Mensen met een ernstige afweerstoornis bij wie twee vaccinaties niet genoeg werken, kunnen een derde coronavaccinatie krijgen. Vanaf vandaag worden de uitnodigingen verstuurd. Ook Annelies krijgt een brief. "Heel fijn, maar ik durf daarna niet meteen naar buiten."
De samenleving gaat langzaam open, maar daar merkt Annelies Hilgersom (52) niks van. "Vanaf dag één van de lockdown zit ik thuis", vertelt ze. "Mijn zoon gaat niet naar school, mijn man is ook de hele dag thuis."
In 2007 kreeg Annelies een nieuwe nier van haar man Raymond. Sindsdien slikt ze medicijnen die haar afweersysteem onderdrukken. Dit is nodig zodat haar lichaam haar nier niet afstoot. Maar door die medicijnen werken de twee coronavaccinaties niet goed genoeg. Want het afweersysteem moet juist de antistoffen aanmaken tegen het coronavirus.
Extra risicovol
Juist voor mensen met een afweerstoornis is corona extra risicovol. Ze belanden vaker op de ic en de kans dat ze overlijden is groter dan bij gezonde mensen. De Gezondheidsraad stelt dat bij een deel van de mensen met een niet goed werkend immuunsysteem nu onvoldoende of geen immuunrespons te zien is na de eerste vaccinaties. "Een derde dosis kan de immuunrespons verhogen."
Annelies is dolbij dat zij een derde vaccinatie krijgt. "We leven vooral thuis en in de tuin. We gaan een keer per dag naar buiten, naar een grote parkeerplaats op een verlaten industrieterrein. Daar kunnen we hardlopen en voetballen. We gaan soms ook 's ochtends om 07.00 uur uitwaaien op het strand. En een buurvrouw heeft een zus met een boerderij met veel weilanden. Daar kunnen we ook rustig wandelen, picknicken en vissen tussen de konijnen en de grutto's."
'Weet niet of het werkt'
Maar het grootste gedeelte van de dag speelt zich toch voornamelijk thuis af. Annelies hoopt dat haar lichaam na haar derde vaccinatie genoeg antistoffen aanmaakt, zodat ze het leven weer durft op te pakken. Toch heeft ze ook een duidelijke kanttekening. "Ik heb meegedaan aan een wetenschappelijke studie. Hierdoor weet ik dat ik wel antistoffen heb tegen corona, maar niet heel veel. Om te weten of ik na die derde vaccinatie meer antistoffen heb om naar buiten te gaan, heb ik een antistoffenonderzoek nodig. Maar dat krijg je niet zomaar."
Bekijk ook: Gezin Annelies hoopt nu op vrijheid
Een antistoffenonderzoek na een coronavaccinatie is niet gebruikelijk. "Er wordt na een vaccinatie geen standaard onderzoek gedaan naar de waardes van de antistoffen", laat een woordvoerder van het RIVM weten. "Het is aan de patiënt om met de behandelend arts de risico's te bespreken."
Voorlopig blijft Annelies binnen, ook na haar derde prik. "Het is anders gewoon Russisch roulette, ik weet niet of die derde prik wel werkt."
'Ik val buiten de groep'
Ook het immuunsysteem van Nicole Maarssen (52) werkt niet zo goed als bij een gezond persoon. Ze heeft de zeldzame aandoening CVID, ze is geboren met een niet goed werkend immuunsysteem. Nicole komt niet in aanmerking voor een derde prik. "Naar mijn idee is er onderzoek gedaan bij een aantal patiëntengroepen en daarop beleid gemaakt. Er wordt zo sterk geselecteerd, zo van: die groep wel, die groep niet. Ik val buiten de groep die recht heeft op een derde prik en daar ben ik heel teleurgesteld over."
Ook Nicole zit sinds het begin van de coronacrisis in quarantaine. "Ik laat mijn boodschappen bezorgen, zie zo weinig mogelijk andere mensen. Ik laat alleen af en toe mensen binnen die gevaccineerd zijn en een sneltest hebben gedaan, anders durf ik het niet. Dit is op advies van mijn arts, die zegt: houd je aan de maatregelen en vermijd zoveel mogelijk andere mensen. Maar die eenzaamheid begint nu echt heel zwaar te worden."
'Arts wil wel, maar mag niet'
Het is bij patiënten met CVID lastig uit te zoeken of een coronavaccinatie wel of geen zin heeft. Een groep reageert wel op het vaccin, maar een grote groep ook niet. "Het is logisch dat ik niet goed vaccineerbaar ben, ik moet herhaald die prik krijgen om voldoende antistoffen aan te maken. Maar ik weet ook dat ik wel antistoffen aanmaak. Niet veel, maar wel wat."
"Dus ik hoop dat ik met een extra vaccin beter beschermd ben. Mijn behandelend arts, die me al jaren kent, wil me de prik graag geven, maar zij zit vast aan de overheidsrichtlijnen. Ik zou graag hebben dat de behandelend artsen de doorslag geven, niet de overheid."
Wie wel, wie niet?
Om te bepalen wie de derde prik krijgt, zijn een werkgroep medisch specialisten en mensen van het RIVM tot een selectie van negen aandoeningen gekomen. Het gaat tussen de 200.000 en 400.000 patiënten boven de 12 jaar met een ernstige afweerstoornis.
"De specialisten hebben hiervoor binnen hun eigen patiëntenbestand gekeken wie de patiënten zijn die baat hebben bij zo'n derde prik", laat een woordvoerder weten. "Er zijn helaas altijd patiënten die buiten deze groep vallen. Dat is enorm spijtig, maar we blijven met elkaar in gesprek. Wellicht verandert er voor hen iets in de toekomst.
