Stel je gaat kerst vieren met een paar familieleden en je wil niemand besmetten met het coronavirus. Wanneer is dan het beste moment om je te testen? Epidemioloog Patricia Bruijning van het UMC Utrecht legt uit wanneer je het beste een test kan afnemen én wat de beste manier is.
"Het beste moment om een zelftest te doen is zo dicht mogelijk op het evenement. Met kerst is dat dan dus op dezelfde dag", zegt Bruijning.
Dus niet drie dagen van tevoren, zoals op sommige plekken wordt beweerd? "Nee, dat klopt niet. Gewoon de ochtend van het kerstdiner jezelf testen is het beste. Wat je wel kan doen is in de dagen voorafgaand aan kerst, dagelijks een zelftest te doen. Als je dan vandaag begint, kan je drie dagen op rij een test doen. Hoe vaker je zo'n test doet, hoe betrouwbaarder hij wordt."
Hoe je zo'n test op de beste manier kan doen, kun je hier zien:
Zo doe je een zelftest op de juiste manier
Bruijning legt uit dat, als je besmet bent met het coronavirus, je besmettelijkheid van dag tot dag kan verschillen. "Het kan ervoor zorgen dat je de ene dag niet positief bent en de andere dag plots wel."
En helpt het als je vanaf vandaag in quarantaine gaat? "Ja, het kan helpen als je nu in quarantaine gaat om de komende dagen niet meer besmet te raken, maar als je de afgelopen dagen nog wel contacten hebt gehad is er nog steeds een kans dat je rond kerst positief wordt."
Wel op kamertemperatuur
Bruijning wijst er op dat, nu het koud is buiten, het erg verstandig is om een zelftest bij kamertemperatuur te doen. "Dat is erg belangrijk. De zelftesten zijn een stuk minder betrouwbaar bij lage temperaturen. Een foute testuitslag kan beide kanten opgaan. Je kan dus een positieve test krijgen terwijl je niet bent besmet, maar het kan ook dat je negatief test terwijl je het virus wel bij je draagt."
Drogisterijen verkopen 2,5 miljoen sneltesten per week
Het Centraal Bureau Drogisterijbedrijven, waar alle grote drogisterijketens in zijn vertegenwoordigd, ziet de afgelopen dagen een toename van de vraag van zelftesten. "Maandag en dinsdag werd er meer verkocht dan diezelfde dagen vorige week", zegt directeur Jos Jongstra. "Je ziet het deze week met de dag toenemen. Morgen en vrijdag verwachten we de echte drukte."
Sinds oktober worden er steeds meer zelftesten verkocht. "De echte run is rond halverwege november begonnen. In de maand oktober werden er in de Nederlandse drogisterijen 1 miljoen zelftesten verkocht. Op dit moment verkopen drogisten 2,5 miljoen zelftesten per week."
Jongstra benadrukt dat het een vraag is die de winkels aankunnen.
Daarnaast is het volgens de epidemioloog erg belangrijk om de test goed bij jezelf af te nemen. "Dus het stokje zo'n twee centimeter diep in je neusgat steken en goed ronddraaien. Het is echt belangrijk dat je goed ronddraait en goed borstelt tegen je neusschot aan. Als je moet niezen zit je echt goed."
Kan niet te ver
Mensen hoeven niet bang te zijn dat ze het stokje te ver in hun neus steken. "Je kan niet echt te ver gaan", zegt Bruijning. "Je raakt gewoon de bovenkant van je neus of komt terecht in de achterkant van je keelholte. Dat is helemaal niet erg."
Kan je de zelftest ook verkeerd doen? "Je moet goed de instructies volgen op de verpakking. Dus bijvoorbeeld niet te veel of te weinig druppels op het plaatje doen. En wacht ook echt minimaal 15 minuten met het aflezen van de uitslag. Een zwak positief streepje kan pas na een tijdje zichtbaar worden, maar dan is de test dus wel positief en heb je corona."
GGD ziet nu nog geen run op testen
De GGD Nederland laat weten dat er op dit moment nog geen run lijkt te zijn op testen bij de GGD. "Mogelijk neemt dat morgen of vrijdag nog wel toe", zegt een woordvoerder desgevraagd. Tijdens de kerst zijn de teststraten van de GGD open. "Ze kunnen wel eerder sluiten als het heel rustig is. Regio's kunnen nog wel aanpassingen doen, dus het advies is om altijd de website te raadplegen. Het callcenter sluit tijdens kerst wel twee uur eerder, om 18.00 in plaats van 20.00 uur."
