De grote finale van het songfestival: waar moet je vanavond op letten?

1. Nederlands trots

Kijk jij met een rood-wit-blauw vlaggetje in de hand? Voor #TeamJeangu is het een lange zit: de Nederlandse inzending Jeangu Macrooy treedt pas als 23ste op, met zijn nummer Birth of a New Age.

Maar Jeangu is niet de enige Nederlandse trots op het Eurovisie-podium. De Griekse inzending Stefania is namelijk geboren en getogen in Utrecht. De 18-jarige zangeres woont met haar Griekse ouders in Nieuwegein.

Er zijn nog twee inzendingen met een oranje tintje: het nummer van de Zwitserse zanger Gjon werd geproduceerd door Wouter Hardy, die ook het winnende nummer Arcade van Duncan Laurence schreef. Ook aan het nummer van Azerbeidzjan werkten Nederlandse schrijvers mee.

"Nederland wordt steeds serieuzer genomen op het songfestival", zegt verslaggever Michiel Sampon. "Zoals Zweden al jaren een soort gidsland is, kijken landen ook steeds vaker naar ons om hun kansen op het festival te verbeteren."

2. Een vol podium

Sommige acts zijn met een flinke verhuisbus naar Rotterdam gekomen: zij zetten het podium vol met bijzondere rekwisieten. Zo heeft de Bulgaarse Victoria een grote rots meegebracht waar ze haar nummer op zingt, en zweeft er bij de Spaanse inzending een opblaasbare maan boven het podium.

De Griekse Stefania treedt zelfs op in een soort videoclip. Dat is voor de kijkers thuis leuker dan voor de mensen in de zaal: het hele podium is omgebouwd tot een gigantisch green screen. Daar komt achter en ónder de schermen behoorlijk wat bij kijken, zoals je in deze video kunt zien:

Andere inzendingen staan met een voltallige band op het podium. Voor de duidelijkheid: die gitaren, piano's en drumstellen zijn allemaal voor de show, de muziek die je hoort staat gewoon op een bandje.

Eén ding blijkt wel: het songfestival is dé gelegenheid om eens flink uit te pakken. Dat doet ook San Marino, zegt verslaggever Lonneke Haveman: "Die veranderen in het nummer van kostuum, er is vuurwerk en ze hebben zelfs de bekende rapper Flo Rida meegenomen."

3. En dan die outfits…

Hou je bingokaart maar in de aanslag, want songfestivalclichés zijn er genoeg. Haveman: "Er zijn heel veel acts met dezelfde stijl: een knappe zangeres in een glitterjurk, met sexy dansers eromheen en veel vuurwerk."

Ook de rookmachines en ventilatoren draaien op volle toeren. Artiesten lijken te genieten van de kans om op het songfestival eens flink over-the-top te gaan.

Haveman: "Noorwegen heeft bijvoorbeeld een heel mooi liedje, maar staat wel in een soort glitterpak. Hun zanger heeft in een interview gezegd: ik sta er maar één keer, dan ga ik ook uitpakken."

Een andere deelnemer die flink uitpakt. is de IJslandse band Daði og Gagnamagnið (met de IJslandse letter ð, die je uitspreekt als het Engelse 'the'). De band van zanger Daði Freyr heeft dansjes, matchende outfits en bijzondere muziekinstrumenten, door de bandleden zelf gebouwd.

"Onze benadering is: more is more", zei zanger Daði daarover tegen de BBC. "Als er iets typisch voor het songfestival is, dan stoppen we het in ons optreden. Alle lichten, alle kleuren, al het vuurwerk, en alle sassyness."

4. Liedjes met een boodschap

Niet elke artiest wil alleen maar opvallen met zijn act: sommige zangers maken ook van de gelegenheid gebruik om een belangrijke boodschap op het wereldpodium te verkondigen.

Teksten mogen van de songfestivalorganisatie geen politiek statement maken. Zo werd Belarus gediskwalificeerd, omdat de band met hun inzending openlijk het regime van president Aleksandr Loekasjenko steunde.

Meer persoonlijke boodschappen zijn wel toegestaan. Zo spoort de Russische zangeres Manizha in haar lied vrouwen aan om sterk en onafhankelijk te zijn. "Heel bijzonder", zegt Rusland-correspondent Eva Hartog. "In Rusland wordt over het algemeen een eenzijdig beeld van vrouwen geschetst. Daar gaat Manizha tegenin."

5. Zangers die niet kunnen zingen

Ook een songfestivalcliché: sommige inzendingen zijn op zijn best matig, met slechte nummers, of zangers die niet kunnen zinnen. Er zijn door de jaren heen tientallen acts geweest die in de finale geen enkel puntje scoorden.

Er worden bij het songfestival ook prijzen uitgereikt die je als deelnemer liever niet wint. Bijvoorbeeld de Barbara Dex-prijs, voor de inzending met de slechtste outfit. Welke Nederlandse inzending die prijs won, zie je in deze video:

Waarom zou je de moeite doen om deel te nemen aan het songfestival, en dan zo'n slechte act insturen?

"In sommige landen wordt de selectie voor het songfestival niet zo serieus genomen", zegt verslaggever Michiel Sampon. "Tot een paar jaar geleden was dat in Nederland ook zo. Doordat de reputatie van het songfestival zo slecht was, wilden veel goede artiesten ook helemaal niet meewerken. Anouk liet zien dat het ook anders kan. Sindsdien sturen wij veel betere inzendingen en scoren we een stuk hoger."

6. En wie gaat er winnen?

Heb je alle 26 optredens overleefd, dan begint het lange stemproces. Kijkers uit elk land dat deelneemt mogen stemmen, en ieder land heeft ook een jury. Uit die twee scores samen wordt de uiteindelijke uitslag bepaald. Landen mogen niet op zichzelf stemmen.

Aan het eind van de avond geeft elk land zijn score door via een videoverbinding, en na tientallen keren 'douze points' rolt daar een winnaar uit.

Wie dat dit jaar moet worden? Volgens de bookmakers, de wedkantoren waar je kan gokken op de uitslag, is Italië de grote favoriet. Zij geven de Italiaanse inzending Måneskin een kans van 27 procent om er met de winst vandoor te gaan. Ook Frankrijk, Malta, Oekraïne en Zwitserland maken veel kans, denken de wedkantoren.

In onze Jeangu hebben ze maar weinig vertrouwen. Nederland komt in de voorspellingen op de 21ste plaats. Gelukkig zegt dat niet alles: toen The Common Linnets voor Nederland meededen scoorden ze ook behoorlijk slecht bij de bookmakers, maar werden ze uiteindelijk tweede. 

Alle deelnemers aan de finale zie je in deze video: