Om de zorg te ontzien, is er dit jaar opnieuw een vuurwerkverbod. Dat scheelt drukte op de eerste hulp. Maar niet alle hulpverleners kunnen vannacht bijkomen: politie en brandweer zetten zich juist schrap voor de meest onrustige nacht van het jaar.
Vooral in het Oogziekenhuis in Rotterdam haalt het vuurwerkverbod veel druk weg, zegt oogarts Tjeerd de Faber: "Normaal hebben we een dubbele bezetting tijdens de jaarwisseling, maar dat is dit jaar niet nodig. Daardoor kunnen we het personeel sparen."
Vorig jaar, toen er ook al een vuurwerkverbod was, merkten ze dat in het Oogziekenhuis direct. "Jarenlang kwamen er met oud en nieuw 20 of 30 patiënten bij ons binnen. Dat waren er vorig jaar maar zo'n vijf."
75 procent minder oogletsel
Ook landelijk werd er vorig jaar veel minder oogletsel gemeld: 47 gevallen, ten opzichte van 182 het jaar ervoor.
"Dat is een reductie van 75 procent", zegt De Faber. Dat maakt echt verschil in de zorg. "Normaal moet je extra mensen inhuren. Die mensen kun je niet onbeperkt inzetten, dus dat moet je ergens anders compenseren, bijvoorbeeld door operaties af te zeggen. Al het personeel dat we vannacht niet nodig hebben, kan ergens anders worden ingezet."
Naast dat er minder mensen gewond raken door vuurwerk, vallen er ook minder slachtoffers onder omstanders, zegt de oogarts.
"Normaal is de helft van de slachtoffers omstander. Dat was vorig jaar een kleine dertig procent. In andere jaren is het normaal om met het hele gezin te gaan kijken wat er allemaal te zien is, maar de meeste mensen gaan niet staan kijken wat een stel pubers illegaal af aan het steken is."
Politie bereidt zich voor op drukste nacht van het jaar
De jaarwisseling is voor de politie het drukste moment van het jaar, zegt nationaal commandant Willem Woelders. "Dan worden de meeste mensen ingezet. Dat komt ook omdat het in heel Nederland oud en nieuw is, en je dus ook in het hele land aanwezig moet zijn."
Volgens Woelders heerst er veel 'ongenoegen' in de samenleving. "Niet alleen door de coronacrisis maar ook door de woningnood, de klimaatcrisis, vluchtelingenproblematiek. Dat komt nu allemaal bij elkaar." Dat kan leiden tot extra ongeregeldheden.
Woelders vreest dat er ook dit jaar geweld tegen hulpverleners zal worden gepleegd. "We geven prioriteit aan hun veiligheid. Als wij als hulpverleners ons werk niet kunnen doen, kunnen we ook de burger niet helpen."
Bepantsering op brandweerwagens
Ook de brandweer maakt zich op voor mogelijk geweld. "In de afgelopen jaren is vaak met zwaar vuurwerk naar de politie en brandweer gegooid", zegt een woordvoerder van Brandweer Nederland. "Dat is zeer gevaarlijk, het zijn explosieven die ernstig letsel kunnen veroorzaken."
Sommige brandweerkorpsen zetten daarom bodycams in, en de brandweer doet altijd aangifte bij geweld. De veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond heeft zelfs auto's voorzien van bepantsering, mede naar aanleiding van de rellen op de Coolsingel vorige maand.
Wat de ambulancediensten doen verschilt per regio, zegt Ambulancezorg Nederland. De voorbereiding is op de meeste plekken 'vergelijkbaar met een druk weekend', in sommige plaatsen staan extra ambulances klaar.
"Het is een rustige jaarwisseling geweest als alle hulpverleners veilig thuis zijn gekomen", zegt de brandweerwoordvoerder. "Laten we hopen dat dit het geval is."
Oogarts De Faber maakt zich wel extra zorgen om het vuurwerk dat nu alsnog wordt afgestoken. Vaak gaat het om illegale knallers: "Veilig vuurwerk bestaat niet. Maar illegaal vuurwerk is nog onbetrouwbaarder. Daar zit vaak veel te veel kruit of flitspoeder in, dat is voor leken levensgevaarlijk."
Oud vuurwerk is onveilig
En ook vuurpijlen die je nog op zolder hebt liggen, kun je beter niet meer afsteken, zegt de arts: "Vuurwerk wordt instabieler als het ouder wordt. Na twee jaar is dat echt onveilig."
Ook na de coronacrisis mag het vuurwerkverbod, als het aan De Faber ligt, blijven bestaan. "Als je die reductie van 75 procent ziet, alleen al daarom zou je het moeten verbieden. Na tig jaar zoveel voorkombare letsels en blindheid wordt het tijd om te zeggen: we stoppen ermee."
