'Kon ik maar naar India, om te zien dat ze er echt niet meer zijn'

Hun zoon Frank:

"Iedereen kent de beelden wel van tv over het coronavirus in India, een paar weken geleden barstte daar echt de bom.

Met die beelden in gedachten hebben mijn ouders 'geluk' gehad. Ze hebben namelijk, toen ze in april ziek werden, één van de laatste ziekenhuisbedden gekregen. Als ze een week later ziek zouden zijn geworden, dan waren er geen bedden meer, geen zuurstofflessen meer, en waren ze thuis, op straat, of op de parkeerplaats van het ziekenhuis overleden.

Dat is ze gelukkig bespaard gebleven. Dat gezegd hebbende is het vreselijk dat ze afzonderlijk van elkaar, zonder dat ik afscheid heb kunnen nemen, zijn overleden aan het virus. En nu denk ik, hier vanuit Nederland: had ik ze maar nóg vaker gebeld, geappt en bezocht."

"Mijn naam is niet echt Frank, zo noem ik mezelf hier in Nederland, maar ik ben 46 jaar geleden geboren als Prasad in Mumbai, India. Tot mijn 19e heb ik bij mijn liefdevolle ouders en zusje gewoond. Als oudste mannelijk kind in de familie, moest ik automatisch de broodwinner worden van het gezin. Zo gaat dat nou eenmaal in India, zo ook bij ons.

Mijn ouders hebben mij wel altijd alle vrijheid gegeven om zelf te kiezen waarmee ik geld ging verdienen. Zo heb ik in India gestudeerd aan de hotelschool en kon ik daarna aan de slag als butler in een 5-sterrenhotel. Daar kreeg ik via via te horen over het bestaan van cruiseschepen. Ik wist niet wat het was, maar ik solliciteerde en werd aangenomen.

De eerste tocht ging naar Engeland, daarvoor had ik nog nooit iets van de wereld gezien, was ik nog nooit naar het buitenland geweest. Het was heel bijzonder om opeens zo ver weg van huis te zijn. Ik kreeg Engelse, Kroatische, Zweedse en Filipijnse vrienden, en leerde veel over andere culturen. Ik was in die tijd heel mager, waardoor ik te horen kreeg: 'Prasad, jij moet beter voor jezelf gaan zorgen, aan jezelf gaan denken.' En dat heeft mijn leven veranderd, want als Indiase zoon was ik altijd gewend om anderen op nummer één te zetten. De nieuwe wereld waar ik in terecht was gekomen, maakte mij volwassen en fysiek en mentaal sterker."

"Natuurlijk bleef ik wel altijd aan thuis denken, maar heimwee had ik niet. Door het harde werken en altijd samenzijn met collega's had ik een nieuwe familie gekregen, waardoor ik thuis minder miste. 

Ik schreef wel altijd brieven naar huis, en elke keer als we aanmeerden in een haven, belde ik naar mijn ouders. Dan maakte ik ook gelijk geld over, want ik wist maar al te goed dat ze niet zonder mijn financiële steun konden leven. Mijn vader was vroeg afgekeurd en mijn moeder had geen baan omdat ze geen Engels sprak. Ik bleef daarom goed voor ze zorgen, dat heb ik hun hele leven lang gedaan."

"Uiteindelijk heb ik zes jaar gewoond en gewerkt op cruiseschepen, en in het laatste jaar kwam ik de Nederlandse Marion tegen. We leerden elkaar op een feestje kennen en binnen twee dagen was er een klik, dat was toen echte liefde. We besloten dat we op het vaste land wilden gaan wonen om daar samen een toekomst op te bouwen. 

We zagen het allebei niet zitten om in India te gaan wonen, vooral omdat we een betere toekomst voor ons zagen in Nederland. Misschien had ik mijn ouders blij kunnen maken door om de hoek te gaan wonen, maar ik heb toen voor mezelf gekozen. Dat snapten ze gelukkig, ze zijn altijd trots geweest op mijn keuzes, en ze weten dat ik hen nooit ben vergeten.

We zijn eerst bij Marion haar ouders gaan wonen, waarna we al snel ons eerste eigen huisje kregen. Ik leerde door Marion Nederlands praten: via cd-roms, boeken en thuislessen. En in het meubelbedrijf van Marion haar oom, waar ik ging werken, zeiden de chauffeurs met wie ik meubels vervoerde: 'Je doet je best maar om met ons Nederlands te praten, en anders wordt het voor jou een heel saaie, lange dag.'"

"Uiteindelijk kregen we vier kinderen, ben ik terug de horeca ingegaan en werk ik nu alweer 13 jaar in restaurant De Waag in Delft. Helaas zijn Marion en ik nu gescheiden, maar we zijn nog altijd goede vrienden en we spreken elkaar iedere dag.

Zo zaten we ook tijdens Pasen samen aan tafel met de kinderen toen ze vroeg hoe het met mijn ouders ging. India was toen al in lockdown waardoor mijn zusje als schoonheidsspecialiste geen werk meer had en ze alle drie de hele dag thuis waren. Ik vertelde dat de situatie niet zo best was, ook omdat mijn vader zich niet lekker voelde. Mijn zusje had diezelfde ochtend gebeld dat hij naar het ziekenhuis moest. Geen corona hoor, zei ze, hij had vooral last van zijn buik en moest onderzocht worden.

In India hebben de meeste mensen geen zorgverzekering, zo ook mijn ouders niet. Hoe lief als Marion is, gaf ze samen met haar ouders, mijn ouders daarom wat geld zodat ze naar de dokter konden."

"Mijn vader kreeg medicijnen mee en ging weer naar huis, maar niet veel later kreeg hij nieuwe klachten. Hij moest terug naar het ziekenhuis en met een ct-scan van zijn longen werd daar geconstateerd dat mijn vader corona had en gelijk opgenomen moest worden op de intensive care. Ik schrok, Marion moest huilen, maar ik kon geen tranen laten omdat ik niet wilde accepteren dat hij dood zou gaan.

Mijn zusje en mijn moeder moesten zich ook laten testen en helaas bleken zij ook besmet. Mijn moeder moest al snel naar het ziekenhuis, maar er was enkel nog plek in een ziekenhuis van de overheid. Die zijn goedkoper, maar kwalitatief ook minder goed. Ze kwam op een afdeling met twintig mensen te liggen, en het ging steeds slechter met haar. Ook met mijn zusje, die 42 jaar is, ging het bergafwaarts. Zij moest ook naar het ziekenhuis en kon gelukkig regelen dat ze bij mijn moeder kwam te liggen. Dat ze dat voor elkaar heeft gekregen, vind ik nog steeds een wonder."

"Van mijn vaders situatie hoorden we lange tijd niets, totdat mijn zusje mij belde toen ik onderweg was naar de Jumbo. 'Het gaat niet goed met onze vader, de artsen kunnen niets meer doen en geven hem nog hooguit twee dagen.' Ik ging terug naar huis, heb geen boodschappen meer gedaan, en ben stil op de bank gaan zitten.

Ik vroeg mezelf af of ik halsoverkop een ticket naar India moest boeken. Ik ben 46 jaar, de situatie rondom corona in India was extreem slecht, en bovenal: ik ben een vader van vier kinderen in Nederland. Ik besloot niet te gaan, hoe moeilijk ook. Ik wilde niet dat mij hetzelfde zou gebeuren, dat mijn kinderen straks geen vader meer zouden hebben.

De volgende ochtend kreeg ik bericht dat mijn vader was overleden. Vanaf het moment dat hij werd opgenomen in het ziekenhuis, heeft hij met niemand meer kunnen spreken. Een patiënt bezoeken mag niet in India, dus hij lag in alle eenzaamheid daar op de afdeling. Wat moet er door zijn hoofd zijn gegaan, vraag ik me nu nog altijd af...

Hij is diezelfde dag meegenomen en gecremeerd. Omdat hij een coronapatiënt was, mochten wij dat als familie niet doen. We hebben geen afscheid kunnen nemen en later ook geen as mee naar huis gekregen. Dit zijn de harde en rare regels van India."

"Mijn moeder heeft nooit te horen gekregen dat mijn vader was overleden, mijn zusje was bang dat ze op zou geven als ze dit zou horen. Maar mijn ouders waren vijftig jaar samen, mijn moeder voelde aan alles dat er iets niet klopte. Ze wilde niet meer naar huis, ze zei tegen mijn zusje: 'Ga jij maar naar huis, ik kom hier niet meer weg. Ik wens je veel succes met je verdere leven, maar dit is het einde hier voor mij.'

Ik heb mijn moeder gebeld, ze wilde niet meer eten of drinken en ze vertelde hoe slecht ze zich voelde. 'Mam, kom op, je wil je kleinkinderen toch nog een keer zien? Mij toch nog een keer een knuffel geven? Je mag echt niet opgeven nu!'

Het enige wat ze deed, was nee knikken met haar hoofd. Diezelfde avond kreeg ik een foto van mijn zusje doorgestuurd. Ik zag mama in het ziekenhuisbed liggen, haar lippen en tong waren zwart, de ruimte om haar heen was afgesloten en er stonden heel veel artsen om haar heen. 'Ik ben heel bang, wil alleen maar huilen', appte mijn zusje. Tien minuten later kreeg ik nog een appje: 'Ze is er niet meer.' Ik was net klaar met werken en zat nog met collega's aan de bar. Ik ben opgestaan en zei: 'Ook mijn moeder is er nu niet meer, ik ga naar huis.'"

"Thuis aangekomen wist ik niet meer wat ik moest doen. Ik kon niet huilen, dat verdriet kwam maar niet. Ik besefte gewoon niet dat aan de andere kant van de wereld mijn beide ouders opeens waren overleden. Twee weken later veranderde dat, toen ik aan het werk was en met klanten aan het praten was over wat er was gebeurd. Uit het niets, voor het eerst, kwamen daar de tranen. De hele avond hebben ze gevloeid, alles kwam eruit.

Het besef dat ik ze nooit meer ga zien, doet het meeste pijn. Ze hebben altijd geaccepteerd dat ik ver weg van hun ben gaan wonen, maar dat ik nu geen definitief afscheid van hen heb kunnen nemen, is heel moeilijk.

Ik denk nu terug aan de tijden dat we samen waren, zoals in januari 2019 toen ik nog naar India ben geweest. Ik ben blij dat ik ze toen extra stevig heb geknuffeld. En ik bekijk de fotoboeken uit 2006 en 2013, toen ik mijn ouders en zusje naar Nederland heb kunnen halen voor een vakantie. We hebben de volledige toeristische toer door Nederland gedaan, ze wisten niet wat ze zagen. Alles was anders, zelfs de kleine dingetjes: een stofzuiger of strijkijzer hadden ze nog nooit gezien. En de wc doorspoelen door een knop in te drukken in de muur, kenden ze al helemaal niet."

"Wat zou ik nu graag weer naar India willen, om naar het huis van mijn ouders te gaan en écht te kunnen zien dat ze er niet meer zijn. Maar nog veel liever zou ik mijn zusje nu naar Nederland halen. Ze heeft 45 jaar samengewoond met mijn vader en moeder, ze deed alles voor hen. Nu zit ze daar in dat huis, helemaal alleen.

Maar financieel is dat gewoon onhaalbaar nu, hoe verdrietig ook. Mijn collega's hebben wel geld ingezameld voor haar, dat was echt hartverwarmend en heel ontroerend. Ik zag toen het mooiste stukje van de mensheid op dat moment.

Verder vertel ik tegen iedereen dat ik geen geld nodig heb van anderen. Ik ben namelijk maar een korreltje zand van een heel groot strand. Ik bedoel: er zijn zo ontzettend veel mensen in India die aan corona zijn overleden, zo veel mensen hebben het slechter dan ik. Mensen zijn daar op straat overleden, hebben geen zuurstof mogen krijgen omdat het gewoonweg op was. Die mensen moeten hulp krijgen, niet ik.

Ja, daar komt denk ik mijn oude ik wel weer even naar boven. Altijd voor anderen zorgen, dan pas voor jezelf. En dat blijft een mooie eigenschap vind ik, die ik te danken heb aan mijn ouders."