1 op de 4 leerlingen op de basisschool wordt gepest of buitengesloten in de groepsapp, blijkt uit onderzoek. Een deel ervaart daardoor stress en spanning. Ook denken ze lang na over de berichten die ze sturen omdat ze 'leuk, grappig of slim' willen overkomen. "Online haat roept veel reacties op in een klas. We moeten met leerlingen bespreken waar de grens ligt."
Dat zegt Sarah Hijmans, werkzaam bij MediaMasters, een spel over de kansen en gevaren van media. Samen met de weekkrant Kidsweek voerden zij het onderzoek uit.
"Veel kinderen hebben online haat of pesten weleens voorbij zien komen of zijn er zelf mee in aanraking geweest. Het roept veel reacties op in een klas. Daarom is het belangrijk dat kinderen een vorm van media-educatie krijgen aangeboden."
Week van de Mediawijsheid
Tijdens de week van de Mediawijsheid - van 5 tot en met 12 november - staat de vraag centraal: 'Hoe houd je het samen sociaal online?' De week is georganiseerd door Netwerk Mediawijsheid, dat bestaat uit meer dan duizend organisaties die zich inzet op het gebied van mediawijsheid.
Twee derde van de kinderen is actief in de app van hun klas. Ze geven aan dat zo'n app handig is voor het stellen van vragen over huiswerk of het hebben van contact met klasgenoten. Een groot deel vindt dat er ook veel negatieve aspecten kleven aan het zitten in zo'n app.
Zo geeft 20 procent aan weleens berichten te zien die ze liever niet hadden gezien, zoals gewelddadige video's, naaktfoto's of onaardige berichten. Een kwart geeft aan te worden gepest of buitengesloten.
Negatieve gevolgen
Voor het onderzoek hebben 200 kinderen tussen de 9 en 13 jaar een enquête ingevuld. Het gaat om leerlingen die de Kidsweek lezen of leerlingen van scholen die MediaMasters spelen. De resultaten laten zien dat leerlingen negatieve gevolgen ervaren door deelname aan zo'n klassenapp, zoals:
- 17 procent van de leerlingen zegt stress, zenuwen en spanning te ervaren door de klassenapp.
- Ruim 40 procent zegt lang na te denken over de berichtjes die ze sturen, omdat ze ‘leuk, grappig of slim’ willen overkomen.
- Meer dan de helft geeft aan dat een bericht via WhatsApp soms tot ruzie leidt, omdat deze anders overkwam dan de bedoeling was.
Rol ouders
De kinderen uit het onderzoek zeggen dat meer dan de helft van de ouders niet meekijkt in de groepsapp. "Onze game heeft als doel om het gesprek over mediagebruik te stimuleren. Via MediaMasters vindt dat gesprek vooral plaats in de klas, maar we hopen dat kinderen erover doorpraten met hun ouders."
"Ik snap dat sommige ouders denken 'mijn ouders hadden vroeger ook geen idee wat er gebeurde op het schoolplein, dus waarom zou ik van mijn kinderen willen weten wat ze online doen'? Maar ik vind het toch echt een andere situatie als kinderen zich onveilig voelen online, maar dit misschien niet durven te delen", zegt Henrike van Gelder, hoofdredacteur van Kidsweek.
"Je hoeft niet te gaan spioneren, maar af en toe vragen waar het over gaat in de klassenapp, kan geen kwaad. Het besef dat je je telefoon uit kunt zetten of uit een groep kunt stappen, is voor veel kinderen een openbaring."
