De supermarkten Aldi en Lidl hebben steeds meer oog voor mensenrechten, blijkt uit een jaarlijkse supermarktranglijst van Oxfam Novib. Dat is goed nieuws voor kleinschalige boeren en vrouwen in ontwikkelingslanden die in 'de toeleveringsketen' van de bedrijven werken. Supermarkten Albert Heijn en Jumbo doen het minder goed en PLUS 'moet echt aan de bak'.
Sinds 2018 beoordeelt Oxfam Novib bijna jaarlijks vijf grote Nederlandse supermarkten (Albert Heijn, Jumbo, Aldi, Lidl en PLUS). De organisatie onderzoekt het mensenrechtenbeleid dat de supermarkten voeren voor arbeiders, kleinschalige boeren en vrouwen in hun toeleveringsketens in ontwikkelingslanden.
'Enkele voldoendes'
Vergeleken met de vorige ranglijst hebben vooral Aldi en Lidl grote stappen gemaakt, zegt Charlotte Vollaard, expert mensenrechten en bedrijfsleven bij Oxfam Novib.
"Voor het eerst sinds de lancering van de ranglijst in 2018, zien we dat enkele supermarkten voldoendes scoren. Het verschil met de eerste ranglijst is groot, toen scoorden alle Nederlandse supermarkten zeer slecht."

Het beleid van Lidl en Aldi leidt volgens Oxfam Novib 'echt tot concrete verbeteringen'. "De grote verschillen tussen de koplopers en achterblijvers worden bepaald door de keuzes die supermarkten maken op het gebied van internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen", legt Vollaard uit.
Toch kunnen alle supermarkten volgens Oxfam nog veel meer doen om uitbuiting van arbeiders, boeren en vrouwen tegen te gaan.
Resultaten supermarktranglijst
Supermarkt Lidl scoorde in het onderzoek van Oxfam met 59 procent het hoogste op de supermarktranglijst. Aldi volgde met 49 procent, PLUS scoorde slechts 14 procent. Middenmoters Albert Heijn en Jumbo scoorden respectievelijk 28 en 35 procent.
Een buitenlandse tak van Oxfam richtte zich ook op internationale supermarkten. Het Britse Tesco kwam daarin als beste uit de bus met een score van 61 procent.
Geen uitbuiting
Het gaat de organisatie er uiteindelijk om dat 'wie ons eten produceert, daar een leefbaar inkomen mee kan verdienen en niet wordt uitgebuit'. Ondanks alle verbeteringen, kan nog geen enkele supermarkt dat op dit moment laten zien.
"Steeds meer supermarkten slaan de goede weg in, met een mensenrechtenaanpak die ze steeds verder uitwerken. Maar uiteindelijk moeten de supermarkten hun inkoopbeleid zo inrichten dat iedereen in hun ketens een goed bestaan kan hebben", zegt Vollaard.
"Je kunt niet én altijd voor de laagste prijs onderhandelen én ook volledig duurzaam zijn."
