaar cel. Bij behandeling in een andere kliniek kan T. weigeren. Dat noemt de officier 'onacceptabel'.
Ook zou hij een schadevergoeding moeten betalen van ruim 30.000 euro aan de zwaargewonde agent en ruim 11.000 aan zijn collega.
Het allerlaatste woord in de rechtszaal vandaag is aan verdachte Eric T. "Jullie vinden mij moeilijk om mee te praten. Dat vind ik ook van jullie. Ik ga me niet verdedigen. Voor iemand met mijn karakter is tbs zeker levenslang. Als jullie mij die straf opleggen, accepteer ik die met een glimlach."
Op 12 augustus doet de rechtbank uitspraak.
