De echtgenoot van een lerares die afgelopen dinsdag stierf bij de schietpartij in Texas, is overleden. Joe Garcia is volgens zijn familie gestorven aan een gebroken hart. Hoe gebeurt zoiets? "Het openbaart zich op extreme momenten."
Het verlies van een dierbare. Een natuurramp. Hevig liefdesverdriet. Je favoriete voetbalclub zien verliezen in een grote finale. Of juist: zien winnen.
Het zijn allemaal oorzaken waardoor mensen 'een vloedgolf aan stress' in hun lijf krijgen, zegt Paul Volders, cardioloog in het Maastricht UMC+. En die vloedgolf kán leiden tot het zogenoemde gebrokenhart-syndroom.
Acute stress
Zo herinnert de cardioloog zich altijd nog een oudere man en zijn vrouw die bij de huisarts zaten. De man had alle symptomen van een hartinfarct en moest met spoed naar het ziekenhuis. Daar aangekomen meldde de vrouw dat zij zich ook niet goed voelde: druk op de borst.
Wat bleek?
Door het infarct van haar man had de vrouw zó veel acute stress gekregen dat haar hart het niet goed aankon. De man en vrouw kwamen beiden bij Volders op de afdeling te liggen, verlieten beiden ook weer in goede toestand het ziekenhuis, maar de vrouw had veel langer de tijd nodig om te herstellen. Zij leed aan het gebrokenhart-syndroom.
Wat is er gebeurd?
De echtgenoot van Irma Garcia, de lerares die stierf bij de schietpartij in Texas, is overleden aan een hartaanval. "Joe is gestorven van verdriet", liet zijn familie weten. Hij zou zijn gestorven aan een gebroken hart, nadat hij zijn vrouw had verloren. Ze laten vier kinderen achter.
Irma Garcia werd doodgeschoten in haar klas, terwijl ze haar leerlingen beschermde. Er kwamen 19 leerlingen en 2 leraren om het leven bij de schietpartij.
"Het gebrokenhart-syndroom betekent niet dat je hart letterlijk gebroken is", legt Janneke Wittekoek uit, cardioloog en directeur van HeartLife-klinieken. "Het is het gevolg van uitstoot van zó veel stresshormonen in het lijf, met name adrenaline en noradrenaline. Die hormonen kunnen bij een hoge concentratie een direct toxisch effect op de hartspier hebben, waardoor de hartpomp het niet meer goed doet." De hartspier verlamt als het ware.
Hevig zweten, pijn in de borst
De klachten die mensen erdoor kunnen krijgen, lijken verdacht veel op die van een 'gewoon' hartinfarct: hevig zweten, druk op of pijn in de borst, benauwdheid, duizeligheid en misselijkheid.
Maar bij een hartinfarct zijn een of meerdere vaten dicht, legt Wittekoek uit. "Bij een gebrokenhart-syndroom zijn die vaten netjes open, maar kun je op echo's zien dat er vaak alleen nog maar activiteit is in de hals van het hart."
Er kan hartfalen optreden, met mogelijk hartritmestoornissen, en die kunnen dodelijk zijn. "Je kan dit syndroom niet voorkomen", legt Volders uit. "Het openbaart zich acuut op een extreem moment en je kan van tevoren niet voorspellen of iemand er gevoelig voor is."
Paar duizend mensen per jaar
Volders schat dat er in Nederland een paar duizend patiënten per jaar met een gebrokenhart-syndroom te maken krijgen, de meesten kampen met milde klachten. "Maar het is vaak wel lastig voor deze patiënten", zegt Wittekoek. "Ze hebben al iets verdrietigs of stressvols meegemaakt, en dan komen die fysieke klachten er nog bovenop."
Dodelijk
Patiënten krijgen vaak medicijnen om het hart weer goed op gang te krijgen en houden er vaak geen restschade aan over. "In een enkele keer is het dodelijk", zegt Volders. "Zoals mogelijk bij de man die overleed na het verlies van zijn vrouw."
Máár, duidelijke disclaimer van beide cardiologen: of het gebrokenhart-syndroom écht de oorzaak is van het overlijden van de weduwnaar in Texas, weten we niet. "Er is natuurlijk geen diagnose omdat de man al is overleden", zegt Volders. "Misschien had hij wel andere hartproblemen waar hij niets van wist, dat kan ook. Maar het is hoe dan ook een erg verdrietig verhaal."
EditieNL wijdde in 2016 een item aan de diagnose 'gebroken hart':
