Al bij de eerste klimaattop in Berlijn 27 jaar geleden stond Peter Kodde (46) vooraan. Toen nog met een handjevol demonstranten. Vandaag is er een grote klimaatmars in Amsterdam. Er worden tienduizenden mensen verwacht. "Het aantal bezorgde burgers groeit met de jaren."
Even terug naar 1995. Kodde was achttien toen hij in de bus stapte naar Berlijn. "We waren met een klein groepje activisten die aandacht vroegen voor het milieu. Op die demonstratie waren hooguit 100 mensen uit Nederland", vertelt Kodde.
In Berlijn werd in dat jaar de eerste VN-klimaattop georganiseerd, de COP1. "De vergadering was in de sfeer: we gaan er een paar keer goed over praten en dan vinden we wel een oplossing voor die milieuproblemen."
Het gros van de burgers had toen nog geen idéé wat CO2-concentraties of broeikasgassen waren. "De gesprekken in de milieubeweging waren dan ook compleet anders dan nu. Het ging over de toename van verkeer en proeven met kernwapens. Het staartje van de zure regen en ontbossing."
'Klimaat was nog maar een abstract begrip'
De gesprekken gingen volgens Kodde vooral over diverse milieukwesties, niet over het klimaat, dat was nog een abstract begrip. "Zo'n 25 jaar geleden dachten we nog: deze problemen zijn wel op te lossen. Dat het zo'n grote klimaatcrisis zou worden, wisten we toen nog niet. Weinig mensen maakten zich druk."
Met de jaren groeiden niet alleen de zorgen bij de demonstranten, ook de regeringsleiders zagen de gevolgen van de klimaatverandering in. De conferenties werden serieuzer, groter, er deden meer landen mee.
In 2015, tijdens de COP21 in Parijs, sloten de bijna 200 aanwezige landen een bindend klimaatakkoord: de opwarming van de aarde zou worden beperkt tot maximaal twee graden. 1,5 graad was de streefwaarde.
Massaal de straat op
"Steeds meer mensen waren overtuigd dat er nu echt wat moest gebeuren", zegt Kodde. "Ze gingen dan ook massaal de straat op. Ik weet de krantenkoppen nog: grootste klimaatmars in Nederland ooit stond er." Kodde lacht. "Er waren 3000 mensen bij die demonstratie, dat is een schijntje van de opkomst nu."
De klimaatbeweging kwam volgens Kodde pas echt in de lift toen de Zweedse klimaatactivist Greta Thunberg van zich liet horen. "Zij bracht een vonk die de brandstof die er al lag in de fik zette. Het nieuws werd overspoeld met berichten over bosbranden, overstromingen, orkanen. Bij een grote groep mensen viel het kwartje: dit gaat niet om die ene ijsbeer ergens op een smeltende ijsschots. Het probleem is niet voor onze kleinkinderen, het probleem is voor ons. Met Greta kreeg de milieubeweging vleugels."
Dat was te zien tijdens de klimaatmars in 2019 in Amsterdam. Geschat werd dat 40.000 mensen in de regen door Amsterdam liepen en hun stem lieten horen. Kodde, werkzaam bij Milieudefensie: "Ik zat in de organisatie van deze mars. We waren helemaal niet voorbereid op zo'n grote groep. Vanuit het hele land kwamen mensen naar de hoofdstad om hun stem te laten horen. Dit had niemand zien aankomen."
'Nog steeds niet opgelost'
Bekijk hieronder de video van de tienduizenden mensen die in de stromende regen in Amsterdam demonstreerden voor een beter klimaat:
Klimaatmars in stromende regen: 'We willen de Tweede Kamer wakker schudden!'
Inmiddels is het 26 jaar geleden dat de eerste klimaattop werd georganiseerd. "En er is nog steeds geen gedegen oplossing voor de problemen. Als we na die vergadering in 1995 in Berlijn waren begonnen met uitvoeren en oplossen, dan hadden we de CO2-uitstoot stapsgewijs naar beneden kunnen brengen. Maar helaas is die uitstoot elk jaar gegroeid. De weg naar beneden wordt steiler, de maatregelen om dit tegen te gaan worden ingrijpender. Hoe langer we wachten, hoe meer pijn de maatregelen gaan doen."
In 1995 was Kodde bij de COP1 in Berlijn. Inmiddels is COP26 aan de gang in Glasgow. Kodde heeft door de jaren heen vele klimaatmarsen georganiseerd. Dit jaar zit hij niet in de organisatie, maar hij is er vandaag zeker bij.
