Tonnen voor restaurant dat coronacheck weigert: komt dat geld goed terecht?

82.086 euro, dat is het bedrag dat Waku Waku aan noodsteun kreeg van de overheid omdat het vanwege de coronamaatregelen maanden dicht moest. Nu moet het restaurant opnieuw sluiten. Dit keer moet het zelf op zoek naar financiële steun. Eigenaar Floris Beukers startte gisteren een crowdfundingsactie via GoFundMe. De teller staat vanmiddag op ruim twee ton. 

Rutger van Lier is één van de donateurs. Hij maakte 200 euro over. "Omdat ik ze een steuntje in de rug wil geven in hun strijd tegen ongelijke behandeling", zegt hij tegen RTL Nieuws. "Ik vind dat de eigenaren van Waku Waku dat heel goed doen, omdat ze geen onderscheid maken tussen klanten."

'Bang dat het niet tijdelijk is'

Hij is bang voor een 'hellend vlak'. "Ik vind dat we nooit die kant op moeten gaan naar een QR-code-samenleving, want ik ben bang dat het niet tijdelijk is en het steeds verder zal gaan. Straks moet je zelfs in de supermarkt een coronapas laten zien voordat je binnen mag, of wordt het uitgerold naar het onderwijs."

Van Lier kent iemand die op de ic heeft gelegen met corona. "Dus ik weet ook zeker dat het ernstig kan zijn. Dat onderschat ik zeker niet. Maar nu alle risicogroepen gevaccineerd zijn, vraag ik me af of deze coronatoegangspas nog met gezondheid te maken heeft of puur met het controleren van de mensen."

Restaurant Waku Waku laat op de GoFundMe-pagina weten op zoek te gaan naar 'een wereld, vrij van discriminatie en tirannie'. "Maar daarvoor hebben we jullie hulp nodig. Want financieel zijn we uitgekleed. Steun ons. Elk gebaar, hoe klein ook, zal dankbaar worden ontvangen. Met heel ons hart, dank jullie wel."

Wie checkt dat?

Maar wat gaat er nu met deze donaties gebeuren? En wat als het geld aan heel andere zaken wordt besteed? Eerder kwam Willem Engel, voorman van de actiegroep Viruswaarheid, in het nieuws omdat hij gedoneerd geld zou hebben gebruikt voor een stuk grond in Spanje. 

Een donateur wil dat zijn geld goed terechtkomt. Maar wie checkt dat? De Autoriteit Financiële Markten (AFM) laat weten dat crowdfunding in verschillende verschijningsvormen voorkomt. Het uitlenen van geld en investeren in bedrijven vallen onder het toezicht van de AFM. Andere vormen van crowdfunding zoals donaties en sponsoring vallen daar niet onder.

Is er dan helemaal geen controle? GoFundMe verwijst naar de algemene voorwaarden. Daarin staat inderdaad dat alle donaties voor eigen risico zijn. GoFundMe is niet verantwoordelijk voor eventuele beloftes. Toch moet de initiatiefnemer van een inzamelingsacties verklaren dat die garandeert dat alle informatie die verstrekt wordt 'juist en volledig is' en dat gebruikers niet worden 'misleid'.

Geen toezicht

Volgens het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF), de toezichthouder voor goede doelen in Nederland, is er geen toezicht op dit soort doneeracties. "Het valt onder crowdfunding en dat is nauwelijks gereguleerd", zei Diane Dekker van het CBF eerder al tegen Editie NL.

Het is dus helemaal op basis van vertrouwen. Het betekent dat je als initiatiefnemer een eigen verantwoordelijkheid hebt om het goed te regelen en achteraf te verantwoorden wat je met het geld hebt gedaan. "En als gever, dat je je verstand gebruikt en nadenkt: waar gaat dit heen en klopt het wel?"

Een woordvoerder van GoFundMe laat per mail weten dat er – dit keer – toch nog wel wat meer controle is: "In dit geval wordt er geen geld vrijgegeven totdat we er absoluut zeker van zijn dat het op de juiste plaats terechtkomt en de begunstigde volledig is geverifieerd. We eisen ook dat ze duidelijk zijn naar de donateurs over hoe het geld zal worden gebruikt en dat het in overeenstemming is met onze voorwaarden."

'Enorm geëmotioneerd'

Ondertussen zijn ze bij Waku Waku 'flabbergasted' dat er al zoveel geld is gedoneerd, zegt een woordvoerder namens de eigenaren. "Het heeft hen enorm geëmotioneerd, omdat ze zien dat de samenleving je opvangt, op het moment dat ze in de problemen komt. Daarmee hopen Floris en Naphassa (mede-eigenaar Waku Waku, red.) ook naar andere ondernemers te laten zien: sta achter je keuze, je wordt opgevangen."

Ook op straat werd gisteravond steun betuigd. Honderden kwamen naar het café in Utrecht: 

De woordvoerder van Waku Waku laat weten dat de eigenaren het geld willen gebruiken om het restaurant te laten voortbestaan. "Omdat het ze nu onmogelijk wordt gemaakt eten te serveren." Ook wijst hij naar de schuld die is opgebouwd het afgelopen jaar 'en de personeelskosten, vaste lasten als huur blijven oplopen ook nu de zaak gesloten is'.

En als het geld uiteindelijk toch ergens anders heen gaat? Een deel zal zich mogelijk opgelicht voelen. Donateur Rutger van Lier: "Ik zal geen aangifte doen als het ergens anders aan wordt besteed", lacht hij. "Ik zal er niet echt mee zitten, het is leuk als ze het op een goede manier gebruiken, maar anders maakt het ook niet uit."